Wat zegt de driehoekstheorie van de liefde over jouw relatie?

Categorie: Liefde & relaties
Tekst: Sanne Eva Dijkstra

Het ene koppel kan na tien jaar nog steeds niet van elkaar afblijven, het andere heeft aan een enkele blik voldoende om te begrijpen wat de ander nodig heeft. Voor weer een ander paar geldt het allebei, of beide niet. Geen enkele relatie is hetzelfde, maar toch kun je volgens de driehoekstheorie van de liefde 3 hoofdcomponenten onderscheiden in alle liefdesrelaties.

De driehoekstheorie van de liefde werd in de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw ontwikkeld door psycholoog en professor Robert Steinberg. Maar dat betekent absoluut niet dat de theorie inmiddels achterhaald is: recent onderzoek onder meer dan 7000 mensen uit 25 verschillende landen toonde weer aan hoe universeel deze is.

Wat is liefde?

Volgens de driehoekstheorie van de liefde bestaat liefde uit drie hoofdcomponenten:

Intimiteit: gaat over gevoelens van verbinding, hoe gehecht je bent aan de ander en de mate waarin je je partner vertrouwt. Intimiteit heeft in Steinbergs theorie ook te maken met hoe goed jullie met elkaar kunnen communiceren.
Passie: staat voor hoe gepassioneerd je relatie is. Seksuele aantrekkingskracht valt hieronder, maar ook hoe blij je wordt als je aan je partner denkt en hoezeer je hem of haar nodig hebt.
Toewijding: deze component gaat over de mate waarin je je relatie als ‘voor altijd’ ziet. Toewijding betekent dat je partner en jij echt voor elkaar kiezen. Waar intimiteit en passie onbewust zijn, is toewijding een bewuste keuze.

Bij elke liefdescomponent horen dus weer andere gevoelens en emoties. Een relatie waarin intimiteit, passie én toewijding een rol spelen, noemt Steinberg complete of volmaakte liefde.

8 liefdescombinaties

Op basis van de aan- en afwezigheid van de 3 verschillende componenten van de liefde identificeert Steinberg 8 liefdescombinaties:

Geen van de 3 componenten: geen of onverschillige liefde
Intimiteit: vriendschap
Passie: verliefdheid
Toewijding: lege liefde
Intimiteit + passie: romantische liefde
Intimiteit + toewijding: metgezellen
Passie + toewijding: dwaze liefde
Intimiteit + passie + toewijding: complete liefde

Iedere relatie is anders. De mate waarin de 3 hoofdcomponenten van de liefde aanwezig zijn, verschilt dus ook. Goed om te weten: de ene liefdescombinatie is niet per se succesvoller dan de ander. Het kan ook best zijn dat jouw relatie volgens de driehoekstheorie een voorbeeld van ‘complete liefde’ is, maar dat bijvoorbeeld communicatie (intimiteit) of juist seksuele aantrekkingskracht (passie) de grootste rol speelt. Daar komt nog eens bij dat een relatie en dus liefdescombinatie door de jaren heen verandert. Waar passie in het prille begin vaak de hoofdrol speelt (hallo, spannende nieuwe liefde), komt toewijding pas in het spel als jullie elkaar beter kennen.

De driehoekstheorie en jouw relatie

Een relatie die niet alle componenten in zich heeft, is niet per definitie gedoemd te mislukken. Mis je iets in je relatie, maar kun je er niet precies de vinger op leggen wat dat ‘iets’ dan is? Dan kan de driehoekstheorie van de liefde je meer inzicht geven in de component(en) waar je partner en jij meer aandacht aan zouden kunnen besteden.