Mindfulness-trainer Eline Snel heeft mindfulness voor kinderen zo’n beetje uitgevonden. Haar boek ‘Stilzitten als een kikker’ is wereldwijd al zevenhonderdduizend keer verkocht. Volgens haar leren kinderen het sneller dan volwassenen en hebben ze er ook steeds meer behoefte aan.
Waarom hebben kinderen mindfulness nodig? Ze zijn van nature al in het hier en nu en ze hebben doorgaans weinig problemen met voelen. Toch? Eline Snel ziet dat anders. Ja, de aard van kinderen is aanwezigheid in het nu, maar de groeiende onrust in onze cultuur maakt het steeds moeilijker voor kinderen om bij zichzelf te blijven. Ze piekeren, hebben last van stress en weten zich vaak met hun gevoelens geen raad. “Er is thuis meer onrust,” stelt ze. “De prestatiedruk is enorm verhoogd. Kinderen worden al heel jong afgerekend op prestatie en voelen dat ze het erg goed moeten doen. Ze twijfelen aan zichzelf, zijn bang dat ze niet slim, goed of snel genoeg zijn.”
Hoe komt dat?
“De digitalisering is een belangrijke factor: het thrill-seeking, steeds weer op zoek gaan naar nieuwe filmpjes, nieuwe prikkels, waardoor hun hersenen verslaafd raken aan het prikkel-zoeken. Dat veroorzaakt in de klas ook lastig gedrag, althans gedrag dat grote mensen lastig vinden: voortdurend naar elkaar seinen, contact zoeken. Sommige kinderen zeggen: ‘Dat doe ik niet, dat doet iets in mij.’ En dat is waar – hun hersenen kunnen niet meer zonder prikkels.
Je bent goed zoals je bent
Mindfulness bij kinderen is een praktische en stapsgewijze ondersteuning bij het terugkeren naar hun oorspronkelijke aard: nieuwsgierig, aandachtig, aanwezig. Niet alleen maar gericht op de buitenwereld, maar ook op wat er in hun binnenwereld gebeurt. En dat op een vriendelijke, niet oordelende manier. Tijdens de aandachttraining leren ze nog iets: dat ze prima zijn zoals ze in wezen zijn. Ze leren dat alle gevoelens oké zijn en dat je ze kunt voelen in je lijf. Hoe ga je om met emoties? Kinderen zijn erg reactief. Maar je kunt leren de aandacht op de adem te richten en dan pas te reageren.
Coming soon: ‘Mindful met Happinez’
-
Over de wijsheid van leven in het nu
-
12 oefeningen voor ultieme ontspanning
-
En meer
Ook het opmerken van gedachten hoort erbij, en merken dat iets wat je denkt, lang niet altijd waar hoeft te zijn. Compassie met anderen en met jezelf is misschien wel het belangrijkste onderdeel van mindfulness. Het zorgt ervoor dat andere kinderen niet worden buitengesloten. En dat je jezelf ook niet buitensluit. Dat je kunt houden van verschillen. Kinderen hebben dat in oorsprong allemaal in zich. Niemand wordt geboren met het idee dat je niet goed bent als je anders bent.”
Zijn de kinderen van nu anders dan vroeger?
“Ik houd niet zo van hokjes. Ik denk dat er altijd kinderen waren die al heel veel weten, en kinderen die meer aards en praktisch zijn. Ik was als kind ontzettend geïnteresseerd in energie. Mijn ouders konden daar helemaal niets mee. Toen ik een jaar of drie was, zat ik op mijn knietjes door de achterruit van onze Volkswagen Kever te kijken en ik zag een enorm licht, met een stem die zei: ‘Ik zal altijd bij jou zijn.’ Dit heeft mij mijn leven lang een gevoel van innerlijke veiligheid gegeven.
In mijn kindertijd maakte ik veel van dat soort dingen mee. Ik mocht daar niet over praten. Het werd niet begrepen. Nu wordt er meer over geschreven en gepraat en daarom komt dat meer aan het licht. Ook op school kan erover gepraat worden. Het heeft meer met de tijdgeest te maken dan onze blik op kinderen.”
Des te schrijnender dat kinderen van nu ook zoveel rustelozer zijn
“Ouders hebben het zo ontzettend druk. Als je op een terrasje zit – waar ook ter wereld – zie je vrijwel alle ouders constant bezig met hun tablet of telefoon. Kinderen vaak ook. Er lijkt weinig oprechte tijd en aandacht tijdens de communicatie. Als een kind voelt dat het niet gezien of gehoord wordt, komen er problemen.
Ik sprak met een bevlogen leerkracht over een druk kind, dat ze ervoer als lastig. ‘Hij kan maar niet stoppen met bewegen,’ zei ze. De ouders bleken gescheiden en het kind mocht zijn vader niet meer zien. Ik heb haar aangeraden om eens met hem te praten en hem uit te leggen: als je veel verdriet hebt of iets moeilijk vindt, gaan je benen en je armen vaak vanzelf bewegen, want je wilt het rotgevoel kwijt. Daardoor voelde die jongen dat hij begrepen werd.”
Oefening: innerlijke weerbericht
Als je kind zich moeilijk kan uiten, kun je proberen om het kind meer in balans te brengen met zijn of haar gevoelswereld. Eline Snel ontwikkelde de kikkertraining om mindfulness bij kinderen te stimuleren. Het innerlijke weerbericht is een makkelijke oefening die je thuis kunt toepassen.
Je vraagt je kind: wat voor weer is het bij jou van binnen? Kinderen leren op deze manier beter hun gevoelens herkennen. Zo kan het bijvoorbeeld regenen (verdrietig), bliksemen (boos) of zonnig zijn (blij).
Dit artikel is een (redactioneel aangepast) fragment uit happi.kids-1 2019. Meer lezen? Je bestelt het nummer in onze shop.
Meer lezen?
- Zo help je je kind om tot rust te komen
- Lief: kinderen vertellen over hun gevoel
- Kinderen zijn al, ze hoeven niets te worden
Tekst: Lisette Thooft
