Schoonmaken vervelend en saai? Hoeft niet. In het zenboeddhisme wordt het gezien als een spirituele oefening. Het helpt om behalve je huis, ook je geest op te ruimen én je focus te trainen. Dat maakt poetsen zinvoller én leuker.
Voor de meeste mensen gaat de afwas niet verder dan spullen in de vaatwasser zetten en ze er later schoon weer uithalen en opbergen. En wat geldt voor de afwas, geldt ook voor de rest van het huishouden: je doet het zo snel mogelijk, tussen de bedrijven door, of je besteedt het uit, omdat het alleen maar leidt tot irritatie tussen jou en je huisgenoten over wie wat doet. Schoonmaken: te druk voor, geen zin in. Het staat zo laag op de prioriteitenlijst dat het er vaak bij inschiet.
Een andere manier om ernaar te kijken
Is er een andere manier om ernaar te kijken? Ja, die is er, en je hoeft niet eens zo ver te zoeken: in het zenboeddhisme wordt schoonmaken gezien als een spirituele oefening. Het kuisen van je omgeving is soms letterlijk een weg naar verlichting. Een beslagen lampenkap poetsen zorgt bijvoorbeeld voor meer licht, en als je de ramen lapt, komt het daglicht beter binnen. Maar schoonmaken helpt ook om je geest op te ruimen en je focus te trainen. Het kan in die zin net zo waardevol zijn als mediteren op een kussen en focussen op je ademhaling.
Schoonmaken gaat ook over jou
Schoonmaken heeft daarbij een betekenis die verder gaat dan het schoonmaken van je huis, het gaat ook over jou. In het Japanse zenboeddhisme bestaat het ‘zelf’ namelijk niet los van zijn omgeving. Het idee dat je een individu bent dat op zichzelf staat, is een illusie. Je bestaat altijd in je relatie met anderen en met je omgeving. Je bent met alles en iedereen verbonden, en in de handeling van het schoonmaken verbind je je met de wereld direct om je heen: als je aandacht hebt voor je omgeving, heb je ook aandacht voor jezelf.
Meer inspiratie over de seizoenen?
- 6 dagen lang gratis inspiratie, cadeaus seizoensrituelen in jouw inbox
- Gratis toegang tot de besloten community
- Inspiratie over hoe je jouw energie afstemt op de seizoenen
Het huishouden als spirituele beoefening
Maar hoe doe je dat, schoonmaken als spirituele oefening? Doe het om te beginnen met aandacht. Dat klinkt eenvoudiger dan het is. Werkelijk aandachtig schoonmaken, dat betekent je zintuigen gebruiken, echt voelen wat je aan het doen bent en ‘in het moment zijn’.
Dat gaat waarschijnlijk niet vanzelf, maar het is dan ook een oefening. Niet het doel is belangrijk, maar het proces. Zet dus de gedachte ‘het huis moet aan kant’ uit je hoofd, en focus je op dit kopje, dit stukje vloer, dit kledingstuk. Ook als de rest van het huis een bende is: geef dit ene detail je volle aandacht, en neem de tijd – alle tijd die nodig is. Dat is misschien niet eens zo lang, het kan een paar minuten tussendoor zijn, voor dat ene kopje.
Er is tijd genoeg
Een paar minuten met aandacht iets schoonmaken lijkt weinig, maar als je het elke dag doet, zal je toch kleine effecten opmerken. Dat je je anders begint te verhouden tot de dingen om je heen, omdat je ze beter kent. Dat je minder vaak dingen kwijt bent. Dat je je minder opgejaagd voelt. Want juist door elke dag een paar minuten je volle aandacht te schenken aan iets kleins, geef je jezelf een belangrijk signaal: er is tijd genoeg. Voor de kleine dingen, en ook voor de grotere dingen.
Dit is een ingekort artikel uit Happinez ‘Klein geluk‘. Bestel dit nummer nu zonder verzendkosten in de Happinez webshop.
