In taal gaat onvermijdelijk (een deel) magie verloren. Want hoewel woorden je ervaringen kunnen verrijken, kan taal de belevenis ook begrenzen. Daarom is het volgens Susan soms beter om de wereld te ervaren, in plaats van te beschrijven.
Woorden zijn me lief. Het vinden van ‘le mot juste’, het juiste woord op de juiste plek, is een van de genoegens van het schrijven. Het zijn de momenten van verrukking tijdens een lange dag schrijven en schaven aan een roman. Maar misschien hang ik wel teveel aan het woord – aan het overeenstemmen van een woord, haar bedoeling en haar betekenis, bedoel ik. Misschien voel ik me daardoor, als dit niet het geval is, te vaak belogen.
Zodra de taal zich ermee gaat bemoeien, is de leugen immers nooit ver weg. Woorden trekken teveel betekenissen aan, dragen teveel echo’s met zich mee. Eigenlijk zijn ze ongeschikt om gebeurtenissen en gevoelens te definiëren, verklaren of verdiepen.
Veel mensen gebruiken woorden niet om de waarheid te benaderen, maar om haar naar believen te bedekken. Elke lettergreep is een poging om aan de oppervlakte te blijven opereren. Het is een duiden om te beheersen. En soms een benoemen dat in de plaats komt van het voelen. Dat is wat wij beschaving noemen.
Dieren hebben geen gesproken taal. Wij mensen hebben de neiging om dat als een gebrek te zien, maar ik heb ingezien dat het ook een zegen kan zijn. Woorden kunnen ervaringen intensiveren, maar ook wegnemen. We zien een insect met een rood schild met stippen en denken: ha, een lieveheersbeestje! Vanaf dat moment kijken we er niet meer zo zorgvuldig naar. Een deel van het wonder gaat verloren.
Woorden zijn de instrumenten van ons rationele zelf en door ze even niet te gebruiken komt ons intuïtieve zelf aan bod. Zonder woorden gaat leven niet verder dan het gevoel van het moment en het verlangen om te genieten van of te reageren op dat moment.
Soms is het beter om dingen te beleven in de onpeilbare diepte achter de woorden. In de ruimte die zich opent als je geen houvast zoekt in taal. Je daar te laten vallen, je simpelweg te verliezen in wat zich aandient, valt te prefereren. Daar is de waarheid te vinden. Een waarheid die niet vertroebeld is door goede bedoelingen of verborgen agenda’s. Een waarheid die onaangetast is door de beperking van afbakenende en altijd maar tekort schietende woorden. Een waarheid die onversneden en onschuldig is.
Meer lezen over taal en de liefde?
Leer dezelfde liefdestaal spreken als je partner.
