Mensen bestaan uit duizenden facetten, en daarom kan het zo vervelend zijn dat anderen altijd maar één kant van je lijken te zien. Maar volgens Susan hoef je je er niet in op te sluiten, ook al is er de enkeling die stug blijft vasthouden aan het vooroordeel dat hij over jou heeft. Zie het juist als een uitdaging om open te blijven en jezelf te laten zien.
Laatst hoorde ik een meisje zeggen dat ze wel een tatoeage zou willen met de tekst ‘Ja, ik ben Turks. Nee, ik eet geen baklava, maar fijn dat je dat écht heel lekker vindt.’ Ik begrijp haar ergernis. Van dat ene aspect van haar wordt almaar iets gevonden, er wordt steeds iets over gezegd, er wordt op doorgevraagd. Of ze even wil vertellen wat ze van Erdogan vindt of de vraag wil beantwoorden of een van haar ouders soms Nederlands is omdat ze zo accentloos spreekt. Terwijl haar Turks-zijn voor haar een gegeven is, zij het anders ervaart dan mensen aannemen en ze uit veel meer bestaat dan dat.
Ikzelf zou wel een T-shirt willen met de tekst ‘Ja, ik ben lang. 1.83 m. Inderdaad, ik heb ook nog hakken aangetrokken.’ En een sjaal met ‘Ik schrijf boeken. Nee, geen kinderboeken. Ook geen romans alleen voor vrouwen. Geeft niets (dat je niets van me gelezen hebt).’ Met een bijpassende broek met de woorden ‘Ik ben wel blond maar niet dom.’
Iedereen krijgt te maken met aannames, vooroordelen en commentaar. Echt ie-der-een. Mensen die dikker of dunner zijn dan gemiddeld, mensen die een impopulair beroep hebben, mensen die aan een onbegrepen ziekte lijden, mensen met een andere tongval dan het ABN.
Het is helemaal niet erg om op een bepaalde manier onjuist te worden ingeschat op basis van je uiterlijk, kledingstijl, leeftijd, sekse, beroep of afkomst. Waar het om gaat is of anderen die ongetoetste veronderstellingen laten varen op het moment dat ze echt met je in contact treden. Jij hebt het vermogen om, op het moment dat je je mond opendoet, elk ongefundeerd oordeel te ontkrachten. Alles wat er werd aangenomen, vervliegt.
Wij mensen schalen in. We categoriseren. We etiketteren. Dat zit in onze biologie: heb ik iets te vrezen van dit mens? Valt dit kruid te eten? Gaat dit dier mij aanvallen? Alles waar we mee in aanraking komen prikkelt ons geloofssysteem op een prettige of onprettige wijze (en maakt er in het ergste geval een frontale botsing mee). We vinden onmiddellijk dingen van dingen, maar hopelijk zijn we als weldenkende mensen bereid om elk oordeel soepel bij te stellen.
We hebben allemaal ons anders-zijn te dragen. Je hoeft je er niet in op te sluiten, je hoeft je niet af te schermen, je hoeft je niet aangevallen te voelen, ook al is er de enkeling die stug blijft vasthouden aan het vooroordeel. Neem de uitdaging aan om open te blijven en jezelf te laten zien.
