Gestrest of angstig? Zó krachtig is het herstellend vermogen van de natuur

Gestrest of angstig? Zó krachtig is het herstellend vermogen van de natuur Gestrest of angstig? Zó krachtig is het herstellend vermogen van de natuur Gestrest of angstig? Zó krachtig is het herstellend vermogen van de natuur

Een dagelijkse dosis groen houdt je gezond en het is bovendien een van de beste manieren om te herstellen van dagelijkse (werk)stress. Maar het helpt je ook om te onthouden wie je bent.

De positieve werking van de natuur

Dat de natuur je kan helpen herstellen, is geen nieuw idee. Een aantal weken alleen de natuur in te gaan op een kantelmoment in je leven is al zo oud als de weg naar Rome (of de pelgrimstocht naar Santiago). Intuïtief is het ook volkomen logisch. Herstellen en tot rust komen doe je in de natuur, met de geur van bloemen, zingende vogels en veel groen. Niet midden op een kruispunt tussen de lichtreclames.

Het klopt niet alleen intuïtief, er is inmiddels ook veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de invloed van natuur en keer op keer wordt de positieve werking aangetoond – op het immuunsysteem, op het geluksgevoel, en op het gemoed.

Hoe dat komt?

Er zijn twee theorieën over. De eerste: evolutie. Mensen ontwikkelden zich op de steppe. Stel je voor hoe je door een roofdier achterna gezeten wordt, en in paniek een boom in vlucht. Daar, tussen de bladeren, ben je veilig. Daar komt je razende hart tot rust. Je bloeddruk daalt. Het is een reflex die als het ware zit ingebakken in ons DNA.

Tegenwoordig word je meestal niet achterna gezeten door wilde beesten maar door deadlines, een lastige leidinggevende of computers die bepalen hoe lang handelingen mogen duren. Maar het rustgevende effect van groen werkt nog steeds.

Er is nog en andere uitleg, uit de jaren tachtig. Deze aandachtshersteltheorie legt de rustgevende werking van de natuur zo uit: in de natuur zijn veel patronen die de aandacht vragen, zonder dat ze zich aan ons opdringen. Het tikken van de regen. Vogelgeluiden. Het patroon in de nerven van bladeren, dat zich steeds verder vertakt. Dat zijn allemaal dingen waar je je aandacht vanzelf op richt, maar die je geest niet belasten zoals bijvoorbeeld de notificaties op Facebook.

Bij de natuurlijke patronen hoef je niets te doen. Ze zijn er. Ze houden je geest op een ontspannen manier bezig. Daardoor komt je geest tot rust, en vervolgens kun je je weer beter concentreren.


Werkstress? Het bos in

Die aandacht theorie geeft wel een goede uitleg waarom een portie natuur zo goed werkt om te herstellen van werk- en andere moderne stress. Die heeft immers vaak te maken met aandacht moeheid. Als je aandacht chronisch overbelast wordt, niet alleen doordat je je op je werk moet concentreren, maar ook doordat je aandacht continu getrokken wordt door reclames en sociale media, kun je dat op je reserves nog wel een tijdje opvangen, maar het houdt een keer op.

Natuur kan dan nog steeds helpen herstellen, maar het is natuurlijk beter om te zorgen dat die batterij niet leeg raakt. En juist daar blijkt natuur een belangrijke factor te kunnen zijn. Meer natuur in je leven is een geweldige manier om je reservebatterij op peil te houden. Het werkt echt als een buffertje tegen stress.

Oké, en dan nu even een vraag: wanneer heb je voor het laatst een lange boswandeling gemaakt?

Mensen met een hond zeggen dan ‘gisteren!’ maar voor de rest is het vaak steeds hetzelfde liedje: het komt er niet zo vaak van. En daar is een verklaring voor, ook dít is onderzocht: we onderschatten stelselmatig hoe goed we ons voelen in de natuur. Als je eenmaal in het bos loopt, zegt je: ‘Oh, wat is dit toch héérlijk, gaan we echt vaker doen!’, maar een week later zit je op zondagmiddag eindelijk ’s een keer lekker rustig op de bank met je Netflix. En zo druipt de natuur stilletjes af door de achterdeurtjes van je leven.

Er zitten in het bos namelijk geen webmasters die betaald worden voor onze kliks met de bloemen en de bijen en de vogels vinden het ook best als je wegblijft. De natuur hoeft geen likes en deelt ze ook niet uit. De natuur heeft genoeg aan zichzelf. Met de wolken. En de blaadjes. En de geur van een oud bos. Die hele rustgevende rimram die we juist éxtra nodig hebben als onze aandacht wordt opgeslokt door schermen en sociale media.

Want dat is misschien wel het belangrijkste aspect van tijd doorbrengen in de natuur: dat je je weer omarmt voelt. Dat het niet gaat om je bloeddruk of om het bijkomen van stress, maar om een diep gevoel van verbondenheid met de wereld om je heen. Om een diep gevoel van weten waar je bent. En daarmee ook wie je bent.

Meer lezen over de kracht van de natuur?

Zo gebruik je de natuur om je werkdag goed te beginnen.

Over auteur
Huisfilosoof Anne Wesseling duikt elke twee weken haar boekenkast in en kijkt hoe de denkbeelden van grote meesters nog in te passen zijn in deze tijd.
Volgend artikel
Dit is wat dagelijks tien minuten wandelen voor je kan doen
Dit is wat dagelijks tien minuten wandelen voor je kan doen