Kun je in een romantische relatie wel écht vrij zijn?

Kun je in een romantische relatie wel écht vrij zijn? Kun je in een romantische relatie wel écht vrij zijn? Kun je in een romantische relatie wel écht vrij zijn?

Als we in een relatie naar onszelf kijken door de ogen van een ander gaan we onszelf corrigeren. Volgens Marnix vergeten we dan dat onze partner ooit viel voor het woeste pakket dat we waren vóór we begonnen met finetunen en indikken.

Kun je vrij zijn in romantische relaties?

Het zijn dingen waar ik over nadenk, op reflecteer, waarbij ik terugga in de tijd en probeer te zien wat voor mij belangrijk was, ooit. Hoe ik soms claimde.

Een relatie is niet zelden een gammele toren die van een afstand best leuk kan glimmen, maar vooral bestaat uit roestige compromissen en kapotgeslagen dromen. Het is vaak het resultaat van chronisch inleveren, jezelf verliezen, de ander keer op keer tegemoet komen. En begrijp me goed: een beetje geven en nemen is oké en gezond, hoe dan ook. Altijd maar op je strepen blijven staan is strontvervelend. Groei is goed, accepteren is goed.

Maar in relaties gaan we vaak veel te ver.

Huishoudboekje

Bij al dat wegcijferen dat als doel heeft de ander te behouden, dat voortkomt uit pure angst er op een dag weer alleen voor te staan, ontstaat vaak op heel diep niveau een verachting voor de partner. Eindeloos blijven inleveren voelt namelijk ten diepste verkeerd en onnatuurlijk, en de meeste mensen houden onbewust een soort huishoudboekje bij. Als je het idee hebt dat je heel vaak moet slikken om de lieve vrede te bewaren, ontstaat langzaam maar zeker een gevoel van scheefheid. Het klopt niet meer. Het wordt te eenzijdig. Het voelt steeds vaker alsof het állemaal van jou moet komen.

En dat is onhoudbaar.

Meestal weet de ander dat allemaal niet. We zijn zó goed in mooi weer spelen, dat partners soms heel lang niet doorhebben dat ze ontzien worden, maar niet van harte. Het is een passief-agressief spel dat we bijna allemaal wel spelen, waarbij een geheime winst- en verliesrekening wordt bijgehouden die opkomt als er ruzie of andere wrijving ontstaat. Als dit een paar jaar doorgaat, ontstaat er een laag wrok die op een dag wel móet opspelen.

Finetunen en indikken

Ik weet dat de liefde veel ingewikkelder is dan ‘gewoon’ zo vaak mogelijk gedrag vertonen dat functioneel en slim is. Het beste en – voor jezelf – meest zachte en waardevolle gedrag, is soms verreweg het moeilijkst om te vertonen. Natuurlijk wéten we dat de ander eigenlijk helemaal voor jou zou moeten gaan, en dus ook zou moeten houden van je vieze sokken, je belachelijke huilbuien en het feit dat je ongeveer niks waaraan je begint volhoudt. Maar omdat we wennen aan een relatie, en het idee dat de ander op een dag zonder ons verder wil steeds angstaanjagender wordt, gaan we sleutelen aan de formule.

Heel geleidelijk stoppen we met wat ons daarvoor nog gelukkig maakte. Stapje voor stapje nemen we afstand van wat ons vervulde. We worden steeds banger dat de ander op een dag onze diepste angsten en onvermogens ontdekt, en ze hopeloos onaantrekkelijk blijkt te vinden. Het zelfvertrouwen wat we eerst hadden, dat nog floreerde in de periode van dwaze verliefdheid, brokkelt stukje bij beetje af. We gaan naar onszelf kijken door de ogen van een ander, proberen onszelf te corrigeren, en vergeten zo dat onze partner ooit viel voor het woeste pakket dat we waren vóór we begonnen met finetunen en indikken.

Angst

Op een dag blijkt dat de relatie volop geregeerd wordt door angst.

Angst voor verlating, angst voor eenzaamheid, angst voor affaires met anderen, angst niet knap en leuk en boeiend genoeg meer te zijn voor de ander. En vanuit die angst gaan we nóg meer claimen, nog meer aan onszelf sleutelen, nóg meer veranderen. Met als resultaat dat we uiteindelijk geen schim meer zijn van wie we waren, en onze partner alleen nog maar kunnen verstikken met door schrijnende onzekerheid gevoede wensen.

Zo worden we, uit angst niet meer aantrekkelijk te zijn, steeds onaantrekkelijker.

Vrijheid

Daarom zouden relaties veel meer om eerlijkheid en duidelijkheid moeten draaien. Daarom zou vrijheid altijd het allerbelangrijkste thema moeten zijn. Want misschien lukt het je de ander bij je te houden door ‘m te gijzelen met je gedrag, maar dat is uiteindelijk voor iedereen verstikkend. Niemand zou ooit met iemand samen moeten zijn uit angst voor het alternatief: alleen verder gaan.

Dat vraagt om een oprechte, genadeloze kijk op de ontwikkeling van je relatie. Een doorgaande evaluatie met een héél simpel thema: dient dit mijn geluk? Als je niet gelukkig kan zijn op jezelf en mét jezelf binnen een relatie, en de ander schijnbaar nodig hebt om dat te realiseren, ben je kwetsbaar op een ongezonde manier. Het is daarom niet voor niets dat je altijd eerst de relatie met jezelf op orde moet hebben: je partner is de bonus.


Meer Happinez?

Over auteur
Na vele mentale worstelingen ontdekte Marnix Pauwels wie hij is. Nu deelt hij maar al te graag de inzichten die hij opdeed in dit proces, om hiermee iets te kunnen betekenen voor anderen.  
Volgend artikel
Hooggevoelig of empathisch? Kijk uit voor deze valkuilen in een relatie
Hooggevoelig of empathisch? Kijk uit voor deze valkuilen in een relatie