Hoogleraar orthopedagogiek Susan Bögels verdiept zich al meer dan vijfentwintig jaar in de rol van aandacht in opvoeden: ‘Ruzie is niet erg, als je het kind maar laat zien hoe het gerepareerd wordt.’
‘Waar mensen van elkaar houden wordt er ruzie gemaakt,’ zegt Hoogleraar Orthopedagogiek Susan Bögels. ‘Ruzie op zich is hartstikke gezond, mits we het weer goedmaken.’
Ruzie hoort erbij
Volgens Bögels is ruzie een normaal proces in elke relatie: ‘Ruzie hoort erbij als je van elkaar houdt. We denken dat het fout is, dat er altijd harmonie moet zijn en dat is misschien waar we met mindfulness de verkeerde kant op gaan. Ruzie is namelijk hartstikke gezond, want ruzie gaat over het onderhandelen van wat jij wil en wat ik wil, en we hebben nu eenmaal allemaal andere wensen.’
Gemiddeld hebben broertjes en zusjes volgens de hoogleraar eens per uur ruzie en in de puberteit hebben ouders en kinderen eens per dag ruzie. En juist deze kleine vetes zijn volgens haar groeimomenten: ‘Ruzie kan voelen als een ‘breuk’ in de relatie, maar elke ruzie is een kans om dichter bij elkaar te komen.’
Astrologie en je geboortehoroscoop
-
Online training met 8 lessen van Happinez astroloog Johanna Blok
-
Ontdek wat jouw persoonlijke planeten, huizen en aspecten over je onthullen
-
Cadeau: Happinez notebook
Boos of gespannen?
Volgens Bögels is er wel een verschil tussen pedagogisch boos worden omdat iets niet door de beugel kan, of uit de bocht vliegen omdat je moe of gespannen bent: ‘Dat kan komen door een partner of werk of iets uit het verleden met je kind, maar het gaat heel vaak niet over of het kind nu wel of niet heeft opgeruimd. En als je dat doorhebt, dan kun je zeggen: Het spijt me dat ik zo boos ben geworden. Ik was heel moe door iets op mijn werk, het ging niet over jou.’
Goedmaken geeft vertrouwen
Maar na een ruzie is het van groot belang om de boel weer bij elkaar te lijmen: ‘Door de reparatie van de ruzie verdiept de relatie zich en leert het kind dat we allemaal fouten maken. Zo leert het kind dat je in een relatie steeds kleine breuken hebt die je kunt herstellen. Dat ouders ook fouten maken en daarvoor uit kunnen komen om ze te herstellen en dat hij dat in relaties ook kan gaan doen.’
‘Voor een partnerrelatie geldt hetzelfde, juist door samen door allerlei fases van ruzie heen te gaan en een dieper begrip te ontwikkelen van elkaar, versterkt de band zich. Zo is het ook met de band tussen ouders en kinderen en daarom is ruzie zo belangrijk. Het beste wat we onze kinderen kunnen bieden is een omgeving waarin het veilig voelt om boos te worden en daarvoor helpt het als de ouders leren mediteren.’
Wees niet bang om sorry te zeggen
Volgens Bögels denken ouders vaak: ‘ik sta hierboven en het kind daar beneden, dus als we ruzie hebben komt dat doordat het kind iets fout heeft gedaan en nu moet ik uitleggen hoe het wel moet. We denken dat dat opvoeden is, dat je kind zich zo leert aanpassen aan de regels van de maatschappij, maar daarbij ben je geneigd te vergeten dat je reactie misschien verkeerd of overtrokken was.’
Volgens haar vinden het als ouders daarom vaak eng om sorry te zeggen: ‘We denken dat we aan gezag inboeten, terwijl het tegenovergestelde waar is. Als je sorry zegt tegen je kind over iets wat jij fout hebt gedaan, zeggen kinderen meestal: ‘Sorry mama of papa, ik had ook niet zo hard moeten…’ Ze zullen het onmiddellijk gebruiken om ook hun eigen fout te herstellen en heel blij zijn dat de ouder naar hen toestapt om het weer goed te maken.
Bögels benoemt dat het de taak van de ouders is om de harmonie weer op te zoeken: ‘Kinderen nemen alles als een spons in zich op en zijn bang dat als ze erover gaan praten de ruzie opnieuw oplaait, ze hun ouders kwetsen, of ze schamen zich over hun eigen kant van de ruzie die verkeerd ging. Je ziet dat kinderen dan gaan pleasen in de hoop op reparatie van de breuk. Het is de taak van de ouder om de ruzie te repareren en om je excuses aan te bieden.’
Waarom je ruzies altijd moet repareren
Als we een ruzie niet repareren blijven we hem volgens de hoogleraar orthopedagogiek eindeloos herhalen: ‘Vaak merk je dat je in ruzies altijd op hetzelfde punt uitkomt en vaak zelfs identieke zinnen gebruikt. Dat geeft aan hoe we op zoek zijn naar reparatie, we blijven dezelfde ruzie herhalen tot één van de twee overgaat tot het repareren van zijn eigen aandeel. Dat kunnen kleine dingen zijn, maar ook grotere, vaak onderliggende gebeurtenissen, zoals een scheiding.’
‘Als je je schuldig voelt over dingen die je niet goed hebt gedaan in de opvoeding is het ontzettend helend om dat niet te compenseren maar je er helemaal bewust van te worden. Je kunt met je kind gaan zitten en het uitspreken. Dan vouw je je schuldgevoel open en doe je er iets constructiefs mee.’
Dit is het nut van ruzie
Bögels benadrukt dat je vooral open moet blijven staan voor je negatieve gevoelens bij je kind en bij jezelf: ‘Dan is het geen ruzie die bijgelegd moet worden, maar gaat het over gevoelens die er simpelweg mogen zijn, ook in de relatie met je kind. Dat is mindful – het idee loslaten dat het als het over je kind gaat, het óók over jou gaat.’
‘Wanneer je je eigen gebreken kunt omhelzen én die van een ander, dan kun je iets gaan veranderen.’
