Positieve psychologie kijkt naar wat er wél goed gaat. Want als je eenmaal weet wat jouw sterke punten zijn, kun je ze gebruiken in je zoektocht naar (meer) geluk.
Psychologie gaat over het identificeren en genezen van stoornissen en aandoeningen. Het onderzoekt wat en waarom er verkeerd gaat en naar wat ons ongelukkig maakt. Tenminste, dat geldt voor reguliere psychologie. Sinds zo’n twintig jaar – en dat is eigenlijk nog helemaal niet zo lang – is er ook een vorm van psychologie die de menselijke geest vanuit een wat optimistischere hoek bestudeert. Positieve psychologie onderzoekt wat ons gelukkig maakt, focust zich op mentaal welzijn en kijkt daarvoor juist naar wat er wél goed gaat.
Hartstikke simpel
Positieve psychologie is eigenlijk heel simpel. Je bent er waarschijnlijk onbewust al heel vaak mee in aanraking gekomen. Veel van de lessen die we kunnen leren van positieve psychologie zijn namelijk helemaal niet nieuw en zitten onder andere verborgen in boodschappen die we als kind al mee krijgen. Netjes dankjewel zeggen, bijvoorbeeld, of altijd proberen om tegenslagen ook eens van de positieve kant te bekijken.
Benadruk waar je goed in bent
Centraal binnen de positieve psychologie staat het focussen op je sterke kanten in plaats van je zwakten. Want als je de nadruk legt op datgene waar jij in uitblinkt, heeft dat een positieve invloed op alle aspecten van je leven. Volgens de Amerikaanse psycholoog, onderzoeker en auteur Martin E.P. Seligman – pionier op het gebied van positieve psychologie – speelt ‘eudaimonia’ daarbij een belangrijke rol. Dit begrip staat voor (het zoeken naar) gelukzaligheid of flow.
Flow ervaar je als je zo opgaat in wat je doet, dat de tijd voor even stil lijkt te staan. Als jij heel creatief bent, vind je misschien flow in het maken van kunst of het bedenken van originele oplossingen voor een probleem. Is nieuwsgierigheid een van je sterkste kanten, dan kun je flow ervaren in het ontdekken van nieuwe culturen. Maar ook een goed gesprek, een museumbezoek, het lezen van een interessant boek of een wandeling kan zorgen voor flow: het ligt er maar net aan wat bij je past.
Positieve psychologie zelf toepassen
Seligman ontwikkelde een classificatiesysteem aan de hand van 24 menselijke competenties. Uit zijn onderzoek blijkt dat mensen die dagelijks bewust werken met en aan hun persoonlijke top 5 sterke kanten sterker en succesvoller worden, sneller hun doelen bereiken en betere relaties ontwikkelen. Je kunt een test doen om te ontdekken wat jouw top 5 competenties zijn.
Drie niveaus van geluk
Als je eenmaal weet wat jouw sterke punten zijn, kun je ze gebruiken in je zoektocht naar (meer) geluk. Seligman zegt dat je geluk kunt ervaren op drie verschillende niveaus:
- The pleasant life – het nastreven van positieve emoties over verleden, heden en toekomst. Dit kun je bijvoorbeeld doen door dankbaar te zijn voor en vergiffenis te tonen voor wat er in het verleden is gebeurd, op een juiste manier om te gaan met negatieve emoties in het heden en met hoop en optimisme naar de toekomst te kijken.
- The engaged life –activiteiten ondernemen om jouw persoonlijke sterke kanten om te zetten in flow.
- The meaningful life – het aanwenden van je sterke punten voor iets dat groter is dan jij zelf.
Je hoeft geen drastische veranderingen te maken om aan de slag te gaan met positieve psychologie. Met kleine stapjes, een flinke dosis optimisme en een open houding kom je al een heel eind.
Meer lezen over positieve psychologie?
In zijn boek ‘Gelukkig zijn kun je leren’ legt Seligman uit hoe je gelukkig(er) kunt leren te zijn door het ontwikkelen van je sterke punten, talenten en mogelijkheden.
Meer lezen?
- Jezelf ten diepste kennen: waarom dat zo waardevol is
- Waarom om hulp vragen soms zo moeilijk is
- Zelfbewustzijn: hoe goed ken jij jezelf?
