Wat betekent het om in verbinding te leven – met jezelf, met anderen, met de aarde? Voor Hans Alma, hoogleraar geestelijke zorg en religieus-humanistische zingeving aan de Vrije Universiteit Amsterdam, is die vraag de rode draad in haar leven en werk. In haar zoektocht naar betekenis ervaart ze steeds opnieuw: wie zich verdiept in het innerlijke leven, stuit onvermijdelijk op de wereld daarbuiten.
Bewustwording van het lichaam
Als kind ontdekte ze al dat ze goed was in leren, denken en schrijven. Haar hoofd voelde als een veilige plek, een wereld waarin ze controle had. “Mijn lichaam was er dan ook lange tijd vooral om mijn hoofd te dragen,” vertelt ze. Een burn-out in 2016 dwong haar tot een pas op de plaats. “De tweede wake-up call was, en is, mijn toenemende zorg over hoe wij als mens de aarde bewonen. Ik merk dat ik die verbinding met de natuur en het aardse heel erg nodig heb om zin en waarde te kunnen ervaren in mijn leven.”
Dat werd een spirituele oefening: bewust vertragen, letterlijk de grond onder haar voeten voelen, en ruimte maken voor rust in plaats van altijd maar doorgaan. “Ik merk dat ik die verbinding met de natuur en het aardse heel erg nodig heb om zin en waarde te kunnen ervaren in mijn leven.”
Kunst als voeding voor de geest
Naast de natuur is kunst een belangrijke inspiratiebron. “Het is een manier om even los te komen van de vanzelfsprekende patronen waarmee we naar de wereld kijken,” vertelt ze. “Verbeelding, zingeving en levensbeschouwing zijn altijd belangrijke onderdelen van mijn onderzoek geweest. Landschapskunst, waarbij kunstwerken weer worden opgenomen in de natuur, interesseert me enorm. Maar ook theatervoorstellingen over bijvoorbeeld het verlies van biodiversiteit vind ik prachtig en ontroerend.”
In kunst vindt ze ruimte voor verwondering en reflectie, én een herinnering aan wat wezenlijk is. Zelfs de kwetsbaarheid van het brein – haar veilige baken – roept bij haar dankbaarheid op. “Ik kan rust ontlenen aan het feit dat veel dingen in het leven niet maakbaar zijn. Dat waar ik nu mijn kracht aan ontleen, is iets wat ik heb gekregen.”
Verbinding met de aarde
Tijdens een natuurretraite op haar geboortegrond op de Veluwe ervaart ze een spiritueel keerpunt. “We zakten van mind naar soul. Op een rustige plek gingen we in stilte op de grond zitten. En daar ervaarde ik een diep gevoel van verbondenheid met het landschap. Tegelijkertijd voelde ik daar ook een pijnlijke zorg om.”
Die ervaring bracht haar dichter bij de kern van haar missie: laten zien hoe onze verbondenheid met de aarde niet alleen noodzakelijk is, maar ook diep vervullend. Volgens Hans Alma is het tijd voor een nieuw perspectief op ecologische betrokkenheid: “Zodra het over ecologische vraagstukken gaat, denken mensen vaak: ik mag niks meer. Ik wil juist de positieve kanten laten zien: dat die verbinding met de aarde ons leven ontzettend kan verrijken.”
Zorg voor de wereld
Voor haar gaat spirituele groei hand in hand met zorg voor de wereld. Niet meer, meer, meer – maar dieper, zachter, echter. “We zijn in onze maatschappij ontzettend gericht op economisch groei, terwijl we door juist door spirituele groei meer in balans raken en vanuit diepere waardes kunnen leven. Dat is waar ik naar streef in mijn leven en werk.”
Op vrijdag 12 september en zondag 14 september 2025 staat Hans Alma op het Happinez festival met een lezing over eco-spiritualiteit. Benieuwd? Hier kun je tickets bestellen en vind je meer informatie. Nu 10,- korting met de code HAP10FES.
Tekst: Jessica van Zanten
Dit artikel is redactioneel ingekort en komt uit Happinez ‘Vertragen’.
Fotografie: Bram Tack
Meer lezen over leven met de natuur?
Groenkracht: zo leef je in harmonie met de natuur.
