Kinderen zijn al, ze hoeven niets te worden

Categorie: Bewust ouderschap
Tekst: Susan Smit

‘Wat wil je worden als je groot bent?’ De man op straat keek mijn dochter, toen een jaar of vijf, afwachtend aan.

Ze friemelde wat aan haar mouw en keek naar haar schoenen.

‘Zangeres?’ oppert de man, ‘of stewardess? Straaljagerpiloot dan misschien?’ Hij zei het met een olijke blik op mij. Hij is best geëmancipeerd, wilde hij maar zeggen.

Mijn dochter keek nu onzeker naar mij, want ze wist niet wat dat was, een straaljagerpiloot. Ik lachte plichtmatig, uit beleefdheid, naar de man, en dat stelde haar gerust.

‘Ik weet het niet,’ zei ze toen.

Bezig met wat er is

‘Wat wil je later worden?’ is de klassieke vraag die we aan kinderen stellen. Welk antwoord kinderen ook geven, eigenlijk weten ze het niet. Hun geest kan het concept ‘later’ nog niet bevatten. Tegen een kleuter zeggen: ‘Morgen mag je een ijsje’ heeft niet zoveel zin. ‘Over drie jaar, als je zestien bent, mag je gaatjes in je oren’ tegen een puber zeggen ook niet, trouwens.

Het heden is aan de macht en zo hoort het ook. Kinderen zijn bezig met wat is, niet met wat nog niet is. Jonge kinderen hoeven van zichzelf niet mooier, slimmer of bekwamer te zijn dan ze zijn, iets te bereiken of ergens naartoe te gaan – als wij, goedbedoelende ouders en opvoeders, ze dat tenminste nog niet hebben aangeleerd.

De meeste volwassenen zijn erg bezig met ‘later’. Wij vinden dat je dingen leert om iets te kunnen, dat je je inspant om iets te bereiken, dat je een doel voor ogen moet houden. Het omgekeerde kan ook waar zijn, en ik geloof dat het waar is: leren doe je omwille van de ervaring, jezelf ontwikkelen doe je vanuit plezier hebben in het ontwikkelen zelf. Een liefhebberij is soms gewoon een liefhebberij – een leuke tijdsbesteding zonder enig doel of oogmerk.

Nu al heel

Kinderen zullen vanuit het nu gaan openbaren wie ze worden; het zal er vanzelf uit voortvloeien zonder dat er ergens naartoe gewerkt hoeft te worden. Ze zijn nu al heel. Compleet. Hun beste prestatie is wat ze vandaag kunnen, wie ze vandaag zijn. Jonge kinderen zijn los van gehechtheid aan het oude en nog niet bezig met het najagen van het nieuwe. Ze genieten van de belofte zonder die te willen invullen en blikken nog niet al te veel terug. Ze zijn vrij.

Kinderen zijn al, ze hoeven niets te worden.