De meeste tijd lijkt het of we onze eigen boontjes kunnen doppen. We genieten van een lunch met een vriendin hier, een telefoongesprekje daar, een kletspraatje zus en een etentje zo, maar we regelen meestal zelf wat we nodig hebben, huren vakmensen in en betalen hen voor hun uren en rooien het alleen. Tot er iets echt misgaat en er een vangnet nodig is om te zorgen dat we niet vallen.
Dan ervaren we, als we geluk hebben, dat we gedragen worden door de gemeenschap waar we deel van uitmaken. ‘Bienveillant’ is het prachtige woord dat de Fransen daarvoor hebben: weten dat er goed over je gewaakt wordt.
Losgezongen van de groep
Een paar weken geleden klaagde mijn elfjarige dochter over een pijn in haar bovenbeen die niet wegging. Ze bleef mank lopen en de huisarts verwees ons door voor röntgenfoto’s. Dezelfde dag nog werd ik gebeld dat ze een paar dagen later met spoed onder het mes moest omdat er iets hersteld moest worden in haar beide heupen. Schrik. Paniek. Dankbaarheid dat we in een land wonen waar ze goed geholpen kan worden. In de ogen van mijn dochter zag ik dat ze zich ineens alleen voelde, losgezongen van haar groep met wie ze de komende tijd niet kon sporten, verjaarspartijtjes vieren en naar het zwembad gaan. Ze voelde zich kwetsbaar en anders. Ik begreep dat ze niet alleen de steun van haar ouders en broertje nodig had, maar van een groter geheel.
Gemeenschap geeft ontspanning, veiligheid en geluk
We zouden het bijna vergeten, maar wij mensen zijn in principe groepsdieren die zich alleen op een diep niveau veilig kunnen voelen met anderen om zich heen. Ons op kwetsbare momenten omringd weten door een gemeenschap geeft ontspanning, veiligheid en geluk. We floreren te midden van een brede kring van heel verschillende mensen die waarde aan ons hechten, onze geschiedenis weten of in elk geval onze naam kennen. En we voelen ons waardevol als we er op onze beurt voor anderen kunnen zijn, als we het gevoel hebben dat we belangrijk voor hen zijn.
Het kan helend zijn om je terug te trekken in je holletje en je eigen basis te vinden, maar alleen als het gepaard gaat met je gedragen voelen door een groter geheel. Een ‘lone wolf’ zijn kan er vanbuiten indrukwekkend uitzien, maar zo’n soort onafhankelijkheid is niet een teken van kracht. De kern ervan ligt vaak in een gebrek aan vertrouwen in anderen, in trauma en verwonding.
Er wordt over je gewaakt
Mijn dochter wist dat al, ontdekte ik. Als moeder mocht ik mee de operatiekamer in en de anesthesist vroeg haar om, voordat hij het infuus aanzette, een leuke herinnering op te halen of iets te vertellen waar ze zich op verheugde. In plaats daarvan begon ze hardop de namen van haar vriendinnen op te noemen. Die en die en die en die, tot ze onder zeil ging. In haar geest pakte ze de handen van al haar vriendinnen en zette die in een cirkel om haar heen.
De dagen na de operatie kwamen er beterschapskaarten, cadeautjes, tekeningen, zelfgemaakte armbandjes, telefoontjes, ingesproken berichtjes. Steeds ging de bel en kwam er iemand kijken hoe het ging. Haar klasgenoten hadden een mand vol schatten gebracht zodat ze zich niet zou vervelen. De ansichtkaarten hing ze in een lange sliert in de keuken, haar cadeautjes stalde ze uit en we maakten polaroids van de mensen die langskwamen. Er werd een web van draden om haar heen geweven waarin ze zich opgenomen voelde.
Je bent veilig; er wordt over je gewaakt.
Meer lezen van Susan Smit?
Dit is de waarde van verbinding volgens Susan Smit.
