Het is oke om je lelijkheid, je onvolmaaktheid en je oppervlakkigheid te om armen en te uiten, ontdekt Marnix Pauwels. Want het is een belangrijk deel van jou, van het leven, en in een wereld waarin soms belachelijk veel van je verwacht wordt. Je zou jezelf juist flink moeten ontzien.
Soms weet ik het allemaal even niet meer. Geen vaste grond, geen echt houvast. Moe, eenzaam, flink geïrriteerd. En leeg, leeg van het vele geven, van het delen, van het grenzeloze helpen. Want dat doe ik elke dag weer, en zo geweldig is dat echt niet altijd.
Er zijn grenzen
Laten we elkaar vooral niet voor de gek houden: alleen maar geven is een gigantische belasting en voor gewone stervelingen nauwelijks structureel vol te houden. Ik ken de tegelsprookjes met hun onmiskenbaar positieve inslag (geven doe je voor jezelf, en altijd onvoorwaardelijk), maar in de praktijk kan het hopeloos vermoeiend en frustrerend zijn. Het idee dat geven altijd verwachtingsloos moet zijn is leuk voor een gedichtje, maar werkt niet in de realiteit. Je kunt er héél lang mee doorgaan, maar er zijn gewoon grenzen, in elk geval tijdelijk. Soms loop ik daar keihard tegenaan, en ben ik er helemaal klaar mee.
Dat mijn leven ertoe heeft geleid dat ik anderen op heel veel manieren kan helpen maakt me absoluut waanzinnig nederig, maar het is niet continu leuk of dankbaar. Mensen zijn soms hopeloos ondankbaar en egocentrisch. De tientallen keren dat ik iemand een van mijn boeken gaf en niks meer hoorde, de honderden keren dat ik een uitgebreid en empathisch antwoord terugstuurde op een noodkreet via mail en het vervolgens stil bleef, en al die keren dat mijn interesse ijskoud werd genegeerd: na een paar jaar ervaring met dat totale gebrek aan attentheid zou ik er bijna cynisch van worden.
En dat gebeurt me ook wel ‘ns, eerlijk gezegd.
Het is geen magische optelsom
‘Als je er dan zoveel moeite mee hebt, kun je het toch net zo goed níet doen?!’, zou je nu kunnen denken. Maar dat is onmogelijk. En het is vooral ingewikkelder dan dat. Wat ik doe en hóe ik dat doe is waarvoor ik hier ben, zo simpel is het. Het is het gevolg van alles wat ik heb meegemaakt, en het past perfect bij de talenten die me gegeven zijn. Alleen maakt het feit dat het een roeping is het niet compleet moeiteloos of 100% bevredigend. Af en toe voelt het als hopeloos eenrichtingsverkeer, en dan is wat ik terugkrijg gewoon even niet meer genoeg om het de moeite waard te maken. Het leven is nu eenmaal geen magische optelsom van wijze oneliners en spirituele inzichten, maar een dynamisch, mysterieus, ongrijpbaar en soms ronduit pijnlijk fenomeen. En soms kun je slingers blijven ophangen tot je erbij neervalt, maar wordt het gewoon even geen feest.
De gouden formule voor geluk
Enfin. Het lijkt er nu misschien op dat ik alleen maar schaamteloos wil klagen, maar eigenlijk is dit slechts een aanloop om jou een hart onder de riem te steken. Ik schrijf dit omdat ik je wil laten weten dat ik op geen enkele manier de schatbewaker van de gouden formule voor geluk ben, dat echt niet alles mij moeiteloos af gaat, of dat ik me nooit ergens vreselijk aan erger. Overkomt me regelmatig. Maar wat ik je nog veel liever op het hart wil drukken: voel je gerust af en toe uitgeput, gaar en klaar. Laat je niet gek maken door de heersende ideeën over zogenaamd perfect gedrag, waardoor je steeds moet inslikken wat je werkelijk voelt omdat het niet spiritueel of liefdevol of dapper genoeg is. Waardoor je iets probeert na te streven dat jouw echte pijn of woede verloochent. Niet doen. Geef jezelf boven alles de ruimte om je lelijkheid, je onvolmaaktheid en je oppervlakkigheid te omarmen en te uiten. Het is een belangrijk deel van jou, van het leven, en in een wereld waarin soms belachelijk veel van je verwacht wordt, zou je jezelf juist flink moeten ontzien.
Je mag mensen vervloeken. Je mag ontevreden zijn, woedend, en teleurgesteld. Je mag lelijk doen en je lelijk voelen, en er even geen gat meer in zien. Het mag.
Punt.
