Klopt het eigenlijk wel, dat je van erge dingen sterker wordt? Susan vraagt het zich af.
Toen ik net was verlaten door de vader van mijn kinderen zeiden mensen telkens tegen me dat ik er sterker uit zou komen. Beter, wijzer. Dat stelt mensen gerust, dat erge dingen je uiteindelijk verder brengen in je ontwikkeling. ‘The lower you fall, the higher you’ll fly,’ stond er op een plaatje met een vrouw in een dramatische jurk vliegend boven een ravijn. Het is een troostrijke gedachte, maar ik ben er niet zeker van of het waar is. Er is niet één juiste uitkomst. Ik kan er ook níet sterker of beter uitkomen. Ook goed.
Waarschijnlijk zal ik doorgaan zoals we allemaal doorgaan nadat we gestruikeld zijn: licht beschadigd, maar met een stuk van mijn ziel ongeschonden bewaard. Misschien minder argeloos, maar met genoeg vertrouwen in mezelf en het leven om door te gaan en er iets van te maken.
Het is niet pas weer oké als het me lukt om nog hoger te vliegen na de diepe val. Als ik stronger ben geworden van wat me niet heeft gekilled. Dat is een gevaarlijk streven: bij een minder glorieus resultaat zal ik het gevoel hebben te falen. Dat vergroot de kans op bitter worden: je bent er niet beter van geworden en dus heeft het geen zin gehad. Een verlies hóéft niet gecompenseerd te worden. Of te worden rechtgezet. Ik heb een veel beter idee: ik neem het verlies en de pijn er ruimhartig bij.
We zullen allemaal verlies ervaren. Naarmate we ouder worden zullen onze looks tanen, onze carrières aflopen, onze kinderen het huis uit gaan en onze lichamen gaan haperen. Voor driekwart van ons leven hebben we het gevoel dat we de berg oplopen, maar als we het geluk hebben om ouder te worden, zullen we de berg ook weer af moeten dalen. Uiteindelijk gaan we van heel veel dingen afscheid nemen. Elke crisis, elk verlies dat we ervaren, is een eerste goede oefening daarvoor.
Nederlagen waar we ons bij neerleggen zijn ook overwinningen.
