Na een tragische gebeurtenis beseft Dominique dat ze teveel tijd aan onbelangrijke zaken besteedt en gooit haar leven om. De verlichting duurt alleen niet lang.
‘Je moet je familie bellen.’ De Portugese oudere arts met de vriendelijke bruine ogen kijkt me indringend aan. ‘Je gaat het misschien niet halen.’ Ik begrijp niet wat hij zegt. Zijn woorden verdwijnen in een donkere storm van hoofdpijn. Hij herhaalt het nog eens. ‘Je hebt een hersenbloeding. De ambulance brengt je naar Lissabon. Je kunt beter bellen voordat het te laat is.’
Het is een onwerkelijke nachtmerrie. Net surfde ik nog op een golf voor de kust van Portugal. Nu lig ik op een brancard met mijn verzekering te bellen of ze de ambulancerit vergoeden. Anders vertrekt de auto niet. De callcenter medewerker deelt mee dat de rit zo te zien niet in mijn pakket zit. Iemand vindt mijn creditcard. Ik vind alles best.
Het einde in zicht
Geloof me, onze prestaties, maatschappelijk succes of een knap uiterlijk vervagen in het aangezicht van het einde. De Amerikaanse psychotherapeut Irvin Yalom omschrijft de dood onder ogen zien als ‘tegen de zon in kijken.’
Ik had er vaak genoeg over gelezen. En het is waar: als je denkt dat je niet lang meer te leven hebt wordt ineens glashelder wat er voor jou toe doet. Zo denk ik geen seconde aan mijn werk, maar aan de mensen waar ik van hou. Ik maak me zorgen dat ze niet weten hoeveel ze voor mij betekenen. Moet ik nog iemand om vergeving vragen? Waar heb ik spijt van?
Spijt als wegwijzer
Spijt heeft ten onrechte een slechte naam, aldus Yalom. Het is juist nuttig omdat het de beste wegwijzer is in onze prioriteiten. Wat kun je nu doen om later niet weer spijt te hebben van iets wat je wel of juist niet hebt gedaan?
Na de hersenbloeding moet ik een tijd revalideren. Lezen, schrijven of lopen kost veel inspanning. Maar ik ben vooral opgelucht en dankbaar voor elke zonsopgang, kop koffie of mooi gesprek. Het lijkt alsof de bril is scherp gesteld.
De juiste portie dynamiet
Mijn ervaring is de juiste portie dynamiet. Ik zeg mijn appartement in Amsterdam op, verhuis naar de kust en doe een groot deel van mijn spullen weg. En breng meer tijd door met de mensen die belangrijk voor mij zijn. Ik schrijf een artikel voor Happinez over de levenslessen van bijna doodgaan. Ik heb het licht gezien. Nooit meer tijd en aandacht verspillen. Daar is het leven te kort voor.
Na drie maanden is het voorbij. Mijn verlichte zelf heeft geen zin om in de file te staan. Ik steek een middelvinger op naar iemand die mij klem rijdt. Bij mijn nieuwe baan ben ik binnen no time zo gestrest als voor de hersenbloeding. Ik maak me ouderwets druk om onbenulligheden. Het kijken is niet langer zien.
Patronen zijn hardnekkig
Wat er ook gebeurt in ons leven, positief of negatief, binnen een paar maanden zijn we weer ons oude zelf. Patronen zijn hardnekkig en mensen zijn hardleers. We hebben onvoldoende moed om te kiezen voor hetgeen er voor ons toe doet. En doen wat anderen van ons verwachten. Of wat wij altijd hebben gedaan. Veilig en vertrouwd, maar toch een zelfgekozen gevangenis.
Ik wens niemand een tragische gebeurtenis om de waarde van alles in je leven te zien. Of dat je steeds tegen dezelfde muur oploopt. Ik weet uit ervaring dat dit onnodig veel pijn doet.
We schieten allemaal tekort, niemand is een heilige. Maar het leven zelf is wel heilig. Koester het. Wees er zuinig op.
