Veel mensen zoeken naar de zin van het bestaan zonder daarbij een religieus kader nodig te hebben. Daar staat tegenover dat de meest toegewijde gelovigen verder kijken dan hun eigen leer en traditie.
Feit blijft dat de vijf wereldreligies – hindoeïsme, boeddhisme, christendom, jodendom en islam – de basis vormen van onze beschaving. Eerder las je over de waarden van het hindoeïsme, ontdek hier wat het boeddhisme kan betekenen voor de al dan niet religieuze, zoekende mens.
Boeddhisme
Siddhartha Gautama, Boeddha, heeft genoeg van zijn luxe bestaan; wil af van materiële verlangens en wijdt de rest van zijn leven aan een innerlijke reis. De legende rondom het ontstaan van het boeddhisme in een notendop. Het is de enige religie zonder god(en), maar met jezelf als uitgangspunt. Meditatie, stilteretraite, Namasté, naar binnen keren; het boeddhisme heeft de westerse leven-is-lijden-mentaliteit aardig aan de kant geschoven. Op iedere hoek van de straat vind je een yogaschool en bijna iedereen heeft wel eens met meditatie geëxperimenteerd. Het boeddhisme wordt omarmd. Maar wat houdt het precies in?
Drie boeddhistische waarden die ieders leven verrijken:
1 Inzicht leidt tot bevrijding
Niet ‘leven is lijden’, maar ‘lijden hoort erbij’ is het uitgangspunt in het boeddhisme. Begeerte, afkeer en verwarring veroorzaken lijden en daar hebben we allemaal mee te maken. Iemand benadert jou vanuit begeerte, bijvoorbeeld, en jij hebt dat te laat door. Of jij zit zelf in een zware situatie en benadert iemand vanuit verwarring. Niets menselijks is ons vreemd. Krampachtig zoeken we naar behoeftebevrediging. Edel Maex beschrijft in Een kleine inleiding in het boeddhisme dat genieten van het leven en deugdzaam leven in het westen vaak twee verschillende paden zijn, terwijl ze in het boeddhisme samenvallen. Inzicht en deugdzaam leven leiden tot vreugde en bevrijding. Mooi, maar hoe bereik je dat?
Coming soon: ‘Mindful met Happinez’
-
Over de wijsheid van leven in het nu
-
12 oefeningen voor ultieme ontspanning
-
En meer
2 Meditatie
Mediteren doen we allemaal. Even naar binnen keren op de wc, voor het slapengaan, aan het einde van de yogales. Confronterend én toegankelijk. Toch? Gedeeltelijk waar. Maar voor effectieve meditatie heb je meer tijd nodig. Door korte momenten van meditatie bereik je shamatha: stoppen. Je ligt rustig op je yoga-mat je lichaam te ervaren. Er komen allerlei gedachten boven en die mogen er zijn, maar je doet er niets mee. Dat komt na vijf minuten weer, dus daarover maak je je geen zorgen. Shamatha-vipashyana is de tweede fase van meditatie die stoppen-kijken betekent. Je ervaart in stilte alles wat voorbij komt: gedachten en emoties. En kijkt er open en zonder oordeel naar. In India ervaarde ik tijdens een vijfdaagse stilteretraite de afwisseling van leegte en vervoering in mijzelf. Ik leerde mezelf grondig kennen, kwam tot inzichten en acceptatie. Als je echt naar jezelf durft te kijken, is meditatie transformerend.
3 Openheid
Openheid leidt tot inzicht, inzicht tot bevrijding. Klinkt aantrekkelijk; waarom mediteert dan niet iedereen? Omdat het moed vergt. Je moet tot op de bodem durven gaan. Je drijfveren en daden accepteren en weer doorgaan. Karma vereffen je nu, volgens het boeddhisme. In alle openheid kijken naar wie je bent en wat je doet en gedaan hebt en daarin mild zijn. En mild zijn, betekent niet recht praten wat krom is. Mild zijn is voelen hoe boos, verdrietig, gekwetst of bang je bent. Het mag er zijn. Niet wegrennen of vluchten, laat het komen. Niet makkelijk, maar de sleutel tot innerlijke rust.
Meer lezen over het boeddhisme?
- De vijf religies van de wereld van Henk Schouten
- Een kleine inleiding in het boeddhisme van Edel Maex
En ook…
- Lees de hele serie over wereldreligies
- Dit zijn de vier elementen van ware liefde (volgens het boeddhisme)
- Waarom spiritualiteit geen ‘quick fix’ is
- Vijf inzichten die je helpen om voluit in het leven te staan
