Lieve gematigde,
Om je heen zie je mensen die zich ferm uitspreken over actualiteiten, hun pijlen afschieten op mensen die fouten hebben gemaakt, onrecht scherp veroordelen en zich in kampen verenigen. Jij bent blij dat het onrecht wordt aangekaart, misschien heb je daar zelfs wel actief aan meegeholpen, maar je schrikt van de bloeddorst van de meute die ermee aan de haal gaat. Je bent onaangenaam geraakt door de hardheid waarmee geoordeeld wordt en het razende tempo waarmee mensen worden gecanceld, soms nog voordat alle feiten op tafel liggen.
Polarisatie
We leven in een wereld die verslaafd is aan politieke verdeeldheid, pro en contra, slachtoffers en schuldigen. Reacties worden gezien in een kader van ‘eens’ of ‘oneens’ en dat kader is in jouw ogen veel te krap. Je ervaart het als een beperking van spontane uitwisseling, menselijkheid en verbinding. Als een beperking van het vermogen te willen begrijpen, tot elkaar te komen en oplossing te bedenken. En soms zul je je daarin in deze tijd van polarisatie alleen voelen staan, lieve gematigde.
Jij houdt een spiegel voor
Als je blijk geeft van enige compassie met iemand die in de fout is gegaan en in opspraak is gekomen, als je bezwaar maakt als ook de onschuldige mensen rondom die persoon aangevallen worden, als je je waardering uitspreekt voor daders die hulp zoeken of tot inkeer komen, dan ben je vandaag de dag ‘onderdeel van het probleem’. Als je nuance zoekt in de kloeke stellingen die over actualiteiten worden geponeerd of vraagtekens zet bij de juistheid en deugdelijkheid van bronnen die als bewijs worden aangehaald, dan word je gezien als een afvallige.
Er wordt gezegd dat je niet ver genoeg durft te gaan, dat je geen eigenzinnige rebel bent die tegen het systeem strijdt. Maar eigenlijk ben jíj́ het die weg zwerft van de kudde. Jij bent degene die ongemakkelijke vragen durft te stellen binnen een groep gelijkgestemden. Jij bent de rebel die de groep een onwelkome spiegel voorhoudt. En daarmee ben je moediger en eigenzinniger dan degene die onder luid gejuich steeds harder leuzen schreeuwt.
Schijn je licht
Als elke nuance moet worden onderdrukt, volgt tirannie. Als de gematigde stem niet meer mag klinken zonder wantrouwen op te roepen, slaan we een gevaarlijke weg in. En als barmhartigheid voor zwakte wordt aangezien en interne kritiek voor afvalligheid, zouden we de noodbel moeten luiden. Een zelfreinigend vermogen binnen groepen, waarbij mensen zich vrij voelen om alles te bevragen, is essentieel om niet te radicaliseren.
Bij het najagen van rechtvaardigheid is het belangrijk om nauwkeurigheid te betrachten en open te blijven staan voor nieuwe informatie. Het gaat erom je niet op te sluiten in een eigen waarheid waar niet aan getoornd mag worden en daar je hele identiteit aan te ontlenen. Het gaat erom je licht te schijnen op alles wat het daglicht niet kan verdragen, maar daarna datzelfde licht te gebruiken om te werken naar een oplossing, met ruimte voor alle perspectieven.
Met respect voor de manier waarop je jouw stem in de wereld laat klinken en met liefdevol begrip voor je worsteling daarmee,
Susan Smit
Beeld: fotografie door Jeroen van der Spek, styling door Cyn Ferdinandus
Meer lezen van Susan Smit?
Als productiviteit je eigenwaarde bepaalt: Susan Smit deelt haar inzichten.
