Vandaag is de Gay Pride: hét feest om te vieren wie je bent en dat je mag houden van wie je wilt. Een paar weken geleden ging een cabaretshow op Netflix viral met een boodschap die daar precies bij aansluit. Met een verhaal dat uit haar tenen komt, brengt de Australische cabaretière Hannah Gadsby mensen overal ter wereld in tranen.
In haar show vertelt Gadsby waarom ze, na jaren van grappen maken over zichzelf en haar geaardheid, voor zichzelf kiest. Na de eerste helft van haar programma, die nog vol zit met dat soort grappen, wordt ze serieus. Het is hoog tijd dat ze zichzelf niet langer meer tekort doet, zegt ze. Hoog tijd voor zelfliefde. Vijf lessen van Hannah Gadsby.
Je mag gevoelig en kwetsbaar zijn
Mensen zeggen wel eens tegen Gadsby dat ze zich niet moet aanstellen: ‘Wees toch niet zo gevoelig.’ Een manier om jezelf te wapenen tegen kwetsbaarheid, is door harde grappen over jezelf te maken. Maar waarom zou je zo’n pantser bouwen? ‘Waarom is ongevoeligheid iets om na te streven, en wat is er mis met gevoeligheid?’ Gevoeligheid is mooi, en het is je kracht – dat laat Gadsby met haar kwetsbare opstelling als geen ander zien.
Sta jezelf toe te groeien
Alles wat we in het leven meemaken, zegt Gadsby, bestaat uit een begin, een midden en een eind. Zo ziet groei eruit: je maakt iets mee, gaat onderuit en leert daarvan. Maar een grap heeft maar twee delen: een begin en een midden. Er moet iets misgaan, want dat is grappig, maar er is geen ruimte voor het leren – het positieve einde. Door haar leven steeds in de vorm van een grap te gieten, ontzegde ze zichzelf de kans te leren.
Spreek mild over jezelf
Wie van zichzelf houdt, maakt zichzelf niet belachelijk. Ook niet ten behoeve van een grap, of om de spanning in een gesprek te verlichten. Gadsby, als het publiek even stilvalt uit -zo lijkt het- ongemak: ‘Deze spanning? Die is van jullie.’ Met andere woorden: het is niet háár verantwoordelijkheid om de spanning weg te nemen. Mensen zeiden weleens dat grappen maken over jezelf een kwestie van bescheidenheid was, zegt Gadsby, maar het is jezelf vernederen. ‘It’s not humility, it’s humiliation.’
Omarm dat je ‘anders’ bent
Gadsby groeide op in de Bible Belt van Australië, een regio waar naar haar zeggen 70 procent van de mensen vond dat homoseksualiteit strafbaar moest zijn. Opgroeien in die omgeving als lesbisch meisje gaat in je vezels zitten, zegt Gadsby. Toen ze eenmaal uit de kast kwam, waren schaamte en zelfhaat al een deel van haar. Die gevoelens wijst ze met kracht af. Want: ‘Diversiteit is kracht. Verschillen zijn onze leermeester. Wees bang voor verschillen, en je leert niets.’
