Als mensen me vragen wat ik doe, en ik antwoord dat ik boeken schrijf, krijg ik steeds vaker te horen: ‘Ik lees de laatste jaren amper nog, want het lukt me niet om me te concentreren.’
We hebben massaal meer moeite om ons te concentreren; om langer dan een paar minuten onafgebroken al onze aandacht te richten op een ding. Misschien heeft het te maken met de groeiende informatie die op ons af komt, de mails, appjes, pushberichten, en de gewoonte om onze gedachtestroom daar steeds voor te onderbreken.
Dat is een probleem, want concentratie is belangrijk om productief en creatief te zijn. In de kunst en wetenschap gaan grote ontdekkingen altijd gepaard met opperste concentratie. Een goed idee kan je zomaar invallen, maar uiteindelijk is concentratie nodig om tot een eindproduct te komen. En bovendien maakt het gelukkig omdat het vervulling, helderheid en diepgang brengt.
Je concentratie trainen
Concentratie is het nieuwe goud, als je het mij vraagt. Als je kunnen focussen steeds schaarser wordt, en het broodnodig is om iets te kunnen scheppen, dan heb je dus goud in handen als je je kunt concentreren. Het goede nieuws is dat concentratie een soort spier is. Net zoals lichamelijke conditie een gevolg is van oefening, is het concentratievermogen van de geest iets wat je kunt trainen. Maar hoe doe je dat?
Ik ken het belang van focus. Na een jaar geen roman geschreven te hebben, alleen korte verhalen en artikelen, was ook mijn concentratiespier behoorlijk verslapt. Een roman schrijven vereist urenlange aandacht voor de zinnen die je schrijft, terwijl je ondertussen het hele verhaal dat je wilt vertellen in je achterhoofd houdt. Je doet het alleen, met een deadline die meestal minstens een jaar weg ligt. Het moet in volledige rust en afzondering. De realiteit om je heen vraagt om aandacht, maar het fantasieverhaal, dat alleen bestaat zolang jij er aandacht aan besteedt, moet voorrang krijgen. Elke dag weer.
Tips om je concentratiespanne op te rekken
Bij het beginnen van een nieuwe roman, heb ik mijn concentratiespanne stukje bij beetje opgerekt. Dit is hoe ik dat gedaan heb, misschien heb je er iets aan:
- Uiteindelijk gaat concentratie om kiezen. Je kiest voor dat ene ding, zonder je te laten onderbreken en afleiden. Plan tijd in zoals je zou doen als je een afspraak maakt, alleen is die nu met jezelf. Blok uren of zelfs dagen in je agenda. Soms is dat een excuus om ‘nee’ te zeggen tegen stomme dingen, maar helaas ook tegen leuke dingen. Drie vriendinnen kunnen alleen op een geblokte avond voor dat etentje? Jij dus niet.
- Terwijl je bezig bent met dat ene ding, leg je een lijstje in de buurt waarop je alles noteert wat in je hoofd opkomt om te doen (afspraak tandarts maken, oppas regelen), zodat je het later kunt oppakken. Lees je mails twee keer per dag: voor je begint en als je klaar bent. Lees ze slechts en beantwoord alleen de dringende mails kort (‘Even in haast’, schrijf ik altijd). Leg je telefoon in een andere kamer, met meldingen uit en de ringtone aan voor als er echt iets aan de hand is.
- Meditatie werkt om de concentratie te vergroten, maar ook een goede nachtrust.
- Je zult merken dat je je steeds dieper en langer achter elkaar kunt concentreren, maar geen mens kan langer dan twee à drie uur achter elkaar focust blijven. Neem daarom op de juiste momenten pauzes. Je hebt de rust niet alleen nodig om de batterij weer op te laden, maar ook om verbanden te leggen die je misschien eerder nog niet had bedacht. Ga in de pauzes liever niet op je telefoon kijken, want dan komt het brein niet echt tot rust.
- Steek een kaars aan, zelfs op klaarlichte dag. Dit markeert jouw heilige tijd. Zak in jezelf en in wat je aan het doen bent, laat je op sleeptouw nemen door wat zich aandient en geniet!
Meer Happinez?
- Vier manieren om je leven (meer) betekenis te geven
- Zelfbewustzijn: hoe goed ken jij jezelf?
- Dit zijn onze 12 zintuigen volgens Rudolf Steiner
