Als je straks aan de kerstdis zit, en bij jezelf denkt ‘wat doe ik hier?’, maak er dan een spelletje van. Bekijk iedereen aan tafel met een frisse blik, en bedenk dat alles nooit anders kan zijn dan het nu is.
Als je straks aan de kerstdis zit, en je denkt
‘Wat dóe ik hier, met de gezelligheid die ik niet voel, die zwager met zijn bekende stomme grapjes, de gesprekken over niks, het geklungel met pannetjes, en dat veel te lange tafelen met mensen die ik niets te zeggen heb, terwijl ik liever overal dan hier zou zijn…’
… maak er dan een spelletje van. Doe het anders dan voorheen.
Je bent hier nu tóch.
Kijk als een regisseur
Bekijk het met frisse ogen. Onschuldig, levendig. Ondanks de usual suspects en de bekende patronen. Ondanks de inkoppertjes en vaste prikjes. Neem even afstand van de situatie en aanschouw het als een regisseur die voor zijn ogen een splinternieuw toneelstuk ziet ontstaan. Leun achterover en kijk. Stil, aandachtig, nieuwsgierig.
Observeer hoe iedereen er op zijn manier het beste van probeert te maken, en schittert in z’n eigen, vaste rol. Soms irritant, soms ingetogen en verlegen, af en toe veel te aanwezig. Maar altijd weer nét een beetje anders dan voorheen. Want alles is altijd nieuw en nog nooit vertoond. Letterlijk álles. Zelfs het verplichte karakter. Zelfs de belegen moppen. Zelfs de stoofpeertjes.
En ook de kater, morgen.
Laat los
Zie alle aanwezigen als onmisbare schakel in het verhaal van dit moment. De bezorgde moeder, de flauwe oom. Oma met haar eindeloze geklets over vroeger. De kennis die altijd nét iets te veel drinkt en steeds harder gaat praten. Het verveelde neefje met zijn mobieltje – of eigenlijk iederéén met zijn mobieltje. Al die mensen van wie je niet weet of ze niet stiekem hetzelfde voelen als jij. Onzeker over hun aanwezigheid, met misschien wel dezelfde pijn en diepe onrust, het ongemak en de onuitgesproken wensen.
Zie al die levens die vandaag samenkomen om er deze unieke avond van te maken. Al die kleurrijke karakters met hun vertrouwde gebaartjes en gewoontes. Die verschillende persoonlijkheden. En laat dan in één klap je aversie varen. Negeer je boosheid, duld je weerstand. Vergeet de geschiedenis, je verveling en alle opgekropte irritatie.
Laat los.
Je bent hier nu tóch.
Kijk deze avond met frisse blik, met oprecht mededogen, naar iedereen die samen met jou dit moment maakt. Zie hoe alles steeds maar doorgaat, ieder hapje, elk grapje, helemaal vanzelf. Zelfs als het hapert en af en toe piepend en knarsend stilvalt, is dat nog steeds moeiteloos. Alles stroomt. Bedenk dat het nooit anders kan zijn dan het nu is.
Laat jezelf zien
En dan? Gooi de avond open!
Leg je bestek (en je veilige schild) kletterend neer en vraag waar iedereen écht mee bezig is. Wat ze zoeken, vrezen, moeilijk vinden, of zelfs ondraaglijk. Vraag wat ze jou altijd al wilden vragen, en waar ze het eigenlijk nooit over wilden hebben. Vraag wát dan ook. Wat ze heel graag zouden willen. Wat ze hádden gewild maar wat nooit meer zal kunnen. Of wat ze willen maar niet durven. Vooral dat. Vraag het.
En méén het.
Kijk ze aan, maak contact, zoek de diepte van hun ogen. Herken jezelf in de mensen om je heen, hoe lastig en spannend het misschien ook is. Júist dan. Laat weten dat je genoeg hebt van de onechtheid, het doen alsof. Geef het goede voorbeeld, houd je vooral niet in. Doe het voor alle aanwezigen. Vertel hoe moe je bent, hoe verdrietig of somber of bang. Of deel je verborgen enthousiasme, je heimelijke liefde voor iets dat je energie geeft. Deel jou. En als de façades eenmaal verdampen, als de plichtplegingen oplossen, wie weet hoe de kramp aan tafel ontspant. Hoe opgelucht iedereen is, en hoe bijzonder het kan worden.
Alles is mogelijk deze avond.
Maak het onvergetelijk
Maak van kerstmis dit jaar een moment van openheid, echtheid en begrip voor het gestuntel, het gezwoeg en het ongemak van iedereen. Want we zijn allemaal maar wat aan het aankloten. Jij, ik, familie, vrienden. Altijd bang dat we het verkeerd doen, dat we door de mand vallen, niet meer meetellen, en dat iedereen beter weet hoe het moet dan wij.
Vergeet het, gooi je masker op tafel. Vergeet dat Kerst ergens op zou moeten lijken of aan iets voldoen. Negeer Disney en Hollywood en alle andere mierzoete clichés. Maak het onvergetelijk, in plaats van het nu al te proberen te vergeten. Koester het. Dit prachtige, wonderlijke spelletje dat we vanavond met z’n allen spelen. Heb lief, alles, iedereen.
Je bent er nu tóch. Toch?
Mooie dagen.
