Een goed mens zijn? Waarom het geen zin heeft om daarnaar te streven

Aardig, integer, behulpzaam – er is niemand die dat níet wil zijn. Allemaal streven we ernaar een goed mens te zijn. Maar heel hard proberen helpt niet, blijkt uit onderzoek.

Je zou denken dat bewust je best doen om goed te zijn voor anderen, ertoe leidt dat je inderdaad steeds hartelijker, liever en integerder bent. Sociaal psycholoog Dolly Chugh deed er onderzoek naar. Wat blijkt: dan maken we juist meer fouten.

In de verdediging

Iedereen verstaat iets anders onder ‘een goed mens zijn’, maar allemaal vinden we het belangrijk om onszelf zo te kunnen zien. ‘Morele identiteit’, noemt Dolly dat. Als iemand ons aanspreekt op ons gedrag – een misplaatst grapje, een te grote uitgave voor ons werk – dan voelen we ons rot en zijn we geneigd in de verdediging te schieten. Want, hallo, we doen toch ook allemaal goede dingen? Zo beschermen we onze morele identiteit.

Hoe hard we ook streven naar goed gedrag, toch maken we fouten. Dat heeft ermee te maken dat heel veel processen in onze hersenen onbewust plaatsvinden. Er komen ieder moment 11 miljoen (!) informatiedeeltjes binnen, waarvan we er maar 40 bewust kunnen verwerken. Ook al willen we helemaal geen seksistische, racistische of andere ‘slechte’ dingen denken, soms gebeurt dat onbewust.

Coming soon: ‘Mindful met Happinez’

Sta stil, ervaar en voel innerlijke rust

• Over de wijsheid van leven in het nu

• 12 oefeningen voor ultieme ontspanning

• En meer

Pre-order nu

of bestel samen met een mini-abonnement

Onbewuste associaties

Chugh illustreert dat met een mooi voorbeeld. Natuurlijk ziet ze zichzelf niet als een racist. Maar toch wordt ze er op een dag door haar studenten op aangesproken dat ze vaak de namen van twee studenten met elkaar verwart – die helemaal niet op elkaar lijken, maar toevallig wel dezelfde huidskleur hebben. ‘Onze onbewuste associaties liggen vaak niet in lijn met onze bewuste overtuigingen,’ zegt ze.

Door koortsachtig te blijven streven naar Goed Gedrag en in de verdediging te schieten als we op minder charmant gedrag worden aangesproken, leren we niet, zegt Chugh. We kunnen de lat beter wat lager leggen, dan ontwikkelen we ons juist meer.

Soort-van-goed mens

Haar advies: laat het los. Verruim je definitie van ‘een goed mens’, en neem je voor om een good-ish (‘soort-van-goed’) mens te zijn. Zo’n mens accepteert van zichzelf dat hij fouten maakt, maar doet zijn best ervan te leren. Hoe meer oog je hebt voor je fouten (en hoe meer je die omarmt), hoe meer je groeit – en hoe aardiger, integerder, ‘beter’ je wordt.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Over auteur

Dorien Vrieling

Freelance journalist Dorien Vrieling is een nuchtere Noorderling met een grote interesse in wat mensen beweegt. Ze schrijft graag over de hobbels die een mens op zijn weg kan tegenkomen, en hoe je daarmee om kunt gaan.

Meer lezen over jezelf een beter mens maken?

Het helpt om elke dag even bij een van deze dingen stil te staan.