Zo zorg je voor betekenisvol contact

Bij Jessica Pan leidde haar introversie tot zo’n groot gevoel van eenzaamheid, dat ze een radicale stap nam: ze ging een jaar leven als extravert. Dat leverde bijzondere inzichten op (en hele bruikbare praktische tips!)

Psychologe en journaliste Jessica Pan was zó introvert, dat ze eigenlijk niet meer buiten kwam. ‘Op de bank met een boek ben ik het gelukkigst’ kun je ook overdrijven – ze was eenzaam en ongelukkig en nam een drastisch besluit: ze zou een jaar lang gaan leven als extravert. Op haar lijst ‘dingen die ze wilde doen’ stond onder meer: optreden in een comedyclub, alleen op vakantie gaan en praten met vreemden in het openbaar vervoer. Typisch zo’n besluit waar je meteen spijt van hebt, maar Jessica zette door, en in haar boek ‘Sorry dat ik te laat ben, maar ik wilde niet komen’ doet ze verslag van dit ‘jaar als extravert’.

Meer dan koetjes en kalfjes

Dat boek is een feest om te lezen, zeker als je zelf introvert bent. Om te beginnen omdat veel situaties gewoon ongemakkelijk en misschien wel daardoor ook grappig zijn. Bijvoorbeeld als Jessica zichzelf tot doel stelt onbekenden aan te spreken op straat met vragen als ‘Weet u wie de koningin van Engeland is?’ Maar vooral is het een feest der herkenning voor iedereen die liever met een boek in een hoekje zit dan naar feestjes te gaan.

Goeie vraag trouwens, in een van de eerste hoofdstukken: hoe voer je eigenlijk een gesprek met mensen? Een gesprek dat verder gaat dan koetjes en kalfjes? Ze raadpleegt deskundigen. Dit zijn een paar tips waar ze wat aan heeft:

• Vertel iets over jezelf. Je maakt het snelst contact door je kwetsbaarheid en onzekerheid te delen. ‘We willen niet dat anderen falen, maar we willen graag weten dat ons eigen leed een parallel heeft in het leven van anderen. Dat schept een band,’ zegt een van de deskundigen. ‘Met kracht maak je indruk, maar een kwetsbare opstelling is de basis van vriendschap.’
• Stel persoonlijke vragen. Bijvoorbeeld: wat vind je leuk aan je werk? Wat is de interessantste plek waar je bent geweest dit jaar? Vertel eens iets over het gezin waar je uit komt? ‘Mensen willen best antwoord geven op persoonlijke vragen, als ze het idee hebben dat de vraag vriendelijk en gemeend is.’

Introvert zijn en extravert dóen

Maar dit soort dingen moet je vervolgens dus wel gewoon gaan dóen. Als je door je introversie steeds verder in je schulp kruipt, en daar ongelukkig van wordt, is de enige oplossing om in actie te komen en dingen te gaan doen die je uit jezelf liever zou vermijden.

Belangrijke les: dat je introvert bént, wil niet zeggen dat je je altijd als een introvert hoeft te gedragen. Met de gereedschappen van een extravert kun je gewoon op pad en dingen doen waarvan je dacht dat je ze nooit zou doen. Dan blijkt dat ook een eigenschap als ‘introversie’ niet in steen is gehouwen. ‘Je bent wat je herhaaldelijk doet,’ is, losjes samengevat, de uitspraak van de oude filosoof Aristoteles. Je hoeft geen extravert te worden, maar als je herhaaldelijk de dingen doet die extraverte mensen doen, dan wordt het wel steeds makkelijker.

Als introvert kun je ook gewoon meedoen en contact maken

Met haar stoere besluit om een jaar te leven als een extravert, houdt Jessica dan ook een spiegel voor: dat je introvert bent, is geen excuus om in je schulp te kruipen. Je kunt gewoon meedoen, vrienden maken, zinvolle gesprekken leren voeren, een presentatie houden voor een groep. Dat hoef je niet altijd leuk te vinden, maar met de juiste handvatten kom je een heel eind. Ook kun je introvert zijn en een groot sociaal netwerk hebben, fijne contacten, goeie vrienden, een druk sociaal leven – als je het doet op een manier die bij jou past.

Als je op de bank zit met dat knagende gevoel dat je er best op uit wilt, maar eigenlijk niet wilt/durft (soms is dat verschil moeilijk te maken!), is dit boek misschien wel precies wat je nodig hebt.

Feestjes geven voor beginners

Aan het eind van haar jaar als extravert geeft Jessica een etentje, waarop ze elf mensen uitnodigt die ze in dat jaar heeft leren kennen. Een Thanksgiving dinner ook nog, compleet met kalkoen. Ja, dat is eng, ja, dat begint ongemakkelijk, ja, dat eindigt in een feest waar iedereen het naar z’n zin heeft. Vooral ook Jessica zelf. ’Gastvrouw zijn is geweldig als je sociaal onbeholpen bent,’ sluit ze af. ‘De avond wordt een waas, en je hebt altijd iets te doen. En je kunt je verstoppen in je eigen slaapkamer.’

Laatste tip voor de introvert: geef zo’n etentje ’s middags. Dan kun je om half negen cafeïnevrije koffie drinken, de restjes pompoentaart soldaat maken en op de bank herhalingen van Friends kijken.

Een etentje geven voor tien mensen die elkaar niet kennen. Klinkt als iets dat jij nóóit zou doen/kunnen/willen/durven? Lees ‘Sorry dat ik te laat ben’ en laat je inspireren. Wie weet, over een jaar dóe je het gewoon.

Meer lezen

• Jessica Pan, ‘Sorry dat ik te laat ben, maar ik wilde niet komen’. De avonturen van een introvert die als extravert gaat leven’ (uitgeverij A.W. Bruna/Lev.)

En ook…

• Introvert? Deze zelfzorgmethode is precies wat je nodig hebt
• Dit is het grootste misverstand over de introvert
• Vind je het lastig om een afspraak ver van tevoren vast te leggen? Dit is hoe je daarmee om kunt gaan

Voor extra (zelf)vertrouwen