Door bewust ja en nee te zeggen maak je nieuwe spelregels voor je leven. Maar waarom doen we dat niet altijd? Waarom zeggen we soms ja als we nee bedoelen?
Ja uit schuldgevoel
William Ury, auteur van het boek ‘The Power of a Positive No’, beweert dat we vaak ja zeggen om mensen te vriend te houden, zelfs tegen mensen die onze vrienden niet zijn. Ja zeggen tegen mensen die je nauwelijks kent, gaat vaak ten koste van tijd die je kunt doorbrengen met de mensen die je het meest dierbaar zijn. Nee zeggen geeft ons tijd voor onszelf. Als we vaker nee zeggen, hebben we tijd om ja te zeggen tegen de dingen die er echt toe doen.
Volgens Ury is het schuldgevoel of angst om de confrontatie aan te gaan waardoor we vaak ja zeggen tegen de prioriteiten van andere mensen. Onnadenkend ja zeggen tegen wat anderen van ons verlangen, betekent vaak dat we geld, tijd en energie steken in dingen die niet altijd onze prioriteit hebben.
Nee zeggen kun je leren
Nee zeggen is iets wat je kunt leren. Te beginnen door het te doen. Het maakt duidelijk waar je grenzen liggen. Dat is niet alleen fijn voor jezelf, maar ook duidelijk voor anderen. Maar hoe doe je dat, als je jaren lang ja zei terwijl je nee bedoelde?
Coming soon: ‘Mindful met Happinez’
-
Over de wijsheid van leven in het nu
-
12 oefeningen voor ultieme ontspanning
-
En meer
De eeuwige pleaser
Coach en communicatietrainer Natascha van Weerden begeleidt mensen die vaak ja zeggen en nee bedoelen zeggen. Wie zijn die mensen? “Het zijn vaak mensen die heel perfectionistisch zijn en het anderen naar de zin willen maken. Mensen met een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Vaak zijn het ook mensen die zintuiglijk de ander heel goed aanvoelen. Ze zijn bijvoorbeeld gevoelig voor intonatie. Ze willen dan zelf nee zeggen, maar voelen aan dat het voor de mensen om heen beter is om op dat moment ja te zeggen.”
Waar ben je gevoelig voor?
Een andere reden waarom we soms ja zeggen en nee bedoelen, is wanneer we de confrontatie niet durven aan te gaan. Ja zeggen en nee bedoelen heeft vaak met de buitenwereld te maken. Maar niet altijd. “Ideaal is als je honderd procent jezelf kunt zijn en happy bent met wie je bent. We doen veel moeite om aan de buitenwereld te laten zien wie we zijn. Maar veel belangrijker is om zelf te weten wie je bent. Als je zelfverzekerd bent en weet wat je echt wilt, ben je minder gevoelig voor meningen en wensen van de buitenwereld.”
En dan nog kun je door anderen worden overgehaald om toe te geven waar je eigenlijk wilde weigeren. Natascha: “Er zijn mensen die heel goed zijn in het overhalen van anderen, die jou op een creatieve manier uit je tent kunnen lokken.”
Als voorbeeld geeft ze een werksituatie waarbij het bijna zes uur is en je naar huis wil. “Dan komt er een collega naar je toe die heel lief, maar dwingend, zegt dat er iets af moet en jij de enige bent die dat kan doen. Omdat je zo goed bent, zo slim of zo snel. Dat zijn de verleiders. Ze weten precies waar jij gevoelig voor bent.” Heel bewust spelen ze in op iets waar jij onbewust heel gevoelig voor bent. Voor waardering bijvoorbeeld (jij bent daar zo goed in) of je plichtsgevoel (het moét af). “Als die ander weet waar jij gevoelig voor bent, ben je makkelijker te manipuleren.”
Niets meer missen van Happinez? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Zo zeg je NEE
Gebruik geen excuses
De Amerikaanse onderzoekers Patrick en Henrik Hagtvedt lieten proefpersonen nee zeggen op een belangrijk verzoek. De helft kreeg de opdracht om ‘nee, ik kan niet’ (excuus) te zeggen, de anderen moesten ‘nee, ik doe het niet’ (mening) zeggen. En wat bleek? De mensen die een excuus gebruikten (nee, ik kan niet) vonden het moeilijker om onder verzoeken of verplichtingen uit te komen. Een excuus biedt ruimte voor discussie waardoor de ander je kan overhalen iets alsnog te doen. Nee zeggen zonder uitleg laat zien dat je voor jezelf duidelijke grenzen hebt waar de ander rekening mee moet houden.
Las een pauze in
Wanneer je vindt dat iemand je overvalt met een vraag, las dan een pauze in. Haal koffie, ga naar de wc of vraag tijd om er over na te denken. Neem zelf het initiatief en zeg wanneer je erop terugkomt. Zeker als je impuls is om te reageren zoals een ander dat van je verlangt, is het goed om tijd vrij te maken om te bedenken wat je zelf wil.
Ken je basisbehoeften
Vaak zeggen we ja terwijl we nee bedoelen. Kijk naar deze lijst met 12 basisbehoeften en vraag je af welke voor jou het belangrijkst zijn. Welke emmertjes zijn goed of minder gevuld en hoe merk je dit op in gesprek met anderen? Denk terug aan een keer dat je ja zei en nee bedoelde en probeer te ontdekken of een van deze basisbehoeften daaraan ten grondslag lag. Welke behoefte wil je graag vervuld zien? Zo kun je ontdekken waar je gevoeligheden liggen
- acceptatie
- aanmoediging
- begrip
- bevestiging
- bewondering
- erkenning
- geruststelling
- goedkeuring
- respect
- veiligheid
- vertrouwen
- waardering
