Eenzaamheid neemt een steeds groter aandeel in in onze maatschappij. Ouderen zijn eenzaam, tieners zijn eenzaam, stadsbewoners zijn eenzaam, plattelandsbewoners zijn eenzaam. Zoals Vivek Murthy, ‘surgeon general’ van Amerika vorig jaar in de Harvard Business Review stelde: ‘De wereld wordt geteisterd door een eenzaamheidsepidemie.’
Ook de resultaten van een onderzoek uitgevoerd door de Amerikaanse zorgverzekeraar Cigna liegen er niet om. Bijna de helft van de 20.000 respondenten gaf aan zich soms of altijd alleen te voelen. Meer dan 40% zei betekenisloze relaties te hebben en slechts een kleine meerderheid gaf aan dagelijks een betekenisvolle sociale interactie mee te maken.
Een epidemie vraagt om grootschalige oplossingen. Volksgezondheidsexperts houden zich dan ook en masse bezig met onderzoeken en remedies op bevolkingsniveau. In de tussentijd zijn er ook kleinere stappen die je zelf kunt zetten om het knagende gevoel van eenzaamheid van je af te laten glijden.
Elk van de volgende zeven tips komt van een therapeut die je een concreet handvat wil geven om je minder eenzaam te voelen in je dagelijks leven.
Tip 1: Oefen met small talk
De cassière in de supermarkt, de buurman bij de brievenbus; het zijn de perfecte proefkonijnen voor jouw small talk skills. Probeer eens een kort praatje aan te knopen over het weer (inkopper) of over een luchtig nieuwtje en stel je op die manier vriendelijk en open op. Juist als je het gevoel hebt dat dit niet bij je past is het een goede oefening. Naarmate je meer oefent, hoe natuurlijker het aanknopen van een gesprek zal voelen. Zo wordt het gemakkelijker én leg je de lat lager om iemand aan te spreken met wie je weleens goede vrienden zou kunnen of willen worden. (Darin Bergen, klinisch psycholoog).
Tip 2: Leer je eigen gezelschap waarderen
Ga eens bij jezelf te rade: hoe comfortabel voel jij je wanneer je alleen bent? Veel mensen zoeken gezelschap om niet met zichzelf opgescheept te hoeven zitten. Zij voelen zich niet op hun gemak wanneer zij alleen zijn. De paradox is juist dat je je dan alleen nog maar eenzamer zal voelen. Leer daarom je eigen gezelschap te waarderen. Dat kun je bijvoorbeeld doen door te gaan mediteren, boeken te lezen, naar de film te gaan, je te verdiepen in onderwerpen die jou aan het denken zetten of door je bewust te worden van waarvoor je dankbaar bent. Door je te focussen op dat wat je hebt in plaats van wat je niet hebt, zal je jezelf en je eigen gezelschap meer gaan waarderen. (Sherry Amatenstein, klinisch sociaal werker en auteur ).
Tip 3: Investeer tijd en aandacht in het maken van vrienden
Vrienden vind je niet, vrienden maak je. Wist je dat het zes tot acht gesprekken duurt voordat iemand jou als een vriend kan beschouwen? Natuurlijk, het zou zo makkelijk zijn om bij een feestje naar binnen te lopen en een uur later een beste vriend rijker te zijn, maar het aangaan van vriendschap kost nu eenmaal tijd.
Goed nieuws: het is niet moeilijk om nieuwe vrienden te maken. Het blijkt namelijk dat de mensen die je regelmatig ziet gemakkelijk je nieuwe vrienden kunnen worden. Het is dus belangrijk dat je keer op keer je gezicht laat zien op dezelfde plek. Bijvoorbeeld tijdens de ochtendwandeling met de hond in het park of een wekelijkse schrijfworkshop. Onthoud hierbij twee dingen: 1) wees aardig en 2) geef het de tijd.(Ellen Hendriksen, klinisch psycholoog en auteur).
Tip 4: Werk tegelijkertijd aan een connectie met de buitenwereld en een connectie met jezelf
Zorg dat je niet alleen met de buitenwereld een klik creëert, maar ook met je innerlijke ziel. Een connectie met de buitenwereld kun je zoeken in de hoek van je eigen interesses. Houd je van sporten? Meld je dan aan bij een sportclub. Ben je creatief? Dan kun je je bij een kunstclub aansluiten.
Zo gemakkelijk als het klinkt is het echter niet, zullen eenzame mensen beamen. Daarom is het van belang om tegelijkertijd de connectie te zoeken met jezelf. Leer het gedeelte van jezelf kennen dat jou je alleen laat voelen, dat jou wellicht onzeker of angstig maakt. Waar komt dat gevoel vandaan? Is dit gedeelte van jou er altijd al geweest, was één van je ouders misschien eenzaam? Naar de antwoorden op deze vragen kun je eventueel samen met een therapeut op zoek gaan. (Hilary Jacobs Hendel, klinisch sociaal werker en auteur).
Tip 5: Onderzoek de kern van je eenzaamheid
‘Eenzaam? Begeef je onder de mensen, dan voel je je direct een stuk beter!’ Het wordt vaak gedacht, maar bij deze redenatie wordt een aantal belangrijke stappen overgeslagen. Deze tip sluit dan ook mooi aan bij de vorige. Door de kern te onderzoeken van je eenzaamheid weet je pas wat nodig is om die eenzaamheid te verminderen. Ben je bijvoorbeeld bang om verlaten te worden? Vind je het lastig om jezelf open te stellen of heb je het gevoel dat mensen, ook je vrienden, de echte jij niet kennen?
Het antwoord op de vraag van jouw eenzaamheid weet je misschien niet direct te vinden, maar je kunt wel kleine oefeningen doen om erachter te komen waar je ‘winst’ kunt behalen. Zo kan het helpen om een collega eens niet te vragen wat zijn weekendplannen zijn, maar waar hij naartoe zou gaan als hij elke plek op de wereld mocht uitkiezen. Dit soort vragen brengt gesprekken op gang die zorgen voor een sterkere band. (Juli Fraga, klinisch psycholoog).
Tip 6: Verdiep je in je familiegeschiedenis
Een wekelijks telefoontje met je zus of een brief aan je grootvader kan van grote (positieve) invloed zijn op je humeur. Je kunt ook een stapje verder gaan door je te verdiepen in de historie van je familie en verre familieleden op te zoeken. Zo kom je niet alleen meer te weten over je afkomst, maar voel je je ook onderdeel van een ver terugvoerend, groter verhaal met interessante karakters en personen. (Kathleen Smith, professioneel counselor en auteur).
Tip 7: Omarm wie je bent
Een cliché misschien, maar zo belangrijk. Wees eerlijk tegen jezelf over wie je bent en wat jij nodig hebt. Misschien heb je als introvert zijnde de neiging om jezelf te vergelijken met extraverte mensen. Zij hebben grote groepen vrienden en de behoefte om alles mee te maken, en daar is niets mis mee.
Maar wanneer jij als introvert er met man en macht naar streeft om ook zo te leven, zal je nooit aan je eigen idealen kunnen voldoen. Met één of twee goede vrienden en regelmatig een avondje voor jezelf ben jij dan namelijk veel gelukkiger. (Jim Seibold, huwelijks- en familietherapeut).
Laat het oordeel van anderen dan ook varen.
