Ontvrienden in het echte leven

Op Facebook kan het met een druk op een knop. Maar in het echte leven komt het ook voor dat je wel zou willen ‘ontvrienden’ met mensen waarmee je geen band meer voelt. Wat doe je dan?

Een tegeltjeswijsheid flitste langs op Facebook: ‘The more I find myself, the more people I lose.’ Hoe meer ik mijzelf vind, hoe meer mensen ik verlies. Iemand had daarop gereageerd met: ‘Er komen ook nieuwe mensen in je leven, hoor.’

Waar. We verliezen vrienden doordat we ze ontgroeien, en we krijgen nieuwe vrienden – zo simpel is dat. Maar die in- en uitstroom gaat niet altijd zo natuurlijk en dan kan het voorkomen dat je met bepaalde ‘vriendschappen’ in je maag zit. Hoe zet je daar een punt achter, en wanneer? Hoe weet je of een  vriend of vriendin echt niet meer bij je past? En hoe maak je je los zonder mensen nodeloos te kwetsen?

Als jij verandert

Als jij verandert, veranderen de mensen om je heen niet automatisch mee. Barry Long vertelt in zijn boek ‘Stillness is the way’ over iemand die was begonnen met mediteren en klachten kreeg van zijn vrienden. ‘Ze vinden dat ik veranderd ben, en minder interessant dan vroeger. Ik maak me zorgen.’

Ja, antwoordde goeroe Long, dat is de prijs die je betaalt als je jezelf wordt. ‘Als je dieper wordt, verandert je persoonlijkheid. Je hoeft niet meer zo nodig in competitie te gaan met anderen en je schept geen plezier meer in oppervlakkigheid. Dus vinden andere mensen je niet meer zo interessant. Dat is oké… Er is altijd iemand op zoek naar jou zoals je geworden bent.’ Misschien hoor je dus gewoon niet meer bij deze mensen en zitten er ergens anders mensen op je te wachten met wie je veel meer uit te wisselen hebt.

Does it spark joy?

Soms is het gewoon gezonder voor je eigen ontwikkeling om je los te maken. Je vrienden beïnvloeden je nu eenmaal. In een roddelkring ga je vanzelf meeroddelen, en een vriendin die je wekelijks in geuren en kleuren uitlegt hoe slecht de wereld is en hoe zwaar zij het heeft, legt ook een grauwsluiertje over jouw leven.

Vriendschap gaat, volgens een psychologisch onderzoek uit Amerika, vooral om de erkenning en bevestiging van onze identiteit. We worden gelukkig van onze vrienden als ze ons waarderen om wie we zijn, en als ze ons steunen en stimuleren in onze ontwikkeling. Maar je kunt het ook omkeren: is het wel zo goed voor die vriendin die vastzit in een slachtofferrol als je onbegrensd beschikbaar blijft voor haar klaagzangen? Of bewijs je haar juist een dienst door een grens te trekken?

Wat zegt deze vriendschap over jou

Het is een spirituele wet dat de buitenwereld ons spiegelt. Dus als je mensen in je omgeving hebt die je energie wegzuigen, je naar beneden halen en buikpijn bezorgen, dan kun je er het best eens goed voor gaan zitten om uit te zoeken wat dat zegt over jouzelf. Wat trok je aan in deze persoon toen je haar of hem voor het eerst ontmoette?

Welke behoefte van jou bevredigt deze band? Misschien was het wel je behoefte om nodig te zijn, om belangrijk te zijn. Kun je dat ook voelen zonder uitverkoop te houden van jezelf? Of misschien voelde je je beter over je eigen leven als je af en toe geconfronteerd werd met iemand die er een nóg grotere bende van maakte dan jij. Misschien had je troost nodig of was je zo eenzaam dat het je niet kon schelen wie er bij je was, áls er maar iemand was. Misschien was je gevoel van eigenwaarde zo zwak ontwikkeld dat je je liet gebruiken. Nu houd je echter genoeg van jezelf om deze mensen los te laten.

Een vriendschap verbreken

Sommige niet-langer-gewenste vriendschappen dwarrelen stilletjes als herfstbladeren van de boom. Je belt een paar keer niet terug, je reageert niet op uitnodigingen, vroeg of laat begrijpt de ander de hint en laat je met rust. Als je elkaar ergens tegenkomt, knik je vriendelijk of je zwaait achteloos vanaf de andere kant van de zaal. Het is niet de moedigste methode, maar het werkt.

Iemand in het gezicht vertellen dat je de band verbreekt, is dapperder. Maar ook tricky. Het is ook weer niet de bedoeling om ruzie te maken. Een conflict verstrikt je en je wilt juist loslaten, vrij zijn. Het geheim van een goed afscheidsgesprek bestaat uit drie do’s: wees aanwezig, houd het bij jezelf, en wees helder.

De 3 do’s bij ontvrienden

• Tip 1: Wees aanwezig, dat wil zeggen: wees gegrond, want dan ben je in het hier en nu. Voel je voeten op de vloer, je billen op de stoel. Voel je lijf en wees je bewust van je gevoelens, van de kramp in je maag, de brok in je keel, je gespannen spieren. Dat vergroot de kans dat je overzicht houdt over het gesprek en je niet laat afleiden of in de war brengen.
• Tip 2: Houd het bij jouw gevoelens – oordeel niet over de ander. Dus in plaats van de ander te vertellen wat zij of hij allemaal fout doet in jouw ogen, leg je uit wat jij wilt voor jezelf. Hoe jíj wilt leven, hoe jij wilt zijn. Houd het zo positief mogelijk. De grootste kunst is je niet te laten verleiden tot een oordeel. Iedereen mag het leven leiden dat hij wil. De anderen hebben het kennelijk nodig om te doen wat ze doen, om hun eigen proces door te maken, om hun lessen te leren. Zoals Swami Vivekananda zei: Jouw pad is goed voor jou, maar niet voor mij. Mijn pad is goed voor mij, maar niet voor jou. Met andere woorden: zij hoeven niet te veranderen of te versnellen in hun ontwikkeling voor jouw plezier. Jij gaat zonder hen verder en je wenst hen het allerbeste op hun pad.
• Tip 3: Wees ook helder over je bedoelingen. Verwacht geen excuses, complimenten of vredesvoorstellen en ga er niet op in. Het kan natuurlijk zijn dat iemand oprecht geïnteresseerd is in wat je zegt en te kennen geeft met jou mee te willen bewegen. Als je het niet helemaal vertrouwt, kun je zeggen dat je in elk geval tijd nodig hebt en wel weer iets van je laat horen als je eraan toe bent.Maar sta ook open voor de mogelijkheid – je weet maar nooit – dat je moedige daad een opening maakt naar een ander soort vriendschap. Dieper, echter en wijzer.

Meer lezen over vriendschap?

• Ontvrienden is goed voor je: waarom het soms tijd is om afscheid te nemen
• Is je vriendschap in een crisis beland? Dit is waarom je niet al te veel op je vrienden moet leunen