De twaalf midwinternachten rond 21 december – de winterzonnewende – zijn van oudsher een tijd om los te laten, te zuiveren en te regenereren. We verzamelden verschillende midwinter rituelen om het oude jaar af te sluiten en het nieuwe jaar te verwelkomen.
Waar je in de zomer op 21 juni de langste dag van het jaar kunt vieren, is de kortste dag van het jaar op 21 december ook bijzonder om bij stil te staan. Het is de langste nacht; de zon bereikt zijn laagste stand. De winterzonnewende.
Na deze nacht zullen de dagen langzaam weer lengen. Meer licht betekende vroeger meer zon en warmte, langere groeitijd voor gewassen, dus dat werd gevierd. In twaalf dagen; zes dagen vóór en zes dagen na de wende. Elke nacht staat voor een maand in het nieuwe jaar. Het Germaanse Joelfeest was van oudsher een feest van lekker eten, versieringen en vredesvuren.
De poort naar een nieuwe tijd
Joel, of Jule of Yule betekent ‘spreuk’ of ‘bezwering’. De twaalf midwinternachten van 20 tot en met 31 december zouden betoverd zijn – het is ‘niemandstijd’, een overgang naar een nieuwe dimensie; een ideale periode om ballast van het afgelopen jaar los te laten en intenties te zetten voor het nieuwe jaar.
Je kunt een energetisch veld creëren, een altaar maken voor deze periode en oefeningen doen om los te laten. Je zou deze periode kunnen wijden aan een thema, of een levensvraag die je bezighoudt. Er wordt gezegd dat de sluier tussen hemel en aarde in deze periode heel dun is, dus leg een boekje naast je bed om je dromen in op te schrijven – ze zouden weleens boodschappen voor het komende jaar kunnen bevatten. En let overdag op tekens, wie weet komen er voorspellende inzichten in voor.
Verwelkom het licht
In het donker van Midwinter is vuur belangrijk. Het geeft licht en warmte en staat symbool voor het terugkerende licht. Traditioneel werd op de dag voor de Joeldagen een groot blok hout gezaagd, ceremonieel naar binnen gedragen en aangestoken met een stukje van het blok van vorig jaar – dat werd bewaard omdat het de familie zou beschermen tegen kwade invloeden. Het blok bleef twaalf dagen branden, zodat de transformerende kracht van het vuur getuige kon zijn van de hele periode. Dit ritueel kan ook gedaan worden met een kaars.
Maak hem persoonlijk door er je wens of intentie in te kerven. Wrijf de kaars in met wat olie, strooi er kaneelpoeder overheen en veeg hem schoon. Het woord is dan goed zichtbaar – bovendien biedt kaneel warmte en bescherming en trekt het welvaart aan. Brand de kaars gedurende de twaalf heilige dagen en/of nachten om je wens kracht bij te zetten.
Een aarde altaar
Midwinter is een mooi moment om de aarde te eren en te danken voor alles wat ze ons biedt. Dat kan met een altaar in de tuin, op het terras of zomaar bij een boom die je mooi vindt. Gebruik hiervoor materialen die in de natuur kunnen blijven. Offer mooie stenen, gedroogde bloemen of fruit en brand natuurlijk wierook. En je kunt van takken een ‘wichtelmannetje’ maken – dit wezentje uit de Scandinavische folklore is een goedaardige huisgeest, die staat voor warmte, gezelligheid en naastenliefde. Je kunt hem op je altaar zetten, maar je kunt ook zelf iets liefs doen voor een ander – een klusje opknappen of een aardig briefje schrijven – en op die plek een wichtelmannetje achterlaten. Degene die het mannetje vindt, mag dan ‘wichtelen’ voor iemand anders om zijn glimlach door te geven.
Smudgen
Je huis reinigen voor een schoon en nieuw begin, kan met allerlei kruiden en planten. Witte salie is een bekende reiniger, je kunt daar accenten aan toevoegen die passen bij je intentie of de fase waar je nu doorheen gaat. Lavendel voor rust, rozenblaadjes voor wat liefde, ceder voor zachtheid en verwarming. Salie reinigt energetisch, het is fijn de ruimte daarna op te vullen met positiviteit, dat kun je bijvoorbeeld doen door palo santo te branden.
Het is belangrijk om de ceremonie met zorg uit te voeren. Keer even naar binnen om te voelen wat er nu nodig is. Vraag toestemming aan de planten voordat je de bundel aansteekt. Wapper de rook met een veer naar buiten toe. Begin in het oosten, en loop met de klok mee een rondje in of om je huis. Vergeet de spirits niet te bedanken na afloop; zorgvuldigheid en respect zijn belangrijk bij rituelen.
Beeld: fotografie door Anne Timmer, styling door Ramona da Cruz Lopes
Meer over rituelen?
Download hier de Happinez rituelen kalender
*Dit artikel is een ingekorte versie van ‘Midwinter rituelen’ uit Happinez ‘Durf te Dromen‘.
