David de Kock en Arjan Vergeer constateren dat onze hersenen verkeerd zijn geprogrammeerd. We denken nog steeds in schaarste en in tekort, terwijl alles in overvloed aanwezig is.
De laatste keer dat ik moest vluchten voor een sabeltandtijger is al even geleden. En ook de laatste keer dat al het eten in de winter opraakte, kan ik me niet meteen herinneren. Want het leven ziet er in Nederland niet meer zo uit. We kennen geen werkelijke schaarste meer. Er komt water uit de kraan. Er liggen bananen in de supermarkt. We hebben een dak boven ons hoofd.
Des te interessanter is het, dat onze hersenen nog zijn ingericht op een op de loer liggend tekort. Alsof elk moment alles kan opraken. In ons diepste wezen zijn we nog steeds jager-verzamelaars. Kijk maar hoe lastig we het vinden om spullen weg te gooien, omdat je nooit weet wanneer je ze weer nodig hebt. Of kijk maar hoe gevoelig we zijn voor koopjes die ‘alleen vandaag’ voordelig zijn: omdat je niet weet wanneer je weer zo’n mooie kans krijgt. Reclamemakers gebruiken termen als op = op en ‘laatste kans’, omdat ze weten: we denken in tekort. Zelfs als je dat weet, trap je er nog in.
Het is gebaseerd op angst
Je ziet het in allerlei verschillende vormen terugkomen in onze taal en ons denken. We vinden het normaal dat er ‘maar één de beste kan zijn’. We vinden het normaal om te zeggen dat we ‘druk, druk, druk’ zijn en nergens aan toekomen. We vinden het normaal om copyright vast te leggen als we een tekst schrijven of idee bedenken. Maar waarom eigenlijk?
Het uitgangspunt in al die situaties is steeds hetzelfde: je moet beschermen wat van jou is, het is gevaarlijk om het kwijt te raken, kansen doen zich slechts beperkt voor en je hebt per definitie te weinig tijd. Als je naar die punten kijkt, zie je al snel dat het allemaal constructies zijn. Het zijn aannames. Het zijn verhalen die je jezelf vertelt, omdat je het zo geleerd hebt, maar die niet per se kloppen. En als je er nog wat langer naar kijkt, zie je dat ze allemaal gebaseerd zijn op dezelfde emotie: angst.
Verandering in denken en communiceren
Dat was vijftigduizend jaar geleden ook heel terecht. Want er lag gevaar op de loer en de winters waren koud. Het heeft ons erg geholpen dat onze voorvaderen toentertijd vooral wilden overleven. Maar wat toen effectief was, is dat vandaag niet meer. Het is tijd voor een paradigmaverandering in de manier waarop we denken en communiceren. Maar ook in hoe we onze maatschappij inrichten, met geld omgaan en onze kinderen grootbrengen. Want we leven in tijden van overvloed. Het eten raakt niet op. We hebben eindeloos veel mogelijkheden.
En we leven langer dan we ooit voor mogelijk hadden gehouden.
Train je hersenen
Wanneer we allemaal nog denken in tekort, terwijl we leven in een wereld van meer dan genoeg, gaat het mis. We krijgen keuzestress. We vervelen ons op het werk. We klampen ons vast aan idealen uit het verleden, omdat we dat kunnen overzien. Maar wat we te doen hebben met elkaar, is het trainen van onze hersenen: zet ze in relax-modus. Ontspan. Dat maakt het leven leuker.
Meer lezen over leven in overvloed?
Met deze oefeningen trek je overvloed aan.
