Soms probeer ik te koken en tegelijk berichtjes op mijn telefoon te beantwoorden, waarbij er altijd wel iets overkookt of aanbrandt. En dan nog heb ik de illusie dat ik efficiënt bezig ben.
Mijn man heeft de gewoonte om zich aan te kleden terwijl hij tandenpoetst, wat erop neerkomt dat hij de tandenborstel tussen zijn kaken klemt terwijl hij benen in een broekspijpen steekt en overhemden dichtknoopt. Steeds vaker onderbreek ik het lezen van een boek om berichtjes op mijn telefoon te beantwoorden en aansluitend nog even op sociale media te kijken, waarna ik een heel stuk terug moet lezen om weer in het verhaal te komen.
Tijdsbesparing is een illusie
Multitasking is niet verschillende dingen tegelijk doen, maar probéren verschillende dingen tegelijk te doen. Want in de praktijk schakel je een beetje tussen het een en het ander terwijl de echte focus weglekt en je vatbaarder wordt voor fouten. De term ‘multitasking’ werd in 1965 voor het eerst gebruikt om te beschrijven hoe een IBM tegelijkertijd verschillende taken kon uitvoeren; eerder crashte zo’n computer dan. Het levenstempo en apparaten werden steeds sneller en het idee was dat het menselijke brein dat wel bij kon benen. Maar inmiddels blijkt dat het menselijk brein daar ongeschikt voor is. Een mens kan zijn aandacht op één moment maar bij één ding houden, bewezen neurowetenschappers. De tijdsbesparing is een illusie; uiteindelijk krijg je er niet meer om gedaan – of misschien wel iets meer, maar van een mindere kwaliteit. En bovendien sijpelt samen met je concentratie het plezier weg.
De kracht van monotasking
Ik vond het tijd om weer te leren om één taak tegelijk met toegewijde aandacht uit te voeren. Daar bestaat een woord voor, ontdekte ik: monotasking. In het gelijknamige boek beschrijft Thatcher Wine twaalf taken die, als je ze weer met volle aandacht doet, je helpen om je ‘monotaskingspieren’ te versterken, waaronder lezen, wandelen, eten, ergens komen en spelen.
Dit ontdekte ik: zonder mijn telefoon in de buurt ga ik weer op in mijn boek en is de vertraagde tijdsbeleving, die me altijd zo tot rust brengt, weer terug. Als ik de krant niet meer pak tijdens mijn lunch, proef ik beter hoe lekker mijn broodje geitenkaas is. Als ik in de trein of taxi geen podcast luister, dan kijk ik uit het raam en blijf in het hier en nu. Bij al die activiteiten lijken mijn zintuigen wijd open te gaan en daalt er een weldadige en gelukkigmakende rust in me neer. En gek genoeg lijkt het niet of ik tijd verspil, maar of ik veel meer tijd tot mijn beschikking heb dan voorheen.
Beeld: fotografie en styling door Pia Jane Bijkerk
Meer lezen van Susan Smit?
Waarom het zo belangrijk is om aan te blijven klooien.
