Alles liep volgens plan: man, promotie, exit spiraaltje, foliumzuur = hopelijk een baby. Maar toen kreeg haar vriend een psychose en werd het hoofdstuk Kinderen totaal van tafel geveegd. Wat moet ze doen: geduld hebben, afstand nemen? Dot geeft deze week advies aan Radeloos.
Lieve Dot,
Anderhalf jaar geleden was het zover: mijn vriend kreeg promotie, ik verwijderde mijn spiraaltje, begon met het slikken van foliumzuur en was klaar om een baby te verwelkomen.
Nog geen drie weken later bleek mijn vriend een psychose te hebben. Hij had nooit problemen gehad met zijn mentale gezondheid, maar dat sloeg in een klap om. Zo fluisterde hij in mijn oor dat we afgeluisterd werden, dat hij dacht dat ik niet echt was en dat zijn ouders hulpverleners waren. Het brak mijn hart om hem zo te zien en ik vond het heel erg dat ik het niet bij hem weg kon nemen. Antipsychotica, crisisdienst en behandelplannen waren opeens normale termen in ons leven. De vraag was of hij opgenomen moest worden, maar gelukkig kon dit voorkomen worden.
Aan kinderen beginnen was voorlopig van tafel geveegd. Na de psychose volgde er een periode van stemmingswisselingen en suïcidale gedachten. Lange tijd wist ik sterk te blijven maar uiteindelijk trok ik het niet meer. Vooral omgaan met de stemmingswisselingen is lastig. Als hij een goede dag heeft, krijg ik weer hoop voor de toekomst, maar dat kan na een slechte dag weer compleet worden weggeveegd.
Naast dat ik me enorme zorgen maak om hem, maak ik me ook zorgen om mezelf en de toekomst. Het heeft veel invloed op onze relatie, die is niet meer gelijkwaardig. Als ik naar foto’s van vroeger kijk moet ik huilen, omdat ik de man die ik daarop zie erg mis.
Hij heeft tijd nodig om te herstellen, maar ik vind het moeilijk om te beslissen of ik hem die tijd wil geven. Ik twijfel er heel erg aan of ik hem nog wel zie als de vader van mijn toekomstige kinderen. Ik ben dertig jaar en heb een sterke wens om ooit moeder te mogen worden. Elke keer als ik van iemand hoor dat ze zwanger is, vind ik dat moeilijk. Ik had nooit gedacht dat ik zo’n vrouw zou worden, maar een sterke kinderwens doet blijkbaar vreemde dingen met je. Mijn vriend heeft zelf twijfels over het ouderschap en is op dit moment bezig met zijn herstel.
Ik ben erg moe en weet niet meer wat ik moet doen. Bij elkaar blijven? Ik houd nog heel veel van hem en hij is altijd mijn maatje geweest. Ik vraag me alleen af hoe lang ik het nog vol ga houden. Moet ik een lat relatie beginnen? Kun je een tien jaar durende relatie zomaar opgeven, alleen omdat hij ziek is geworden? We hebben immers negen goede jaren gehad. Hoe moet het dan met hem verder? Wat als hij een terugval krijgt of nog erger, zichzelf wat aan doet?
Veel liefs,
Radeloos
______________________________
Lieve Radeloos,
Van alle deugden is bij mij geduld het slechtst ontwikkeld. Soms denk ik wel dat ongeduld de prijs is voor weten wat je wilt. Als je een doel voor ogen hebt zoals jij dat hebt met een kind – mèt of zonder deze man – dan kan alles wat je overkomt een obstakel op je weg zijn dat zo snel mogelijk opgeruimd dient te worden. Een psychose – wat een slechte timing, want ik wil een baby!
Vastomlijnde verlangens fixeren. De keren dat ik ze heb gehad zijn niet op twee handen te tellen. Variërend van een bepaalde trui tot genezing van iemand waar ik van houd tot het willen hebben van kippen of het terugkeren van een geliefde; ik heb mijn tanden in allerlei verlangens gezet. Aan de positieve kant van het spectrum bevatten die verlangens enorme energie en creativiteit en in hun negatieve uitersten veranderen ze – haast onopgemerkt – in fixaties en obsessies. In zijkleppen. Die alle andere informatie en gebeurtenissen in het zicht blokkeren.
Ik ben voorzichtig geworden met verlangens die voor tunnelvisie zorgen. Omdat ze me in iemand veranderen die ik liever niet wil zijn èn omdat ik mezelf ermee beroof van de rijkdom van een realiteit die ik per definitie niet van tevoren kan overzien. En hier komt geduld om de hoek. Als geduld me namelijk wordt afgedwongen (ik breng het helaas zelden uit mezelf op) dan moet ik bijna altijd schoorvoetend toegeven dat ik méér leer wanneer iets zichzelf uitvouwt dan wanneer ik het afdwing. Geduld dwingt je om stukjes informatie te verzamelen die je in je fixatie over het hoofd ziet. Het is de rijpingstijd van een vrucht die je misschien al hebt geplukt, maar die met een paar dagen wachten zijn echte smaak pas krijgt. Ik haat het. En herken het steeds vaker. Ik respecteer het omdat ik uiteindelijk geen wereld van afdwingen wil, van insluiting en buitensluiten; ik wil een wereld van uiting, ontvouwing – en wat sommige mensen ‘flow’ noemen.
Om de een of andere reden krijg ik een gevoel van ongeduld bij je, lieve Radeloos. Je had alles op een rij; man, promotie, exit spiraaltje, foliumzuur = baby. En toen gebeurde het enige waar je ooit zekerheid in hebt: dingen veranderden. Het is het DNA van planeet Aarde (en vermoedelijk ook daarbuiten dus emigreren biedt weinig hoop) dat zaken niet gaan zoals jij wilt dat ze gaan.
Tenminste, tot in de mate dat je vast blijft houden aan hoe jij wilde dat ze zouden gaan. Als je naar de foto’s van vroeger blijft kijken met het idee dat dit is wat je verdiende, of dat dit is hoe het nu nog zou moeten zijn, leef je in een hel, lieve Radeloos. En zolang je de ‘wat als’ vragen die je noemt het uitgangspunt van je toekomst maakt, ziet die er ook niet rooskleurig uit.
Jouw situatie komt op mij over als één grote test. Jou wordt, vlak voordat je met een perfecte voorschot een goal in wilt koppen, de bal afgepakt. Je kunt stampend en tierend over het onrecht op het voetbalveld blijven staan, of je kunt terug het spel in om de bal weer te bemachtigen. Maar dat kan alleen als je de veranderde situatie toelaat. Alleen dan zie je waar de bal nú is en wie je medespelers zijn.
En laat het nu juist dít vermogen zijn – om je niet uit het veld te laten slaan door tegenslag en te kunnen spelen in een altijd veranderende realiteit – die waarschijnlijk de allerbelangrijkste is die je je toekomstige kind kunt meegeven.
Wat ik dus met frisse tegenzin suggereer, lieve Radeloos, is om geduld te hebben. Om deze situatie je te laten verrijken, in plaats van fixeren. Hoe lang dat precies duurt, en wat de uitkomst ervan is kan ik uiteraard niet zeggen. Ik ken de prognoses niet van het herstel van je vriend, noch de diepte van je liefde voor hem. Een praktisch feit lijkt me wel dat je met je dertig jaren nog wat biologische speelruimte hebt. Gebruik die ruimte om je nieuwe wereld te verkennen zonder deze constant te vergelijken met hoe het wás. De oude vorm van jullie relatie is ingestort, dus zoek in de ruïnes naar de eventuele fundamenten. En vooral; laat jezelf oprekken. Laat je idee over wie je bent, wat je aankunt en hoe diep je lief kunt hebben oprekken tot ver voorbij wat je voor mogelijk acht. Een betere voorbereiding op moederschap kan ik me niet voorstellen.
Stel je voor, lieve Radeloos, dat dit hoofdstuk geen foutje is. Dat het niet alleen bij jouw leven hoort, maar dat het één van de meest waardevolle van het hele verhaal is. Lees het uit. Vertrouw. Wanneer het volgende hoofdstuk aanbreekt zul je het weten. En je zult veranderd zijn, ten goede. Dat weet ik zeker.
Alle goeds,
Liefs
Dot
Wil je zelf ook je vraag stellen in deze rubriek? Mail dan je dilemma naar lievedot@happinez.nl.
Wie weet zie jij je dilemma binnenkort beantwoord!
