Wat zeg je tegen je kinderen als ze na de Amerikaanse verkiezingen van school komen met de vraag: ‘Komt er nu oorlog?’ Pauline zegt wat ze wél zeker weet: ‘De toekomst beter maken – dat kunnen we alleen samen doen.’
Lieve kinderen,
Het is een rare tijd. Als ik dit schrijf, komt de laatste maand van 2016 eraan. We klagen dat het koud is buiten, terwijl de kans dat we kunnen schaatsen op natuurijs deze winter weer iets kleiner is dan vorig jaar. In Helsinki hebben ze al jaren geen witte kerst meer gehad, in Melbourne was het afgelopen week 40 graden en daar is de lente net begonnen. Als jullie straks groot zijn, is de aarde misschien 2 of misschien 4 of misschien wel 7 graden warmer. Maar ik koop handschoenen voor jullie, en een sjaal, die jullie vervolgens kwijtraken, omdat jullie altijd alles kwijtraken. Dit jaar koop ik ze nog wel.
Donald Trump is net verkozen tot president van Amerika, jullie hadden hierover gesproken op school. Komt er nu oorlog? – vroegen jullie mij daarna. Dat was de korte samenvatting van de lange artikelen die jullie niet hebben gelezen maar die op internet staan, over de vergelijking tussen de opkomst van het fascisme in 1933 en deze tijd.
Ik had heel graag willen zeggen dat er nooit meer oorlog komt, maar de werkelijkheid is dat er op heel veel plekken op de wereld oorlog is. Aleppo is maar vier uur vliegen van hier.
De werkelijkheid is ook dat ik niet weet hoe jullie toekomst eruit ziet. En dat ik niet precies weet wat ik er aan kan doen om de toekomst beter te maken. Of goed te houden. Of wat ik kan doen, om te zorgen dat er überhaupt een toekomst is.
Ik weet één ding. We moeten het samen doen. Jullie samen met mij, en met onze buren, en samen met alle andere kinderen en andere mensen op deze aarde. We moeten stoppen met elkaar discrimineren, buitensluiten of achterstellen of op grond van wat dan ook. We moeten stoppen met muren bouwen, liever een stoel aan onze tafel erbij schuiven, zoals filmmaker Josh Fox oppert in zijn nieuwste film [link: http://www.happinez.nl/explore/you-need-to-win-from-within/]. Iedereen hoort erbij. Wat de toekomst ook zal brengen: zolang we leven, is het onze gezamenlijke toekomst en dus ons gezamenlijke probleem.
Laten we proberen een goed mens te worden, hoe lang het ons ook zal kosten om uit te vinden wat een goed mens eigenlijk is.
Laten we dat allemaal proberen.
Laten we kritisch blijven maar nooit cynisch worden tegen elkaar. Laten we interesse blijven tonen. Laten we in de liefde en vriendschap blijven geloven. En laten we, boven alles, door de kamer blijven dansen, zoals we laatst deden – want toen jullie dat deden, toen wist ik zeker, op dat moment, dat alles goed was.
Laten we dansen alsof alles nog mogelijk is.
Pauline Bijster
