Pauline vraagt zich af of de werkelijkheid van haar achtjarige dochter wel écht anders is dan die van haar, of dat ze de wereld gewoon anders ziet.
‘In 2017 is iedereen blij. Iedereen doet lief tegen elkaar en er is vrede.’ Dit waren de eerste twee zinnen van een verhaal dat mijn dochter had geschreven op de computer.
‘En de scholen zijn heel goed.’ Haar eigen school vindt ze de allerbeste school. Zo ging haar verhaal verder.
Hoe anders is de werkelijkheid van een achtjarige dan die van de grote mensen die de kranten volschrijven? Dat dacht ik, toen ik het las bij toeval. Of is haar werkelijkheid niet zo héél anders, maar ziet ze hem gewoon anders?
Op de website Tevredenlander.nl kan iedereen delen waar die blij mee is. ‘Het is zeker niet zo dat er niks aan de hand is in de wereld,’ schrijft initiatiefneemster Irene Rompa, ‘maar de balans lijkt zoek, zeker in verkiezingstijd. Er gaat in Nederland nog steeds veel goed!’ Tevredenlander vraagt mensen dan ook om een foto te sturen met een antwoord op de vraag: wanneer was je voor het laatst blij dat je in Nederland woont, en waarmee was je blij? – en veel mensen hebben dat enthousiast gedaan. Mijn dochters verhaal zou er zo bij passen.
Ik moest ook denken aan een blog van de Britse activist en schrijver Paul Kingsnorth van het Dark Mountain Project. Hij roept op om het hele concept van oorlog – het goede tegen het kwaad – te laten vallen. Het artikel heet ‘What If Its Not A War?’ (wat nu, als het geen oorlog is?) en gaat over de polarisatie in de wereld, in de samenleving. Deze hebben we zo ingericht dat we steeds uitgaan van ‘goeden’ en ‘slechten’. We vinden het aantrekkelijk om onszelf beter te voelen dan anderen. Maar wat nu, als we niet beter zíjn? Ongeacht wat je stemt, of wat je vindt?
Ik citeer: ‘Wat zou er gebeuren, als we gaan inzien dat we misschien niet de ‘goeden’ zijn? En misschien ook niet de ‘slechteriken’? Allebei niét? Wat gaan we dan doen?’ Misschien kost het ons nog 5000 jaar om deze vragen te beantwoorden, stelt Kingsworth. En om erachter te komen dat het kwaad niet bestreden kan worden, want het bestaat niet:
‘We strike him down and take off his mask and he turns out to be part of the family. That’s the point at which the hard work begins, and the wisdom becomes available.’
Van deze zin krijg ik een brandend gevoel in mijn borst. Ja, ook onze tegenstanders zijn onze familieleden. Soms letterlijk, altijd figuurlijk. Neem het mee, vandaag.
Iedereen doet lief tegen elkaar en er is vrede.
