Waarom schaamte je in de weg kan zitten – en hoe je dat doorbreekt

Fotografie Tekst: Dorien Vrieling
Waarom schaamte je in de weg kan zitten – en hoe je dat doorbreekt Waarom schaamte je in de weg kan zitten – en hoe je dat doorbreekt Waarom schaamte je in de weg kan zitten – en hoe je dat doorbreekt

Iedereen kan zich wel een moment voor de geest halen waarop ie zich schaamde. Dat gevoel heeft altijd te maken met anders-zijn (of anders doen). Als je je schaamt, ben je je er even heel erg bewust van dat je afwijkt door iets wat je doet of bent. Het maakt je, soms onbewust, bang dat je erom wordt afgekeurd, of misschien zelfs afgewezen.

Dit is het nut van schaamte

‘Schaam je nooit! Er zijn mensen die het je zullen verwijten, maar die mensen zijn niet de moeite waard om je druk om te maken’, zei schrijfster JK Rowling eens. Een hartstikke mooi streven, maar de schaamte voorgoed uit je leven bannen is onmogelijk. Het is niet alleen volkomen menselijk om je soms te schamen, het is ook nuttig: als we iets doen wat sociaal gezien niet zo handig is, zorgt het vervelende gevoel ervoor dat we het de volgende keer niet meer zullen doen.

Maar schaamte is ook iets waar je in kunt doorschieten. Dan ga je situaties vermijden (waardoor je nooit meer in bikini naar het strand gaat) of juist heel hard je schaamte overschreeuwen (aan iedereen die het maar horen wil vertellen dat je je single bestaan fantastisch vindt, want ‘relaties zijn zó overgewaardeerd!’).

Deel wat je voelt, dat helpt

Hoe voorkom je dat schaamte je in de weg blijft zitten? Door het tegenovergestelde te doen van wat je natuurlijke neiging is. Niet verbergen waar je je voor schaamt, en ook niet heel hard ontkennen dát je je geneert, maar je kwetsbaar opstellen. Vertel de mensen die je vertrouwt over wat je voelt. Dat helpt je de schaamte te relativeren en haalt de lading er vanaf, omdat je ofwel merkt dat de schaamte vanuit hen bezien niet nodig is, of hoort waar zíj zich voor generen. En omdat ze met je mee zullen leven.

Het tegengif van schaamte

Brené Brown, boegbeeld van kwetsbaarheid, zei het zo in een van haar TEDtalks (bekijk ‘m hieronder): ‘Als we onze weg naar elkaar willen terugvinden, moeten we empathie begrijpen en kennen, want empathie is het tegengif van schaamte. Als je schaamte in een petrischaaltje legt, dan heeft het drie dingen nodig om exponentieel te groeien: verborgenheid, stilte en beoordeling. Als je dezelfde hoeveelheid schaamte onder empathie bedelft, kan ze niet overleven. De twee krachtigste woorden als we het moeilijk hebben: ik ook.’

Durf je kwetsbaar op te stellen

Ben je bang voor afwijzing, dan is dat het onderzoeken waard. Kijk kritisch naar de mensen die dicht bij je staan. Waarschijnlijk kom je dan tot de conclusie dat je de meeste mensen uit dat groepje niet zomaar om je heen hebt verzameld. Durf dus op ze te vertrouwen. Dat is ook een investering in de toekomst: hoe kwetsbaarder je je durft op te stellen, hoe beter de mensen die je aantrekt bij jou passen, omdat ze je echt kennen.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Meer Happinez?

Volgend artikel
Waarom je je nooit moet schamen omdat je weinig te besteden hebt
Waarom je je nooit moet schamen omdat je weinig te besteden hebt