Een mooie manier om naar kwaliteiten en talenten te kijken is door ze onder te verdelen in de vier elementen vuur, water, aarde en lucht. Filosoof en loopbaanadviseur Adriaan Hoogendijk ontwikkelde daarop de zogeheten Elementenvierhoek.
Het tekenen van je persoonlijke Elementenvierhoek kan je helpen om inzicht te krijgen in je kwaliteiten, en in de vaardigheden die nog wel wat sterker mogen worden. Want juist de ‘zoekelementen’ zoals Hoogendijk ze noemt, zijn minstens zo interessant als de elementen waar je al goed in thuis bent. Die kunnen je nieuwe perspectieven bieden.
Goed om te weten is dat een Elementenvierhoek geen vaststaand gegeven is: hij kan per levensfase veranderen.
Hoe maak je een Elementenvierhoek?
Maak een Elementenvierhoek op basis van je eigen inschatting. Geef op een schaal van 1 tot en met 7 aan in hoeverre je jezelf herkent in de hieronder beschreven vier elementen en trek vervolgens lijnen tussen de vier punten.
Lucht
Het element lucht staat voor zuurstof, ruimte en vrijheid. Voor vragen stellen, associëren, ideeën genereren en uitdenken. Luchttypes zijn denkers. Zij kunnen goed logisch redeneren, kritisch analyseren en verbanden leggen. Een luchttype is in staat objectief te blijven. Te veel lucht kan zich uiten in afstandelijkheid of oeverloos geklets. Lucht staat voor denkkracht.
Water
Het element water symboliseert leven, gevoel, verfrissing, stroming. Water-types zijn gevoelsmensen. Ze hechten meer aan relaties, harmonie en sfeer dan aan materie. Ze zijn meelevend, flexibel en zorgzaam. Het waterelement staat ook voor communicatie, mensgerichtheid, diplomatie en tact. Soms is dit type angstig of passief en past hij zich te veel aan anderen aan, ten koste van zichzelf. Water staat voor communicatiekracht.
Vuur
Het element vuur symboliseert warmte, licht en energie. Het staat voor verlangens, passie, inspiratie, vitaliteit, initiatief en drijfveren. Vuurtypes blaken van de energie, ze zijn vrolijk en direct. Soms hebben ze een gebrek aan zelf beheersing en kunnen ze anderen overrompelen of kwetsen. Ze hebben weinig geduld, maar daar staat tegenover dat ze anderen kunnen inspireren en stimuleren. Vuur staat voor scheppingskracht.
Aarde
Het element aarde geeft houvast. Een aardetype houdt van een praktische aanpak, is resultaatgericht, duidelijk en gedisciplineerd. Hij is geneigd naar zekerheid en structuur te zoeken en houdt zich aan de regels. Ideeën vindt hij prima, maar ze moeten wel uitvoerbaar en concreet zijn. Te veel aarde kan leiden tot starheid, dwangmatigheid en bekrompenheid. Aarde staat voor manifestatiekracht.
Op welk type lijkt jouw vierkant?
De zuil
Je bent een praktisch denker. Als je iets doet, doe je het goed en je houdt je keurig aan afspraken. Het denken gaat bij jou sneller dan het voelen. Je uitdaging is om in contact te komen met je drijfveren. Als je goed voelt en weet wat je wilt, kun je je gaan richten op het ontwikkelen van je communicatieve vaardigheden. Een valkuil voor jou kan zijn dat je lang doorgaat met werk dat je niet meer inspireert. In de ogen van anderen kun je ontoegankelijk lijken. Andere uitdagingen voor jou zijn wat meer spontaniteit en inlevingsvermogen.
Deze vragen helpen je op weg: In hoeverre laat je het speelse kind in jezelf toe? Ga eens na wat je diepste verlangens zijn. Ken je die? En mogen ze er van jou ook zijn? Bij welke mensen voel jij je betrokken? En toon je dat ook?
Het vliegende projectiel
Het tegenovergestelde van de zuil. Jij bent zeer geïnspireerd en gericht op mensen – niet op concrete resultaten. Je kunt ongedisciplineerd zijn, conflicten mijden en soms neigen naar oppervlakkigheid. Voor jou is het een uitdaging om een visie te ontwikkelen, meer doordacht te worden en dingen grondiger aan te pakken.
Deze vragen helpen je op weg: Wat zijn echt jouw levensvragen? Is er een theorie over het leven die jou inspireert – wat kun je hieruit halen? Kun je volharden in je creatieproces, ook als het even saai wordt? Denk eens na over wat jou in de weg staat bij het vinden van vervulling.
De politicus
Jij kunt goed met mensen omgaan en je bent slim. Maar wat wil je nu eigenlijk écht met je leven? Wat wil je concreet in de wereld neerzetten, en hoe ga je dat aanpakken? Een goed begin is je eigen binnenwereld serieus nemen. Je kunt geneigd zijn om gewenst gedrag te vertonen in plaats van te uiten hoe je je werkelijk voelt. Cynisme, verveling en ook burn-out kunnen dan op de loer liggen. Jouw uitdaging is slagvaardig worden, direct en spontaan durven zijn en dingen vinden die je inspireren.
Deze vragen helpen je op weg: Ben je je ervan bewust als je je passie beleeft? Hoe kun je meer je hartstochten gaan volgen? Het is goed om structuur in je leven aan te brengen die je helpt te creëren wat je graag wilt: besteed bijvoorbeeld een uur per dag aan het realiseren van je hartewens. Zorg je voldoende voor je lichaam en je gezondheid?
De ondernemer
De zwakst ontwikkelde kanten van de politicus zijn het sterkst aanwezig bij de ondernemer. Jij wilt niet te veel denken, maar vooral doen. Vanuit een sterke innerlijke drive wil je dingen máken. Je bent doelgericht, moedig en direct, maar soms kun je ook tactloos of kortzichtig zijn. Het is goed voor je om wat dieper door te denken vóór je in actie komt, en om anderen meer te betrekken bij je plannen.
Deze vragen helpen je op weg: Ben je bereid tot zelfreflectie wanneer je op een probleem of een tegenvaller stuit? Wat zijn de belangrijkste waarden waarvoor jij wilt leven? Ga eens na of je ook daadwerkelijk volgens die waarden leeft. Maak je makkelijk contact met mensen die je leven positief kunnen beïnvloeden? Kun je afstemmen op wat een ander nodig heeft?
De realist
Jij bent betrouwbaar, behulpzaam en verantwoordelijk. Iemand op wie je kunt rekenen. Je moet alleen uitkijken dat je niet doorslaat in je ordelijkheid en te pietluttig wordt. Je kunt last krijgen van verveling, omdat het lastig is om in contact te komen met je drijfveren. Het zou goed voor je zijn om je grenzen beter te bewaken en wat vaker aan jezelf te denken.
Deze vragen helpen je op weg: Wanneer voelde je je bezield? Wanneer bruis je van de energie? Denk eens na over hoe je deze bezieling vaker kunt ervaren. Fantaseer je er weleens over iets heel anders te gaan doen? Sta je open voor een nieuwe visie op je leven?
De idealist
Grote plannen en ideeën, die heb je in overvloed. Alleen: hoe ga je ze vormgeven en delen met anderen? Je bent onafhankelijk en gedreven en kunt heel goed ‘beschouwen’. Kijk uit dat je jezelf niet overschat en een roepende in de woestijn wordt. Probeer wat meer te ontspannen, wat meer te doseren en af en toe iets socialer te zijn.
Deze vragen helpen je op weg: Kun je genieten van de talenten van andere mensen? Hoe zouden anderen reageren op jouw openheid en oprechtheid? Ben je voldoende betrokken bij het realiseren van je verlangens? Neem je helemaal de verantwoordelijkheid voor jouw eigen emoties? Hoe kun je meer met beide benen op de grond staan?
De aardezoeker
Jij bent zeer getalenteerd, je hebt alleen wat moeite met ‘landen’. Het zal je goed doen meer orde en regelmaat in je leven aan te brengen; dit helpt je om je doelen te bereiken. Geef je verlangens niet te snel op, zet door!
Deze vragen helpen je op weg: Ben je voldoende doelgericht? Kun je genoeg orde en structuur scheppen om succesvol te zijn? Om je doelen te bereiken, heb je rust en geduld nodig. Zorg je voldoende voor een financiële basis en een prettige woonruimte? Wat wil je precies toevoegen aan de wereld?
De waterzoeker
Jij hebt vele talenten, maar op het gebied van communicatie valt er nog wat te verbeteren. Dit kan ervoor zorgen dat je ondanks al je talenten tegen blokkades blijft aanlopen. Betrokkenheid bij anderen, flexibiliteit en samenwerking zijn niet je sterkste kanten. Deel wat je voelt uitgebreid met vertrouwelingen, dan komt er beweging in je gevoelens.
Deze vragen helpen je op weg: Wat vind je zelf leuk aan contact met andere mensen? Luister je echt naar anderen? Weet je hoe je harmonieus met hen kunt omgaan? Sta eens stil bij hoe de ander volkomen anders is dan jij en heel andere dingen nodig heeft in het leven. Klopt de balans tussen schenken en ontvangen in je vriendschappen?
De vuurzoeker
Jij bezit vele kwaliteiten, je mist alleen ‘scheppingskracht’. En dat kan je enorm belemmeren om het leven te leiden dat je echt wilt. Probeer in contact te komen met je verlangens, je fascinaties en je drijfveren. Je bestaan kan wel wat meer spontaniteit, plezier en creativiteit gebruiken. Speel met je kinderen of met je vrienden – daar ben je nooit te oud voor.
Deze vragen helpen je op weg: Wat maakt jou echt blij? Bij welke mensen kom jij tot bloei? Waar loop je helemaal warm voor? Als je hiermee in contact komt, ontstaan bezieling en vitaliteit vanzelf. Vraag je vrienden eens om een compliment; ren je fascinaties eens achterna. Neem je je verlangens wel serieus?
De luchtzoeker
Jij bent een zeer talentvol mens, je mag alleen wel wat meer ‘opstijgen’. Waar is de levensfilosoof in jou die keuzes overweegt en overzicht houdt op de verschillende aspecten van je leven? Je kunt nog veel meer uit je leven halen als je leert reflecteren op jezelf. Zo kun je een visie ontwikkelen op je eigen leven, maar ook op je relatie tot anderen.
Deze vragen helpen je op weg: Wat vind jij nu echt zinvol? Sta eens stil bij de wijze waarop je naar de wereld kijkt. Bedenk een paar manieren om het op je werk of thuis (nog) meer naar je zin te hebben. Wat is jouw passie? Wat is je missie? Zet het voor jezelf eens op papier.
De zinzoeker
In jou zijn alle elementen sterk ontwikkeld en je slaagt dan ook in wat je aanpakt. Maar waarschijnlijk bekruipt je vaak het ‘is dit alles?’-gevoel. Eerder dan anderen kom jij op dit punt: je zoekt naar de kern van het bestaan, een diep gevoel van levensbestemming, wijsheid, verbinding en authenticiteit. Vraag jezelf af hoe je de situatie zoals die nu is, kunt leren accepteren. Bij jou gaat het om overgave, loslaten en vertrouwen.
Deze vragen helpen je op weg: Zoek je zo nu en dan de stilte op om naar je ziel te luisteren? Je ziel bevat een overvloed aan liefde, wijsheid en kracht. Heb je ergens diep van binnen een gevoel over jouw levensbestemming? Wat zegt dat gevoel jou? Sta je ervoor open om je lichaam als instrument van wijsheid te volgen? Wees ook alert op zogenaamde toevalligheden, zodat je er gebruik van kunt maken.
Meer weten?
- Een fijn boek is Loopbaanzelfsturing; bezieling en vitaliteit van Adriaan Hoogendijk – uitgeverij Business contact, ISBN 9789047000730
- Of ontdek ‘Het Bezielingsspel’ – dat gebaseerd is op de Elementenvierhoek
