De kunst van het niksen (het is moeilijker én heilzamer dan je denkt)

De kunst van het niksen (het is moeilijker én heilzamer dan je denkt) De kunst van het niksen (het is moeilijker én heilzamer dan je denkt) De kunst van het niksen (het is moeilijker én heilzamer dan je denkt)

Tulpen, klompen en directheid, dat zijn van die dingen waar wij Nederlanders om bekend staan. Wist je dat ook niksen daarbij hoort? Dankzij de Poolse Olga Mecking, die al tien jaar in Nederland woont, kent men het begrip wereldwijd. Volgens Olga zijn Nederlanders er kampioen in, maar kunnen we er nog veel beter in worden. 

Gewoon een beetje op de bank hangen en verder niks, dat lukt Olga niet vaak. Want ja, er zijn kinderen, werk, een echtgenoot, vrienden en familie die om aandacht vragen. En dan nog: helemaal niks doen, kan dat eigenlijk wel? We doen immers altijd wel íets, al is het doelloos op onze telefoon staren. Toen ze een artikel las over het Nederlandse begrip ‘niksen’, stelde ze zich dus vooral de vraag: ‘hoe dan?’ en ging ze op onderzoek uit.

Niksen is echt iets typisch Nederlands, schrijft ze in haar boek Niksen. En belangrijker: het is iets krachtigs. Bij veel moderne manieren van ontspannen of voor jezelf zorgen moeten we stiekem toch nog iets. Minimalisme op z’n Marie Kondo’s bijvoorbeeld: dat belooft dat we geluk vinden in opruimen, waarvoor je dus flink aan de slag moet. Bij niksen is de kunst juist om het moeten, het doen, los te laten.

De grap is dat we dat ook in Nederland, ook al hebben we het begrip uitgevonden, behoorlijk lastig vinden. Dit helpt, volgens Olga:

Coming soon: ‘Mindful met Happinez’

Sta stil, ervaar en voel innerlijke rust
  • Over de wijsheid van leven in het nu

  • 12 oefeningen voor ultieme ontspanning

  • En meer

Zie niksen niet als luiheid of verveling

Bewust nietsdoen, daar is niets luis aan, zegt Olga. Het is weloverwogen pauze nemen. ‘Door niksen te omarmen staan mensen zichzelf eindelijk toe om minder in plaats van meer te doen. We gaan langzaam beseffen dat we ervoor moeten zorgen dat we het niet zo druk hebben en dat we het rustiger aan moeten doen.’ De moeilijkheid zit ‘m erin dat we geneigd zijn het uit te stellen. Ja, we mogen wel pauzeren, maar pas als de hele to-do-list is afgevinkt. Terwijl je tegen die tijd waarschijnlijk helemaal geen puf meer hebt. Neem je die pauze op tijd, dan knap je ervan op.

Doe het voor je creativiteit

Voel je je toch schuldig als je even op een stoel zit of een eindje gaat lopen, bedenk je dan dat niksen fantastisch is voor je creativiteit. Dat moet geen doel op zich worden, natuurlijk (‘ik moet straks met drie ideeën thuiskomen!’), het werkt juist als je ieder doel loslaat. Omarm de onrust die je aanvankelijk voelt, adviseert Olga, want daar moet je waarschijnlijk even doorheen. Niksen kost tijd om te leren.

Maak er tijd voor vrij

Niksen is makkelijker als je het inplant. Zet het in je agenda voor vanmiddag, van kwart over drie tot half vier: NIKSEN. Pauzes zijn belangrijk, van groot (weekend, vakantie) tot klein. Je bent productiever als je het een paar keer per dag doet (want echt, na anderhalf uur werken ben je minder scherp), dat zijn de kleine pauzes. Elke dag telt trouwens wel mini-niksmomentjes. Die kenmerken zich vaak door de neiging om je telefoon te pakken (wachtend op de bus, of op een kind dat van school gehaald moet). Telefoon in zak laten = gewonnen niksmomentje. Even voor je uitstaren, heerlijk.

Ga de deur uit

Bij nietsdoen dacht Olga aanvankelijk vooral aan hangen op de bank, en dat klinkt misschien ook als het meest niksige niksen dat er is. Toch werkt het niet altijd het beste. In je omgeving kan er van alles zijn dat je afleidt, van een huisgenoot (klein of groot) tot een stapel tijdschriften die uitgezocht moet of een rammelende wasmachine. Weet waar je het minst geprikkeld voelt: dat kan heel goed een café zijn, of het park.

Meer niksen?

‘Niksen – De Dutch Art of luieren’. Olga Mecking, uitgeverij Kosmos (2020).

Meer Happinez?

Zo vind je rust in de chaos van alledag (met handige tips)

Altijd het gevoel dat je tijd tekort komt? Met deze tips creëer je rust

Over auteur
Freelance journalist Dorien Vrieling is een nuchtere Noorderling met een grote interesse in wat mensen beweegt. Ze schrijft graag over de hobbels die een mens op zijn weg kan tegenkomen, en hoe je daarmee om kunt gaan.
Volgend artikel
Voel je je wankel en ontredderd? Deze brief is voor jou
Voel je je wankel en ontredderd? Deze brief is voor jou