Ter gelegenheid van de nieuwe Bijbelvertaling in 2021, mocht ik in een tv-programma een zin uit de Bijbel kiezen die me aansprak.
Ik koos ‘Het koninkrijk Gods is binnen in u’ (Lukas 17:21). Wat ik er zo mooi aan vind is de bevestiging dat het uiteindelijk draait om het persoonlijke contact met het goddelijke. ‘Laat iedereen maar praten, ook de dominees, de pastoors en iedereen die het denkt te weten; het zit in jou,’ zei ik vrolijk. Daarna deelde de presentatrice mee dat dit zinnetje in de nieuwe vertaling is veranderd in ‘Het koninkrijk Gods ligt binnen uw bereik’.
Van binnen naar buiten
Ik was geschokt. Opnieuw wordt ons voorgehouden dat we naar het goddelijke moeten reiken, dat dit niet zonder meer in ons ligt besloten. Er wordt gesuggereerd dat dit buiten onszelf ligt. Het geeft ruimte om te geloven dat andere mensen, die bijvoorbeeld een bijzondere rol hebben binnen een geloofstraditie, dichter bij het goddelijke staan dan wij – zoals ons in het westen eeuwenlang is aangepraat.
Als we verder teruggaan waren er (ook binnen de christelijke traditie) veel mystici die de innerlijke beleving centraal zetten. Een mystica (of mysticus) haalt haar kennis niet uit heilige boeken en leerstellingen, maar keert zich naar binnen om een relatie te voelen met het goddelijke. Haar beweging is van binnen naar buiten, niet andersom.
Het kasteel van de ziel
De katholieke non Hildegard von Bingen (1098 tot 1179), bijvoorbeeld, vertrouwde op de stille ruimte in zichzelf en schilderde haar persoonlijke visioenen in miniaturen en beschreef ze in gedichten. ‘Ik zie met mijn ziel,’ schreef ze daarover, ‘terwijl mijn lichamelijke ogen openblijven.’ De non Teresa van Avila (1515 tot 1582), die na haar dood heilig werd verklaard, noemt de plek waar je vertoeft als je in jezelf gekeerd bent ‘het kasteel van de ziel’ of ‘de innerlijke burcht’. ‘Onbewust sluit zij de ogen om dat (de buitenwereld) niet meer te zien,’ schreef ze, ‘want des te scherper wordt dan het zicht op de dingen van de ziel.’
Een formidabel advies, als je het mij vraagt. Richt je niet op wat anderen vinden en wat de buitenwereld van je wil, maar keer je naar binnen en hoor de stem van je eigen ziel. We dragen allemaal een goddelijke vonk in ons en hebben niemand nodig om die vonk in onszelf te interpreteren. Als je dat wat je zoekt buiten jezelf zoekt, wacht je een lange weg. Voel de vonk in jezelf, koester haar en wakker haar aan tot een stralend vuur.
Fotografie: Jeroen van der Spek
Styling: Cyn Ferdinandus
Meer lezen van Susan Smit?
Susan Smit over loslaten wat je dierbaar is.
