Ze klinken zo mooi en verlicht, die spirituele oneliners. Maar wat zeggen we eigenlijk? En is het waar? Susan Smit toetst, keurt, wikt en weegt.
Deze week keurt ze de woorden: ‘Onthechting is de bevrijding van alle lijden.’
Onthechten, we zijn er dol op. Het zou de sleutel zijn naar vrijheid, de ontsnapping uit het aardse lijden en de verlossing van de eeuwige onrust naar meer, meer, meer. Het is de spirituele gouden medaille. Maar begrijpen we wel precies wat er met de term bedoeld wordt?
Het onthechtingsideaal stamt uit allerhande spirituele – en religieuze stromingen en wordt door veel mensen begrepen als ‘afstand nemen van aardse zaken en zodoende opstijgen naar een hemels bewustzijn’. Als je niets meer van buitenaf nodig hebt en alle vervulling in jezelf vindt, dan ben je onthecht. Tja. Dat gaat jou en mij nooit lukken, natuurlijk, om geen waarde meer te hechten aan onze beste vriend, favoriete jeans, wonderlijke baan, caramelijs met stukjes noot of lieve schootkat. En het lijkt me bovendien een nogal ongezellige en eenzame taak om jezelf te stellen.
Stel nou dat dit ook helemaal niet de bedoeling is? (tromgeroffel). Wat als onthechten niet betekent je afkeren van bezittingen, doelen en personen, maar het tegenovergestelde: meer waardering voor het profane hebben vanuit het besef dat je er geen enkele aanspraak op kunt maken? Niets ligt in je controle. Alles verandert voortdurend. Niemand behoort jou toe – zelfs je kinderen niet. Het mag dan gek klinken, maar op die manier geniet je juist meer van alles wat de wereld te bieden heeft omdat de angst voor verlies ontbreekt. Je weet namelijk dat vasthouden niet in je macht ligt en je geeft op in diepe berusting, overgave en acceptatie. Er is alleen nog het ontvangen, vol dankbaarheid, zo lang het duurt.
Echt geluk is niet te grijpen. Ware schoonheid is niet te bezitten. Liefde kun je niet vasthouden. Onthechting is – en dit past eigenlijk ook best leuk op een tegeltje – het leven stevig omhelzen met open armen.
