Een les in vertrouwen hebben (en krijgen) in de liefde

Door Susan Smit
Fotografie Dit artikel is redactioneel ingekort
Een les in vertrouwen hebben (en krijgen) in de liefde Een les in vertrouwen hebben (en krijgen) in de liefde Een les in vertrouwen hebben (en krijgen) in de liefde

Vertrouwen ligt aan de basis van een gezonde liefdesrelatie. Zonder vertrouwen is er geen echte intimiteit, liefde en vervulling mogelijk. Allemaal waar.

Maar hoe geven en verdienen we vertrouwen – ook al is dit in eerdere situaties beschaamd? En hoe zorgen we ervoor dat we vertrouwen niet verwarren met het opleggen van eisen, verwachtingen en verlangens aan onze geliefde?

Wat houdt vertrouwen in?

De zin ‘De basis voor een goede liefdesrelatie is vertrouwen’ is al zo vaak uitgesproken en met instemmend geknik ontvangen, dat we ons eigenlijk niet meer afvragen wat het precies betekent. Het klinkt prachtig en erg aannemelijk, en niemand zou willen toegeven dat er in zijn of haar relatie iets aan dat fundament van vertrouwen mankeert, maar toch heeft blind vertrouwen stellen in een geliefde nogal wat voeten in de aarde.

Het punt is dat het een alles-of-nietskwestie is: óf je vertrouwt iemand volledig óf je vertrouwt ’m niet. Je kunt je geliefde niet een béétje vertrouwen. Vandaar dat een vertrouwensbreuk zo moeilijk te lijmen valt. Als ons vertrouwen in iemand ongegrond blijkt te zijn, zijn de gevolgen voor de relatie en onze gemoedsrust niet te overzien. Het langzaam opgebouwde vertrouwen is in een klap aan diggelen. We voelen ons verraden, gekwetst, onveilig en zullen in ieder geval de eerste tijd twijfelen aan alles wat de ander doet, zegt en belooft.

Online training Tantra & seksuele energie

  • Voel je lichter, vrijer én levenslustiger

  • Meer uit je hoofd zijn en meer in contact met je lichaam

  • Meer dan 5.925 trainees gingen je voor


De drie vormen van vertrouwen

Er zijn, zoals ik het zie, drie soorten vertrouwen: vertrouwen in de ander (de geliefde in dit geval), vertrouwen in jezelf en vertrouwen in de diepere krachten van het leven. Daarbij komen we steeds dichter bij de kern waar het om gaat.

Vorm 1: Vertrouwen in de ander

Als er over vertrouwen tussen geliefden wordt gesproken, wordt er vaak gedoeld op seksuele trouw. Even groot, misschien wel groter, is ons verlangen naar emotionele trouw. Seksuele exclusiviteit – niet ‘intiem zijn’ met een ander dan de geliefde – is zo bekeken niet meer dan een poging om de relatie niet door buitenstaanders te laten bezoedelen. Dat zou afdoen aan de bijzondere band.

Als de vertrouwensband gebroken wordt

Zoals dat in het spel van de liefde gaat, zul je gekwetst, afgewezen, in de steek gelaten en bedonderd worden. Net zoals je zelf zult kwetsen, afwijzen, verlaten en bedonderen. Sommige mensen zien er door die martelingen maar helemaal van af om te beminnen en anderen wapenen zich tegen de teleurstelling door partners te kiezen waarvan je op je klompen kunt aanvoelen dat ze onbetrouwbaar zijn. Ze lijken erop uit te zijn om hun vertrouwen beschaamd te zien en maken zichzelf wijs dat liefde nu eenmaal lijden is. Sterker nog: pas als liefde pijn doet, stelt het iets voor.

De 5 grootste vertrouwenschenders in de liefde:

  1. Overspel
  2. Liegen
  3. Afgunst voelen / de ander niet het beste gunnen
  4. Roddelen over intieme relatiekwesties
  5. De ander in gezelschap afvallen/ bekritiseren

vertrouwen

Wat je kunt leren van de liefde

Met een gebroken hart halfslachtig met tot mislukken gedoemde relaties rommelen of er helemaal niet meer aan beginnen: het is beide natuurlijk geen oplossing. De enige echte mogelijkheid die we hebben is de pijn verwerken, weer opkrabbelen en het opnieuw proberen. Opnieuw vertrouwen in iemand stellen valt niet mee; daarvoor moet je de tijd nemen.

Het is nodig dat de breuk met de ex-geliefde is verwerkt en dat gevoelens van verdriet, woede, rancune en schuld verteerd zijn. En er moet, als de tijd daarvoor rijp is, vergeving geschonken zijn. ‘Het is van essentieel belang voor je spirituele pad om te leren wat vergeving vermag,’ schrijft Caroline Myss in het boek ‘Heilige contracten’. ‘Als je ervoor kiest om niet te vergeven, isoleer en vervreemd je jezelf van anderen en van de wereld. Weigeren een spirituele taak als vergeving te accepteren is een pijnlijke manier om te leren, maar leren zul je. En als je die les weigert, krijg je die keer op keer voor je kiezen – telkens weer.’

Vorm 2: Vertrouwen in jezelf

En dan de tweede vorm van vertrouwen: het vertrouwen in jezelf. In relaties zijn we veel bezig met eisen, verlangen, verwachten. Op geen enkel gebied zijn de verwachtingen zo hoog gespannen als in de liefde. Soms zijn we ons bewust van onze verwachtingen, vaak ook niet. Verwachtingen hebben nooit iets te maken met de ander, maar altijd met jezelf. Ze zijn het resultaat van patronen in het verleden.

Jij zult ze zelf in kaart moeten brengen, en vervolgens bepalen of ze realistisch zijn of niet. Je zult ze bovendien moeten uitspreken voordat je de ander kunt verwijten er niet aan te voldoen. Want hoe kan iemand jouw vertrouwen beschamen als diegene niet eens wist dat er iets van hem of haar werd verwacht? Vertrouwen tussen twee mensen is geen ongrijpbaar mysterie. Het is gebaseerd op onderlinge afspraken.

is het doel van relaties wel om ons gelukkig te maken?

De meest voorkomende verwachting in de liefde is dat de ander ons gelukkig zal maken. Behalve de vraag of een ander daartoe wel in staat is en of het niet je eigen verantwoordelijkheid is om levensgeluk te vinden, kun je je het volgende afvragen: is het doel van relaties wel om ons gelukkig te maken? Dient een relatie ons alleen als aan al onze verlangens en behoeften wordt voldaan en het ons een veilige thuishaven biedt? Ik denk van niet.

Liefdesrelaties zijn pittige zielsverbintenissen vol hindernissen en valkuilen, die een onderdeel vormen van het proces naar zelfkennis en zelfverwezenlijking. Van een geliefde mag je verwachten dat hij of zij altijd het beste met je voor heeft, maar niet dat hij of zij je altijd geeft wat je wilt. Een gezonde relatie zal je in contact brengen met onverwerkte emoties en trauma’s, hoe pijnlijk dat ook kan zijn.

vertrouwen

Blijf trouw aan jezelf

Onze eigen betrouwbaarheid ontwikkelen is nog altijd de beste manier om ons vertrouwen niet beschaamd te zien. Je krijgt wat je geeft, dat is een universele natuurwet. Je bezit niemand en bent niemands bezit, maar je bent het vertrouwen van je geliefde waard als je gewetensvol handelt, in overeenstemming met de afspraken en ongeschreven codes die tussen jou en je geliefde bestaan.

Het allerbelangrijkste is: trouw zijn aan jezelf. Het is niet nodig, nooít nodig, om zaken die belangrijk zijn voor je levensvervulling te verzaken, alleen maar omwille van de relatie. Je hebt de plicht om jezelf in ere te houden. Relaties met anderen gaan voorbij: als je deze wereld verlaat, word je teruggeworpen op jezelf en je vermogen lief te hebben, te vertrouwen en betrouwbaar te zijn. Later, in andere levens, situaties en verhoudingen, zul je je geliefden weer tegenkomen. Je zult ook nieuwe mensen tegenkomen die passen bij je ontwikkelingsniveau, om samen te groeien in liefde.

Vorm 3: Vertrouwen in de diepere krachten van het leven

De laatste vorm van vertrouwen is vertrouwen in de hogere organiserende krachten van het leven of de wijsheid van het universum. Het ‘oervertrouwen’, zoals ik het noem. Wie in diepe meditatie is of een mystieke ervaring heeft, voelt zich veilig en vol vertrouwen, omhuld door licht en liefde. Plotseling voel je de overtuiging dat je niet méér in het leven krijgt voorgeschoteld dan je aankunt en dat je nergens bang voor hoeft te zijn. Vertrouwen borrelt op. Dat is het oervertrouwen.

Als dat lukt, ben je weer als het kind met het aangeboren vertrouwen, maar dan met ervaring en kennis van de wereld. Je hebt de weg terug gevonden via de ‘schade en de schande’ die je nu eenmaal het krachtigste door liefdespartners worden aangereikt. Het is zaak om relaties niet te willen beheersen, maar je eraan over te geven, ook al zijn er geen garanties en zal het eens eindigen door dood, ruzie of uitdoving van de passie. Liefde is angst laten varen. Het leven vraagt van je dat je het beleeft met je ogen open, je oren gespitst, en je hart wijd open. In vertrouwen.

Over auteur
Spiritualiteit en literatuur zijn de grootste passies van onze ‘huisheks’ Susan Smit. Ze was een van de eerste columnisten van Happinez, maakt de boekenrubriek in het blad en schrijft op deze site columns waarin ze deelt wat ze meemaakt en leert.
Volgend artikel
Ben jij de luisteraar in een relatie? Zo blijf je genieten van het gesprek
Ben jij de luisteraar in een relatie? Zo blijf je genieten van het gesprek