Een tijdje geleden bracht ik een avond door met een groep vrouwen. Een van hen, die ik niet zo goed kende, deelde een persoonlijk probleem en raakte overstuur.
De anderen kwamen naar haar toe en sloegen een arm om haar schouder, er klonken geruststellende woorden en sussende geluidjes, maar ze kalmeerde nauwelijks. Ikzelf was in verwarring. Mijn lichaam blokkeerde, ik kon niet van mijn stoel komen en mijn gezicht verstrakte. Het lukte me niet om iets anders te voelen dan ongemak en verwarring.
Niet authentiek
De oorzaak: het was onecht. Het was alsof er door haar en de anderen een programma werd afgedraaid. Zó krijg ik liefdevolle aandacht en zó hoor ik die liefdevolle aandacht te schenken, anders ben ik – of lijk ik – harteloos. Niemand leek in contact te zijn met wat er werkelijk gebeurde.
Bij het zien van een zelf opgenomen filmpje op Instagram of een scène in een realityshow waarin iemand emotie toont, kan jou in sommige gevallen ook een ongemakkelijk gevoel bekruipen – niet omdat het ongepast of te intiem zou zijn, maar omdat je van binnen voelt dat het niet authentiek is. Er zit een grote scheut effectbejag en een flinke schep manipulatie bij die alles vertroebelen en jouw oprechte compassie in de weg zitten.
Online training Tantra & seksuele energie
- Voel je lichter, vrijer én levenslustiger
- Meer uit je hoofd zijn en meer in contact met je lichaam
- Meer dan 5.925 trainees gingen je voor
Het lichaam laat zich niet foppen. Als iemand in jouw bijzijn oprecht pijn of verdriet toont, dan reageert het lichaam onmiddellijk door in beweging te komen om te helpen of door ontroerd te raken. Daar zit niets tussen; geen seconde, geen gedachte, geen plan, geen beleefdheid. Je wordt geraakt en schiet naar voren om te troosten.
Een illusie van écht contact
We leven in een tijd waarin kwetsbaar en openhartig zijn bewondering oogst en waarbij het tonen van pijnlijke emoties een geaccepteerde manier is om contact te leggen, ook met grote groepen mensen. Dat kan een zekere berekening in de hand werken. Niet empathisch reageren, ook al voel je in een bepaald geval die berekening, ziet eruit als kil, harteloos en niet zusterlijk, dus de meeste mensen spelen het spel mee. We kunnen dan gevangen raken in een script van vals lijden en vals medelijden, een conventionele nabootsing, met de illusie dat we écht contact hebben. Daarbij raken we alleen maar meer verwijderd van ons gevoel; ironisch genoeg ook van onze échte empathie.
Stap uit het spel
Compassie is, kortgezegd, voelen wat iemand voelt en aanvoelen wat iemand nodig heeft. Dat hoeft er trouwens niet altijd uit te zien als een arm om iemands schouder en een luisterend oor; soms is het een draai om de oren of een schop onder de kont. Het gaat erom dat je doet wat iemand werkelijk nodig heeft om verder te kunnen. Zonder dat streven is troost niet meer dan goedkoop sentiment, waarbij je de illusie kunt blijven koesteren een mededogend mens te zijn.
Stap uit het spel en beloon effectbejag niet met jouw steun. Blijf vertrouwen op je instinct en je onderscheidingsvermogen. Daarmee herken je waarachtige kwetsbaarheid en kun je deze met werkelijke compassie beantwoorden.
