Heilige geometrie: de betekenis en de werking van deze vormen

Fotografie Pia Jane Bijkerk
Heilige geometrie: de betekenis en de werking van deze vormen Heilige geometrie: de betekenis en de werking van deze vormen Heilige geometrie: de betekenis en de werking van deze vormen

Wat is de betekenis en spirituele werking van deze oeroude vormen en hoe ondersteunen ze jou? 

Alles in de natuur is gebaseerd op een onderliggende geometrie. Oude beschavingen ontdekten al dat symmetrische vormen niet toevallig voorkwamen: zij zagen het als het mysterie van de schepping. Over oeroude vormen en hun krachten.

Geometrische verrassingen

De natuur zit vol geometrische verrassingen: denk maar aan de perfecte vorm van een ijskristal, het ingenieuze patroon van een zonnebloemhart, de torentjes van een romanesco-bloemkool of de symmetrie van een simpele dennenappel. Ook als je de structuur van onze lichaamscellen microscopisch bekijkt, sta je versteld van de perfecte meetkundige vormen. Het lijkt alsof het allemaal wiskundig is uitgedacht. Het is de basis van de creatie, waar ons hele universum op gestoeld is.

De verwondering hierover is eeuwenoud: de Griekse filosoof Plato (ongeveer 427-347 voor Christus) deed er al onderzoek naar en concludeerde dat het universum een harmonieus geordende eenheid is. Volgens hem bestaat de schepping uit vijf unieke figuren die de basis vormen van de geometrie. Platonische vormen noemen we die, want hoewel ze al oeroud zijn, was hij de eerste die ze beschreef.

De vijf platonische vormen – de tetraëder, de hexaëder (kubus), de octaëder, de dodecaëder en de icosaëder bezitten vlakken, ribben en hoeken met allemaal dezelfde afmetingen. En als een platonisch lichaam (regelmatig veelvlak) in een bol wordt geplaatst, zullen alle hoeken het oppervlak van de bol raken.

Maar er is meer dan de wiskunde. De platonische lichamen vormen de basis van de heilige geometrie. Drunvalo Melchizedek schrijft in ‘De geometrie van de schepping’ dat deze figuren voortkomen uit het eerste levensbeginsel. Samen vormen ze de allerhoogste energie van de oorsprong. De vijf platonische vormen hebben elk een eigen kleur en trilling, en resoneren allemaal met een bepaald chakra (zie kader). Ze brengen prana (levensenergie) en kunnen een positief krachtveld activeren. Ze zijn dus mooi om te gebruiken in een meditatie, chakra-legging of als mandala in huis. Je kunt de vormen ook afzonderlijk bij je dragen tijdens een bepaald proces.

Werken met de vormen

Plato verbond deze figuren met de elementen aarde, water, lucht, vuur en ether en door de meetkundige verbanden tussen de figuren te analyseren, dacht de filosoof ook na over de verbanden tussen de elementen.

Die abstracte oervormen kunnen anno nu veel voor ons betekenen. Noor Elffers, energetisch therapeut en docent, werkt veel met de platonische figuren: “Je kunt ze bijvoorbeeld tekenen of ermee mediteren. Dan houd je een steentje van een bepaalde vorm in je handen en vraag je om een handreiking in jouw proces. Of als je beter wilt aarden, visualiseer je een kubus om je heen – die staat symbool voor aarde. Dan zit je als het ware ín het figuur.”

Wanneer je met een ‘steentje’ gaat werken, geeft de vorm al energie. Het materiaal doet er minder toe, maar speelt wel mee. Noor Elffers: “Plastic straalt weinig uit, hout is al iets levendiger, glas werkt, maar dat heeft een wat platte uitstraling en kristal of rozenkwarts werken krachtig. Je kunt doosjes kopen met vijf stenen van bijvoorbeeld bergkristal op dobbelsteenformaat. Die zijn groot genoeg voor jouw energieveld.”


Cirkel: Eenheid en veiligheid

De cirkel wordt gezien als eenheid, als het ‘al’, en het is de doorsnede, de platgeslagen versie van de bol. De cirkel staat ook symbool voor onvoorwaardelijkheid en veiligheid, want eenheid geeft vertrouwen. Mannelijkheid en vrouwelijkheid komen hier samen. Niet voor niets staat de ring symbool voor het huwelijk, want dan vormen de man en de vrouw samen een eenheid. Wanneer we als groep iets willen bespreken wat onze gezamenlijkheid betreft, gaan we als vanzelf in een kring zitten, liefst allemaal even ver van het middelpunt af; dat betekent ook ‘samen’. De bol, de 3D-versie van de cirkel, hoort tot de basis van platonische figuren. Het is de centrale bol die vanuit het eerste levensbeginsel alles op gang heeft gebracht, het begin van de schepping. En tegelijkertijd staat hij voor leegte, en passen de andere vijf platonische figuren er precies in, terwijl hun hoekpunten de rand raken.

Vierkant: Betrouwbaarheid en bescherming

Net als de kubus staat het vierkant voor het element aarde en voor het aardse bestaan. De onderste lijn van het vierkant rust stevig op de grond. Hier geen beweging, maar stabiliteit, begrenzing, orde en regelmaat. Het vierkant symboliseert de fysische wereld: materie, mannelijkheid en betrouwbaarheid. En het past bij logica, nuchterheid en ‘doe maar gewoon’. Die mannelijkheid zit hem in de rechte lijnen, waar gebogen lijnen vaak voor vrouwelijk staan. De stevigheid, stabiliteit en het aardse gevoel van bescherming passen bij onze vierkante bouwstijl; die geeft ons een gevoel van veiligheid en geborgenheid.

Driehoek: Al het goede komt in drieën

In bijna elke situatie is er sprake van een drie-eenheid, en de driehoek die daarmee verbonden is, kun je ‘zien’ in bijna alles. We leven in een wereld vol tegenstellingen: zwart en wit, heet en koud, boven en beneden, mannelijk en vrouwelijk, zon en aarde. Drunvalo Melchizedek legt uit dat er dan ook sprake is van een drie-eenheid is, want naast die twee uitersten bestaat er ‘grijs’, ‘warm’ en ‘midden’. En naast de zon (mannelijk) en de aarde (vrouwelijk) is er de maan (het kind), telkens drie-eenheden, net zoals de christelijke drie-eenheid: de vader, de zoon en de heilige geest. Ook de tijd bevat drie componenten: verleden, heden en toekomst. De gelijkzijdige driehoek met de horizontale lijn onderaan is een mannelijk symbool en een zonneteken. Hij staat symbool voor vuur, goddelijkheid, leven en het hart. Met de punt naar beneden staat de driehoek symbool voor vrouwelijkheid en water.

Tetraëder: Passie, wil en gedrevenheid

Staat net als de driehoek voor vuur en passie, alleen werkt dit driedimensionale figuur sterker. De tetraëder heeft vier driehoekige vlakken (tetra betekent vier) en is verbonden met het derde chakra, waar ook passie, wil en gedrevenheid zijn terug te vinden. De tetraëder staat voor ‘warmlopen voor iets’, je hart volgen en spontaniteit. Wanneer je dat nodig hebt, kun je bijvoorbeeld mediteren met de tetraëder, die een activerende kracht heeft. Noor Elffers: “Als je ergens helemaal voor gaat, zit daar een mannelijk deel, een vrouwelijk deel en een kind in. Die drie delen worden weerspiegeld in de driehoekige vlakken. In principe is de tetraëder een mannelijke vorm, maar met de punt naar beneden wordt-ie vrouwelijk, want als je er dan van bovenaf naar kijkt en je de figuur als een holle vorm zou zien, kun je hem vullen, en vormen die je kunt vullen zijn vrouwelijk.”

Hexaëder (kubus): Rust, stabiliteit en aarding

Het vierkant staat voor aarden, maar de kubus doet er een schepje bovenop. Een kubus, ook wel hexaëder genoemd, geeft met zijn zes (hexa betekent zes) vierhoekige vlakken rust en stabiliteit, omdat hij zo lekker stevig kan liggen. Hij is daardoor ook verbonden met het eerste chakra en vertrouwen in jezelf. De kubus geeft begrenzing aan en wordt weleens gebruikt om de energie te beteugelen van drukke kinderen. Noor Elffers: “Kinderen reageren heel makkelijk op energie van vormen. Door een kubus vast te houden, of een dobbelsteen in hun broekzak te stoppen, krijgen ze wat aardende energie. Kubussen kunnen ook helpen bij mensen in een shocktoestand: wanneer je een kubus op hun handen en voeten legt, helpt ze dat om terug te keren naar het hier en nu. Gebruik je voor je kubus aardende materialen zoals jaspis of tijgeroog, dan werkt hij dubbel zo sterk.”

Octaëder: Balans vinden en je hart horen

Eigenlijk is de octaëder een dubbele piramide: acht (octa) driehoekvlakken waarvan er vier naar boven wijzen en vier naar beneden. Hij is verbonden met het element lucht en daarmee met onze ademhaling. Hij rust op z’n punt, waar hij dus niet op kan staan en zo symboliseert hij het zoeken naar balans tussen uitersten. De octaëder helpt je om in het midden te blijven staan, om naar je hart te luisteren en niet met alle winden mee te waaien. Noor Elffers: “Daarom hoort hij ook bij het vierde chakra, het hartchakra. Je gebruikt hem als je de weg kwijt bent, bij hartzeer, verdriet en rouw. Bij voorkeur houd je de octaëder dan met twee handen vast voor je hart. En wanneer je opziet tegen een gesprek, stop dan een octaëder in je zak en luister naar je hart.”

Dodecaëder: De kracht van je ware zelf

De naam van het mysterieuze figuur dodecaëder, met twaalf vijfhoeken, mocht tot circa 1200 niet uitgesproken worden. Als je dat wel deed, kon de doodstraf volgen. Noor Elffers: “Alleen mystici mochten de wijsheid die bij dit figuur hoorde, gebruiken. Het volk werd dom gehouden. De dodecaëder wordt gezien als de gestolde versie van de schepping. Hij is verbonden met de hogere chakra’s: vijf, zes en zeven. Hij heeft te maken met bewustwording en ontwaken. Wanneer je ermee mediteert brengt hij je in verbinding met het hart van de kosmos en de kracht van je ware zelf.” Je kunt hem gebruiken wanneer je vragen hebt als: waarom ben ik hier? En: zit ik op mijn pad? Dat zijn dan vragen die gaan over wat goed is voor het geheel en niet zozeer over wat goed is voor jou alleen.

Icosaëder: Beweging en verandering

Dit complexe figuur met twintig driehoeken, dertig ribben en twaalf hoeken staat voor water, stromen en gevoelsenergie. Het is een ontvangende, opnemende en vrouwelijke vorm die verbonden is met het tweede chakra – dat ook voor water, gevoel en beweging staat. Met haar twintig vlakken rolt de icosaëder het beste van alle Platonische figuren. Dat symboliseert meteen de beweging en vloeibaarheid waar dit figuur voor staat, en daarmee ook de verandering. Noor Elffers: “De icosaëder kan je helpen om meer in je gevoel te komen, om je meer in jezelf terug te trekken en contact te maken met je oer-wijsheid. Wanneer je iets nieuws wilt scheppen, kan deze figuur je creativiteit prikkelen.”

Volgend artikel
Wat gaat dit levensjaar je brengen? Kijk of je jezelf herkent in je jaargetal
Wat gaat dit levensjaar je brengen? Kijk of je jezelf herkent in je jaargetal