Frida Kahlo is een van mijn heldinnen – en dat is niet alleen omdat ze zo mooi kon schilderen, of omdat ze zo trots was op haar monobrow. Nee, de reden dat ik haar tot mijn helden reken is hoe ze omging met pijn.
Frida kreeg op haar achttiende een ongeluk dat haar bijna van het leven beroofde (in haar eigen woorden: de stalen stang doorboorde me zoals de speer van een toreador dat doet met de huid van een stier), brak haar rug en verbrijzelde haar been. Ze was maandenlang aan bed gekluisterd en hield de rest van haar leven veel en vaak pijn.
Spiegels om te schilderen
Maar Frida gaf zich niet over. Haar moeder bevestigde spiegels boven haar ziekenhuisbed zodat ze zichzelf kon zien, en daar begon ze met schilderen. In haar gedichten en in haar schilderijen deelde ze de pijn die ze voelde met de wereld. Ze liet haar verdriet zien zonder een masker te dragen.
Pijn is als een rugzak vol met kiezelsteentjes
Dat delen van pijn is dapper. Pijn voelen en daar op een ‘gezonde’ manier mee omgaan, dat is moeilijk. Het is alsof je de dag begint met een extra rugzak met stenen. Zodra je uit bed stapt, zeul je die met je mee. Ook als je gaat douchen, je je tandenpoetst of als je je kleren aantrekt. Soms is die rugzak gevuld met ronde, gladde kiezelsteentjes, en zit hij niet zo vol. Maar het kan ook net zo goed zijn dat je er bij het wakker worden achter komt dat hij vol zit met bakstenen of, nog erger, scherpe rotsblokken die gemeen in je rug blijven prikken. Die rugzak zorgt ervoor dat je sneller moe bent, je eerder moet huilen en dat je vaak geen zin hebt om ook maar een stap met dat ding op te lopen en het heel verleidelijk is om in bed te blijven liggen.
Dan denk ik aan Frida
Ik heb zelf ook elke dag pijn – ik kan me de laatste dag niet herinneren die ik zonder pijn doorbracht. En die rugzak die ik met me meezeul ben ik zo langzamerhand spuugzat. Maar als ik het moeilijk heb en geen zin heb om iemand uit te leggen hoe het voelt als je schouder uit de kom schiet, of dat ik echt sneller moe word en minder energie heb, dan denk ik aan Frida.
Aan hoe je om kunt gaan met pijn en diep verdriet. Dat reflectie zin heeft, en dat je jezelf kunt uiten om je beter te voelen. Dat vertellen hoe je je diep vanbinnen voelt moed vergt. Dat het moeilijk is, en dat je het soms liever wegstopt en doet alsof het niet bestaat. Maar dat het altijd zorgt voor meer verbinding als je aan een ander vertelt hoe je je voelt.
Kiezen voor moed
Dus voortaan probeer ik het tegen mijn vrienden te zeggen als ik moest huilen voor ik de deur uitging, omdat ik zoveel pijn voelde en ik niet wist hoe ik daarmee om moest gaan. Ik probeer het te relativeren, er grapjes over te maken en het moedig tegemoet te treden. Want ik weet dat mijn pijn nooit weggaat, en het met de jaren waarschijnlijk erger wordt in plaats van beter. Daar kan ik niets aan veranderen, maar wat ik wel kan doen is ervoor kiezen om de pijn moedig aan te gaan.
Meer levenslessen lezen?
Dit zijn vijf levenslessen van legendarische vrouwen.
