We vergeten soms om stil te zijn, en dat is een gemis. Pauline komt er tijdens het voorlezen van haar kinderen achter dat het lezen van stiltes in het hele leven belangrijk is – die pauzes zijn niet lang, maar wel essentieel.
Mijn oudste twee kinderen hebben allebei moeite met lezen en hebben wat extra begeleiding nodig daarbij. Blijkbaar is het niet vanzelfsprekend als je moeder met woorden werkt, dat je dat als kind ook leuk vindt, of gemakkelijk kan. Met tegenzin (zij tenminste, ik vind het wel leuk) oefenen we het thuis. Het beste werkt het als ze hardop voorlezen, had de schooljuf gezegd.
Bij voorlezen maken ze allebei dezelfde fout – waarschijnlijk net als veel kinderen van negen of elf – ze proberen te snel te lezen en daardoor gaat het juist langzaam. ‘Je moet ook de stilte voorlezen!’ zei ik tegen mijn dochter. ‘Kijk, hier stopt de zin. Dan houdt je even pauze. Als er een heel wit stuk komt na een alinea, houdt je langer pauze.’ Ze keek me vragend aan. ‘Ja, oké, niet heel lang, het is maar een fractie. Een moment. Maar dat is toch essentieel.’
Ze snapte het wel een beetje. ‘Dus het witte moet je ook voorlezen?’
‘Ja!’
Terwijl ze verder las, deed ze haar best om ook de witte stukjes voor te lezen.
Ik bedacht ineens dat dit wel voor het hele leven moest gelden. We vergeten de stilte voor te lezen. In een soort razende zoektocht naar efficiëntie, in het drukdrukdruk van mensen van deze tijd, in het iedere-seconde-dat-je-op-de-bus-of-een-vriendin-wacht-vullen-met-je-smartphone, vergeten we dus de stilte. Ik heb hier zelf heel erg last van. Ieder gaatje en hoekje van het leven is opgevuld, vol, gepland. Gewoon stil zijn is lastig. Gapen, kijken, even voelen. In een dag, in een gesprek, in een minuut. In een fractie van een seconde. Bedenk eens hoe vaak het ongepland stil is in je hoofd of om je heen, het zal niet zo heel vaak zijn buiten de yogales of het meditatiekussentje om. Dus dat is nu wat ik ga proberen. De stilte. De momenten ertussen te beleven. Niet alleen focussen op de letter maar ook op de witte regels. Als je je leven snel doorleeft en de momenten ertussen vergeet, gaat het allemaal veel te snel. De witte regels tussen de letters zijn misschien wel het allerbelangrijkste. Het lege papier voor je, de opdracht als je nog niet begonnen bent. Het blog voordat je weet wat je wilt schrijven. Het gesprek waarin je niet meer weet wat je moet zeggen. Het probleem waarvoor je geen oplossing weet. De geur die je niet kunt thuisbrengen. Het niet-weten. Kijk alleen. Adem een keer in en uit voordat je verder gaat.
Zo probeer ik mijn kinderen te leren lezen, terwijl ze mij het leven leren.
