Mindful seks? Daarvoor hoef je echt niet de hele Kamasutra uit je hoofd te leren – de gewone-dinsdagavond-recht-op-en-neer-met-je-sokken-nog-aan-wip kan ook waanzinnig zijn – als je het maar met aandacht doet.
Mindfulness is eigenlijk niets meer dan ‘bewust aandachtig zijn’. Op de mooiste, passievolle momenten in je leven ben je als vanzelf helemaal in het hier en nu. Intens liefhebben en vrijen, dat doe je immers met je lichaam, met je aandacht volledig bij je eigen lichaam én dat van de ander. Geweldige seks is dé manier om je hoofd leeg te maken en alles om je heen te vergeten. Aan de andere kant is juist seks een gebied vol verwachtingen, kwetsbaarheid en vooroordelen – en met een hoofd vol gedachten daarover is het lastig onbevangen vrijen.
Er zijn verschillende manieren om seks te benaderen. De tantraleer beschouwt seks bijvoorbeeld als een spiritueel verheven manier om het mannelijke en vrouwelijke naar een hoger niveau van bewustzijn te tillen. Maar niet iedereen voelt zich daar meteen toe aangetrokken, en dat hoeft ook niet. Met een eenvoudige, maar heel bewuste benadering kun je je seksleven, je lichaam en je ziel enorm verrijken, aldus Claudia Blake: open de deur voor mindful seks!
1. Richt je aandacht
De belangrijkste pijler van mindfulness is het richten van je aandacht. Vergeet heden en verleden; het is dít moment waar het om gaat. Nu is dat geen enkel probleem als je tot over je oren verliefd bent – vrijwel alle ‘eerste keren’ maken een onuitwisbare indruk. Ook als je partner over een uur weer uit je leven verdwijnt en je niet weet wanneer je hem of haar terug zult zien, kost het geen moeite om je aandacht in het hier en nu te houden (daarom is het qua intensiteit ook makkelijk scoren als de seks zich afspeelt in een hotel langs de snelweg, tijdens de lunch, na een toevallige ontmoeting).
Coming soon: ‘Mindful met Happinez’
- Over de wijsheid van leven in het nu
- 12 oefeningen voor ultieme ontspanning
- En meer
Je aandacht focussen op het lijf van iemand die al twintig jaar zachtjes naast je ligt te snurken en dat naar alle waarschijnlijkheid (hoop je) de komende tien jaar minstens nog zal blijven doen, in een ruimte waar je al weet-ik-hoe-vaak met de stofzuiger doorheen bent gegaan, dat is de kunst. Tegelijkertijd is het juist dan belangrijk om je partner weer te zien met frisse ogen. Als dat lukt, is de beloning des te groter. Kijk nu toch eens wie er zo kwetsbaar naast je ligt te slapen: een ander mens, iemand die je kent als geen ander en tegelijkertijd ook weer niet. Iemand die zich bij jou genoeg op z’n gemak voelt om zich letterlijk en figuurlijk bloot te geven. Dat is toch eigenlijk een wonder?
Oefening
Dit is een mooie focus-oefening uit het boek ‘Mindful Sex’, die je overigens ook heel goed kunt doen als je partner slaapt. Vorm met je duim en wijsvinger een cirkel en leg dat cirkeltje ergens op het lichaam van je partner. Richt een paar minuten lang je volle aandacht op dit ene plekje van een paar vierkante centimeter. Wat is de structuur van de huid, hoe is de geur, hoe reageert de huid als je haar aanraakt? En als je haar kust?
2. Accepteer wat er is
Ja ja, we wéten het wel. Dat het belangrijk is om tevreden te zijn met je lichaam. Dat je niet moet zeuren over wat er zogenaamd aan je mankeert, maar je ‘tekortkomingen’ moet vieren. Maar wie zich letterlijk blootgeeft, is kwetsbaar. Wie je bent en wie je zou willen zijn. Wie je was en niet meer bent. Je veranderende lichaam. Dat wil allemaal bevestigd worden: ja, nu ben je mooi, nu is het goed dat je hier bent. En dat werkt natuurlijk twee kanten op; je partner is net zo kwetsbaar als jij.
Het vrijen zelf ontkomt ook al niet aan onuitgesproken wensen en eisen. Achter de gordijnen van de slaapkamer fluistert de buitenwereld je zachtjes verwachtingen toe: hoe vaak je het zou moeten doen, waar de seks allemaal aan moet voldoen, de spetterende full-body-orgasmen en tantrische goddelijkheid waar het allemaal toe moet leiden. Daar ga je, met je standaard potje doordeweekse seks-tussen-de-bedrijven-door, en hoelang was het ook alweer geleden?
Inderdaad, seks kan een transcendente ervaring zijn, een bijna goddelijke versmelting van het mannelijke en het vrouwelijke. Maar het is net zo vaak onbeholpen, schuchter, kwetsbaar en grappig. De seks die we zien op televisie is niet de seks uit de slaapkamer. Onze lichamen zijn niet perfect en hoeven dat ook niet te zijn – juist in dat niet-perfecte zit het menselijke, juist de kwetsbaarheid maakt het mooi. Laat oordelen los en accepteer wat er op dit moment is. Wees warm en vriendelijk, voor jezelf en voor je partner.
Oefening
De mindful bodyscan. Deze klassieke mindfulness-oefening heeft eigenlijk als doel thuis te komen in je eigen lichaam, door je aandacht beurtelings op al je lichaamsdelen te richten. Maar je kunt er ook een partneroefening van maken – vrijen is tenslotte ook zoiets als thuiskomen in het lichaam van de ander. Streel aandachtig het hele lichaam van je geliefde, van boven naar beneden en van links naar rechts. Heb dat lijf lief en sla geen plekje over. Werk niet naar een doel toe; als je partner ondertussen in slaap valt, mag dat ook.
3. Wees waar je bent
In ‘Mindful sex’ gaat Claudia Blake uitgebreid in op de plek waar je seks hebt, en ze adviseert daar een soort heilige ruimte van te maken. Steek kaarsen aan, gebruik geurtjes en rustgevende achtergrondmuziek (niet met ingewikkelde teksten of melodielijnen, want dan word je afgeleid). Leg een speciale sprei op je bed (‘om het bed als het ware in te wijden’) en zet een paar ‘heilige’ voorwerpen neer, die iets vertegenwoordigen wat bijzonder voor je is. Staat er een televisie in de slaapkamer, gooi daar dan een laken over, zoals je doet bij een vogelkooi om een kwetterende papegaai stil te krijgen.
Dat kan allemaal, maar het hoeft niet per se zo ingewikkeld. Mensen slagen erin de meest gedenkwaardige seks te hebben op de ongemakkelijkste en raarste plekken (tussen blikken open verf! te midden van de behangrollen! in het schuurtje!), gewoon omdat ze op dat moment zin hadden in elkaar. Maar wat je wél kunt opsteken van mindfulness: het besef dat deze ruimte, op dit moment, uniek is.
Oefening
Neem, als je gaat vrijen, een moment de tijd om de ruimte waar je bent op je in te laten werken. De grootte van de kamer, het licht door het raam, hoe het er ruikt, hoe het voelt. Luister naar de geluiden die van buiten komen, luister naar de ademhaling van je partner. Ook als het een rommeltje is, als de was in de hoek ligt opgestapeld en de ramen niet zijn gelapt: dit is waar je bent, op dit moment in je leven. Geen andere plek is beter.
4. Neem afstand
Hoe kun je vrijen als er nog van alles door je hoofd spookt? Ons brein heeft de neiging om op de meest ongelegen momenten bijna-vergeten boodschappen door te geven, zodat het kan gebeuren dat je net halverwege een sensuele bodyscan plotseling wordt overvallen door gedachten aan wat er allemaal nog moet gebeuren. Begint de massage net heerlijk intiem te worden, bedenk je ineens: dat is waar ook, er moet nog een e-mail naar de bank!
Jon Kabat-Zinn, de grondlegger van de mindfulness-methode, schrijft in een van zijn meditaties over ‘zijn waar je bent’. Ben je werkelijk waar je bent, of zit je eigenlijk in een vergadering met collega’s? Misschien liggen al die mensen wel bij jou in bed! Nu klinkt ‘je hoofd leegmaken’ een stuk makkelijker dan het meestal is. Filosoof en psychotherapeut Eugene Gendlin bedacht een oefening die binnen mindfulness bekendstaat als het ‘pakje verpakken’ en die enorm kan helpen om te focussen, als je het gevoel hebt dat je hoofd nog overloopt met allerlei dingen (en mensen) die je er bij het vrijen echt niet bij wilt hebben.
Oefening
Bedenk een naam voor het onderwerp dat je bezighoudt, kies in gedachten een passende verpakking, leg je onderwerp erin en sluit de verpakking. Zoek in gedachten een goede plaats voor dit pakje en leg het daar neer. Zo kan het rustig wachten tot je tijd hebt om je gedachten erop te richten. (Gebaseerd op een basisoefening uit ‘Mindfulness’ van Jan Thorsten Eßwein).
5. Laat verwachtingen los
Het zou natuurlijk fijn zijn als seks altijd perfect was, maar het kan ook heel verfrissend zijn om vast te stellen dat het dat vaak gewoon níet is. Zo’n relativerende kijk bepleit filosoof Alain de Botton in zijn boek ‘Meer denken over seks’. Hij schrijft: ‘Voor de meesten van ons gaat het er niet om hoe we seks nog prettiger kunnen maken met een geliefde die toch al dolgraag urenlang op de bank nieuwe standjes met ons wil uitproberen, onder het genot van jasmijngeuren en het gezang van kolibries. We zitten veel meer in onze maag met het feit dat seks met onze vaste partner door onenigheid over de opvoeding van de kinderen en over geldzaken zo problematisch is geworden.’ Je kunt je afvragen, aldus De Botton, hoe vaak je er in alle redelijkheid op kunt rekenen dat seks naar wens verloopt. ‘Geweldige seks zou, net als geluk in het algemeen, wel eens de verrukkelijke, sublieme uitzondering kunnen zijn.’
Oefening
Laat alle verwachtingen los over hoe mooi seks zou moeten zijn. Spreek met je partner af: ‘We gaan géén seks hebben!’ en kijk waar dat toe leidt. Oefen intussen de ‘innerlijke glimlach’ – dat kan volgens Jan Thorsten Eßwein in ‘Mindfulness’ helpen een ontvankelijke houding te vinden, vooral als je kritisch gestemd bent, en het levensgevoel een snufje luchtigheid geven.
6. Speel met gewoonten
Claudia Blake schrijft: ‘Als je niet helemaal kunt opgaan in het kussen van de nek van je partner, kun je ook niet opgaan in seks.’ Ze pleit ervoor om elke sensuele ervaring die je samen met je liefdespartner hebt, als een seksuele ervaring te zien. Volg geen vast patroon met een orgasme aan het eind als ‘logische afsluiting’. Ga liever uit van het idee dat alles waarvan je partner geniet een vorm van mindful seks is. Als je werkelijk met aandacht vrijt, wordt het niet snel routine, omdat je elk moment als nieuw benadert.
Oefening
Kijkoefening: het enige wat je voor deze oefening hoeft te doen, is elkaar recht in de ogen kijken. Na een paar ogenblikken krijg je waarschijnlijk de neiging om weg te kijken – niet doen. Blijf elkaar aankijken en houd dit vijf minuten vol. Glijd langzaam in elkaars armen en houd elkaar vast. Blake: ‘Dit is een fantastische manier om de emotionele band met elkaar nog sterker te maken dan hij al is, en de oefening werkt perfect als begin of einde van een intense ervaring.’
7. Maak plezier
Mindfulness-trainer Maya Frost heeft zich tot doel gesteld mindfulness toegankelijk te maken voor het grote publiek, en ze houdt de dingen graag simpel en aards. Haar motto: mindfulness is niet iets om aan te werken, maar om mee te spelen. Zij wijst erop dat niet iedereen zich altijd maar aangetrokken voelt tot introspectie, stilte en roerloosheid. Volgens Frost is de belangrijkste vraag, ook bij het vrijen: are you having fun? Want als je plezier hebt, ben je creatief en ontspannen. Dan maak je je geen zorgen om het resultaat, maar ga je op in waar je mee bezig bent. En hoef je niet na te denken over of het wel goed gaat, of het zo wel hoort en hoe het beter kan. Dan laat je je vanzelf leiden door het moment.
En daarvoor hoef je echt niet alle standjes uit de ‘Kamasutra’ onder de knie te hebben, zegt Frost geruststellend. Seks hoeft niet waanzinnig wild te zijn, en je hebt er ook geen hulpmiddelen of speeltjes bij nodig. ‘Het kan je gewone dinsdagavond-recht-op-en-neer zijn met je sokken nog aan, en dan kan het nog steeds waanzinnig zijn – als je het maar met aandacht doet.’
Oefening
Uit ‘Mindful sex’: Ga lekker dicht tegen elkaar aan zitten, plaats je lippen tegen die van je partner en open allebei je mond iets. Laat je ademhaling en die van je partner hetzelfde ritme aannemen; als de een inademt, ademt de ander uit. Adem in elkaars longen, je drinkt als het ware elkaars lucht. Doe dit niet te lang, een paar keer is genoeg (en, praktisch puntje: de zuurstof raakt op). Samen mindful ademhalen is een intieme vorm van samen mediteren! En in de lach schieten mag.
Beeld: Fotografie: Violaine Chapallaz Styling: Marita Janssen
Meer lezen over seks?
Zo haal je de sleur uit je seksleven: tips van Esther Perel.
