Impulsief, slordig, chaotisch, ongezond, humeurig, perfectionistisch, vergeetachtig, overambitieus, lui, goedgelovig, wantrouwend… Op een schaal van 0 tot 10: hoe makkelijk vind jij het om op te noemen wat er allemaal mis is met je? De kans is groot dat het je – net als de meeste mensen – niet al teveel moeite kost.
Susan Henkels werkt al ruim 50 jaar als psychotherapeut. Jaar in jaar uit hoorde ze mensen haar vertellen over al die aspecten van zichzelf die zogenaamd gerepareerd moesten worden. Toen ze op een dag luisterde naar alweer een patiënt die opsomde wat er allemaal mis met haar was, dacht ze ineens: ‘Wat? Er is eigenlijk helemaal niets mis met haar.’ Henkels realiseerde zich dat er een enorme kracht in schuilde om mensen aan zichzelf te laten vragen: ‘Wat als er helemaal niets mis is met mij?’
Dat betekent niet dat we perfect zijn. Velen van ons zouden bijvoorbeeld wel wat gezonder kunnen eten of meer kunnen bewegen. Maar het betekent wel dat we eindelijk kunnen stoppen met ons steeds maar druk te maken over al onze persoonlijke tekortkomingen. Beeld je eens in hoeveel fijner je leven zou zijn zonder die constante twijfels en zelfkritiek. ‘We creëren een hele lijst van dingen die volgens ons verkeerd zijn en creëren daar vervolgens een heel leven omheen’, zegt Henkels.
Niets mis met je
De eigenschappen die we zien als problematisch of verkeerd, kunnen juist onze sterke kanten zijn, denkt Henkels. In haar TED-talk gaat ze in op een gesprek dat ze voerde met een filmregisseur. Toen Henkels hem vertelde dat ze werkte aan een boek met de titel What If There is Nothing Wrong With You? zei hij dat hij zo acht dingen kon bedenken die er aan hem mankeerden.
Coming soon: ‘Mindful met Happinez’
-
Over de wijsheid van leven in het nu
-
12 oefeningen voor ultieme ontspanning
-
En meer
Henkels vroeg hem een daarvan te noemen, waarop de man zei dat hij een oppositioneel-opstandige gedragsstoornis (ODD) had. ‘Wat is daar mis mee?’ vroeg Henkels hem. Zijn antwoord: ‘Dat ik altijd tegen mijn ouders en leraren in ging.’ Henkels vroeg opnieuw: ‘Wat is daar mis mee?’ De regisseur reageerde: ‘Dat ik me niet hield aan de regels op school en dat ik thuis niet deed wat ik moest doen.’ Wéér vroeg Henkels wat daar dan mis mee was. ‘Ik had altijd een slecht humeur, ruziede voortdurend met mijn ouders, had geen vrienden en was het liefst alleen’, zei de man.
Problemen of kansen?
Henkels bleef haar vraag herhalen, tot de regisseur uiteindelijk antwoordde dat hij het heerlijk had gevonden om alleen te zijn en dat het hem de kans had gegeven om verhalen en filmscripts te bedenken. ‘Nu ik er zo over nadenk, heeft die ODD me juist gemaakt wie ik ben’, zei hij.
De volgende dag vertelde de man aan Henkels dat hij voor het eerst in jaren goed geslapen had. Hij was eindelijk vrij geweest van twijfels over zichzelf en gepieker over wat hij nu wel of juist niet zou moeten doen. Zijn volgende stap? Eens opnieuw kijken naar die andere zeven eigenschappen van zichzelf waarvan hij zo zeker wist dat ze verkeerd waren.
Acceptatie
De vraag ‘wat als er helemaal niets mis met je is?’ gaat over het ontwikkelen van acceptatie. Als je beter wordt in accepteren, kan dat stress en zorgen in (en over) je leven verminderen. Het is geen magische vraag. De vraag stellen maakt je leven niet ineens fantastisch. Maar het geeft je wel de kans om je innerlijke criticus – je weet wel, dat irritante, veroordelende stemmetje dat overal wel iets van vindt en dat maar blijft ratelen – voor even de mond te snoeren en alle manieren waarop jij jezelf verkeerd gemáákt hebt, los te laten. Dat helpt je om een plek van stilte en ruimte te creëren in de drukte van je leven en je gedachten. En op die plek ontstaan nieuwe beloften en mogelijkheden.
