Zonder afstand te doen van diep verdriet (want dat is natuurlijk onmogelijk), kan een ritueel je helpen om het gemis een plek te geven. Laat je inspireren door deze rouwrituelen – van stil en ingetogen tot heel uitbundig, en van Madagascar tot India.
Mexico: in het hart
De dood is vriendelijk en de doden zijn nooit ver weg, zolang wij ze ons nog herinneren en in ons hart bewaren.
Op veel plaatsen in Latijns-Amerika, maar vooral in Mexico, wordt begin november uitbundig gevierd als Día de los Muertos, Dag van de Doden. Een oud gebruik uit de Azteekse traditie dat succesvol de overstap heeft gemaakt naar een katholieke omgeving.
Om hun overleden geliefden te ontvangen, maken Mexicanen een huisaltaar met bossen een goudsbloemen, waarop ze veel vers fruit leggen, pan de muerto (geglazuurd brood met suiker en sinaasappelrasp) en de beroemde calaveras. Dat zijn doodshoofdjes van suikergoed of marsepein, maar denk niet dat ze er luguber uitzien: ze hebben een vriendelijke grijns. De zielen van de doden genieten van de geur van het eten, en later eten de Mexicanen het zelf op. Ook wordt er feestgevierd op kerkhoven, met veel kaarsen in glazen, plaatjes van heiligen, bloemen, eten en drinken. Zo laat men weten dat de doden niet vergeten zijn, maar in het hart van hun nabestaanden nog springlevend en geliefd.
Suriname: dans en lach
Het is heel natuurlijk om contact te hebben met een dode. Je helpt geliefde doden afscheid te nemen door hun leven te herdenken, met liefde en vrolijkheid.
‘Waar de dood is, moet ook gelachen worden’ is een bekend gezegde in Suriname. Een begrafenis neemt daar dagen in beslag en is een kleurrijke en bijna feestelijke gebeurtenis.
Erg belangrijk is de dodenwake, een nacht lang, met muziek, dans, lekker eten en grappige verhalen uit het leven van de gestorvene. Veel Surinamers geloven in winti, de oude magische religie, en het komt voor dat nabestaanden ineens namens de overledene kunnen spreken; die channellen ze, zou je kunnen zeggen. Wintipriesters of leden van een aflegvereniging, dinari genaamd, wassen het lichaam uitgebreid met speciale, geheime kruidenmengsels. Tranen van de achterblijvers mogen niet op het lichaam vallen, want dat geeft een verkeerd soort verbinding. Het idee is dat de ziel van de dode nog een tijd rond zijn achtergelaten lichaam blijft rondwaren, en alles is erop gericht te zorgen dat die ziel goed afscheid kan nemen en rust kan vinden op zijn reis naar God. Acht dagen na de begrafenis is er weer een ceremoniële bijeenkomst, waar volgens de traditie de ziel van de dode ook bij aanwezig is.
Madagascar: feest uitbundig
Het leven vieren is een natuurlijke respons op de dood.
In het zuiden van Madagascar, bestaat een uitvaart zelfs uit drie ceremonies. Daar gelooft men dat de dood een verstoring is van het evenwicht tussen orde en chaos oftewel vitaliteit. Dood is een kwestie van te veel orde, en daarom is er een hoop chaos nodig om het evenwicht te herstellen: feest, gezang, seks en dronkenschap. De dode wordt eerst in een vrouwenhut gelegd, genaamd waar de vrouwen luidkeels huilen en weeklagen.
’s Nachts komen de jonge vrouwen naar buiten om te dansen en te zingen en als de jonge mannen erbij komen, wordt er uitbundig gevreeën. Na drie dagen komen de mannen het lichaam opeisen en hoewel de vrouwen protesteren, leggen ze het in een kist en brengen het in processie de berg op.
De tweede ceremonie is een paar maanden later en geldt voor alle doden van dat jaar; mensen komen samen om veel rum te drinken, gebraden rundvlees te eten, wedstrijden te doen. Nog weer later, soms pas jaren later, is de definitieve begrafenis. In een feestelijke maar serene ceremonie, die maar één dag duurt en waarbij niemand mag huilen, worden de resten bijgezet in een familiegraf.
India: vuur en water
De ziel kan het lichaam makkelijk verlaten als het verbrand is.
Varanasi, is lange tijd de spirituele hoofdstad van India geweest en er staan nog altijd zeer oude, heilige kloosters. Hindoes geloven dat al je karma is opgelost en je meteen van het Rad van Wedergeboorte verlost bent als je hier sterft. Daarom is het dag en nacht heet van de vuren in Varanasi, waar al duizenden jaren lijken worden verbrand.
Het idee is dat de ziel pas verder kan op zijn reis als hij volledig van het lichaam gescheiden is; daarom moet dat stoffelijk omhulsel helemaal vernietigd worden. Bij saddhus, heilige mannen, is dat niet nodig, want hun ziel is al onthecht. Daarom worden hun lichamen na hun dood niet verbrand, maar meteen in het water gegooid. Net als, trouwens, de lijken van leprozen, zwangere vrouwen, kinderen en koeien.
China: vliegeren
De doden horen bij het leven en worden niet vergeten.
Begin april, meestal 4, 5 of 6 april, is het in China dodenherdenking: Qingming. Dan gaan de Chinezen naar het graf van geliefde doden om dat schoon te maken. Ze leggen er eten en drinken op en verbranden er papieren poppetjes, geld, huisjes en zelfs autootjes en telefoons. Het idee is dat de doden dan dienaren hebben en dit soort voorwerpen kunnen gebruiken in het hiernamaals.
Het is ook een dag voor familie-uitjes, en een relatie beginnen op deze dag staat onder een goed gesternte. Thuis hangen mensen wilgentenen aan hun hek of voordeur om kwade geesten af te weren, en ze eten groene deegballen van rijst en gerstegras. Vliegeren is ook typisch een geliefde bezigheid op Qingming.
Meer Happinez?
- 4 manieren om toegang te krijgen tot je intuïtie
- Met deze 3 stappen leid jij een intuïtiever leven
- Zo leer je je intuïtie te ontwikkelen
