Als het leven pijn doet, is het verleidelijk om te vluchten – niet meer aan denken, veel afleiding zoeken. Maar zelden gaat de pijn dan zomaar weg. Pema Chödrön, de bekendste vrouwelijke boeddhistisch leraar, raadt je een andere tactiek aan. Niet om de pijn heen, maar erdoorheen. Het klinkt pijnlijker, maar het brengt juist verlichting.
Pema heeft er haar levenswerk van gemaakt om de lessen van het Tibetaanse boeddhisme toegankelijk te maken voor de westerse wereld – bijvoorbeeld in haar thuisland Amerika. In het boek ‘Als je wereld instort – adviezen voor moeilijke tijden’ deelt ze haar belangrijkste lessen voor wie worstelt met verdriet, rouw en andere pijnlijke emoties.
Kijk je angst in de ogen
‘Angst is een natuurlijke reactie op het naderen van de waarheid,’ zegt Pema Chödrön. Ze vergelijkt het met de reactie van een zee-anemoon: wanneer er een ander dier te dichtbij komt, sluit de zee-anemoon zich. Zo werkt het bij mensen ook ongeveer: bij iets wat ons bang maakt, schieten we op slot. Dat gaat vanzelf, het is niets om jezelf voor op je kop te geven. Maar het is wel goed om te beseffen hoe je reageert op angst, en te proberen je ogen er niet voor te sluiten. ‘Meestal denken we dat moedige mensen geen angst kennen. In werkelijkheid staan ze op intieme voet met angst.’ Pema wil maar zeggen: de dapperste mensen zijn degenen die niet durven, maar tóch doen.
Blijf in het nu
Afleiding en verdoving (die je kunt vinden in van alles en nog wat – van te hard werken tot extreem veel sporten en van te veel eten tot alcohol) brengen je weg van het moment. Dat is fijn, als het ‘nu’ pijn doet, maar op den duur heelt het die pijn niet. ‘Genoegen nemen met onzekerheid, leren je te midden van de chaos te ontspannen, leren niet in paniek te raken – dat is het spirituele pad.’ Wanneer je verdriet voelt, wraakzucht of hopeloosheid, en je hebt de neiging een pantser om jezelf heen te bouwen, betrap jezelf daar dan op. Niet als een politieagent of juf, maar vriendelijk, zonder bestraffende woorden. Juist door zacht – kwetsbaar – te blijven, blijf je in het nu, en zo leer je te verdragen wat er zeer doet. Meditatie kan je erbij helpen, daarbij gaat het erom dat je je opent voor het moment en wat er in je leeft.
Coming soon: ‘Mindful met Happinez’
-
Over de wijsheid van leven in het nu
-
12 oefeningen voor ultieme ontspanning
-
En meer
Aanvaard dat pijn erbij hoort
Als je zou kunnen, zou je pijnlijke emoties waarschijnlijk het liefst naar het rijk der fabelen verbannen. Boosheid, frustratie, verdriet – who needs ‘em? Het is heel menselijk om er (onbewust) naar te streven dat je geen pijn meer voelt, schrijft Pema. Voelen we ons na een mindere periode wat beter, dan klampen we ons daaraan vast: vanaf nu gaat het bergopwaarts, nooit meer zo’n rotgevoel! Je kunt beter aanvaarden dat het leven nu eenmaal een hobbelige weg is, leerde Pema van haar eigen boeddhistische leraren. Hier en daar tuimel je in een put, eenmaal opgekrabbeld struikel je over een hobbel, en daarna word je weer beloond met een kalm beekje. “Als we bereid zijn de hoop op te geven dat onzekerheid en pijn kunnen worden uitgebannen, kunnen we de moed opbrengen om ons met de houvastloosheid van onze situatie op ons gemak te voelen.’ Leren om te surfen, dus: steeds weer meegaan op de golven.
Meer weten?
- Lees Als je wereld instort – Adviezen voor moeilijke tijden van Pema Chödrön
Meer levenslessen lezen?
Dit zijn vijf levenslessen van legendarische vrouwen.
