Er zijn maar weinig woorden moeilijker om over je lippen te krijgen dan een oprechte ‘sorry’. Dat komt omdat er zoveel manieren zijn waarop het fout kan gaan. Daarom is dit, voor iedereen die met de eerstvolgende sorry écht zijn welgemeende excuses wil aanbieden, een lesje sorry zeggen – én hoe het níet moet.
Sorry zeggen
Allereerst: de officiële bedoeling van sorry zeggen is het maken van een verontschuldiging. Je verontschuldigen doe je wanneer je een overtreding begaat, een fout maakt of iemand teleurstelt of beledigt. In deze situaties staat telkens óf de eigen tekortkoming, óf het teleurstellen van de ander centraal. En laten dat nu net twee zaken zijn waar in onze cultuur liever niet teveel ruimte voor wordt vrijgemaakt. Dat maakt een oprechte ‘sorry’ al een stuk ingewikkelder.
Toch kan het maken van oprechte excuses een krachtig wapen zijn. Het geeft je de mogelijkheid om je nederig te voelen, je kwetsbaar op te stellen zonder je te schamen. En dat draagt weer bij aan betere relaties, zowel met jezelf en je naasten als met de rest van de wereld.
Genoeg reden om de kunst van het sorry zeggen je eigen te maken, toch? Laten we eerst ingaan op hoe het vooral niet moet. Er zijn namelijk drie veelvoorkomende sorry’s die ondanks hun frequentie de plank juist volledig misslaan.
1. “Sorry, maar jij…”
Omdat een fout toegeven voor niemand leuk is (schaamte, schuldgevoel, etc.), is de mensheid geneigd om een excuses zó te draaien dat de schuld van de eigen fout toch bij de ander komt te liggen. Wanneer er een ‘maar’ achter de sorry wordt geplakt is het eigenlijk al te laat. Wat er dan namelijk gebeurt, is dat de ruimte die normaal gesproken na een excuses ontstaat om begrip voor elkaar te krijgen en het bij te leggen, direct gevuld wordt met een cynisch wijzende vinger. De deur naar vredige verzoening is dan gauw weer dichtgeslagen.
En dat terwijl het mooie aan het maken van excuses juist de ruimte voor oprechtheid en voor oplossingen is. De sorry-maar-methode kan daarentegen schade toebrengen aan de relatie, omdat je krampachtig blijft vasthouden aan het schoon houden van je eigen ego.
Niets meer missen van Happinez? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
2. De uitleg-excuses
Waar de schuld bij de vorige methode nog bij de ander werd neergelegd, wordt er bij de uitleg-excuses krampachtig geprobeerd om de excuses goed genoeg te doen lijken. Deze manier van sorry zeggen komt vaak voort uit een gevoel van schaamte voor fouten die nu eenmaal menselijk zijn.
Het lijkt misschien heel mooi om aan je sorry direct een aantal goede redenen toe te voegen. Je laat hiermee voor je gevoel blijken dat je het écht niet zo bedoeld had, dat het écht een fout was en dat je écht heel graag sorry wilt zeggen. Maar juist door dat te doen leid je de aandacht af van de woorden die er echt toe doen: sorry. Het spijt me.
Rondom ‘excuses verzinnen’ hangt niet voor niets een negatieve lading. Het voelt misschien even gek om niet je best te doen voor het uitspreken van allerlei welgemeende excuses, maar uiteindelijk zullen jij en je gesprekspartner merken dat er aan een simpele sorry veel meer waarde hangt zónder al die poespas.
3. De sorry waarvoor je geen sorry hoeft te zeggen
Dit is misschien wel de meest herkenbare – en meest gehate – variant. Door te pas en te onpas sorry te zeggen (bijvoorbeeld wanneer iemand tegen jou opbotst en jíj degene bent die sorry zegt, of wanneer je niet naar iemands feestje kunt komen omdat je naar het ziekenhuis moet en dáár sorry voor zegt) haal je de waarde weg van de echte sorry’s.
Daarom is het van belang om je telkens bewust te zijn waarvoor en wanneer je sorry zegt. Dit is een mooie manier om mindful met ieder gesprek dat je hebt om te gaan en tegelijkertijd een goede manier van zelfreflectie. Juist door een sorry te onderdrukken wanneer het niet echt nodig is, kan dat je uiteindelijk krachtiger, oprechter en kalmer laten voelen.
Dus, hoe moet het dan wel?
Guess what, oprecht sorry zeggen is echt heel makkelijk. Want: zeg het gewoon. Zeg gewoon sorry en creëer de ruimte voor berusting en verzoening. That’s it.
