Hoe ga je met kinderen over lastige onderwerpen als huidskleur en discriminatie in gesprek? Pauline ontdekt dat juist het praten over ingewikkelde onderwerpen tot een mooie uitkomst kan leiden.
Er gebeurde iets ingewikkelds, dat toch resulteerde in een mooie uitkomst. We waren allemaal thuis, ik was met het eten bezig. Vriend lag op de bank. Kinderen draalden een beetje rond, vanaf een uur of zes zijn ze altijd beneden aan het wachten op eten. We hadden het over selfie-sticks. ‘Chinezen hebben altijd selfie-sticks!’ zei mijn zoon, met wat spot in zijn toon. ‘Waarom zeg je nu weer “Chinezen”, dat is generaliserend en dat vind ik niet leuk, bovendien klopt het niet,’ verbeterde ik hem. ‘Waarom verbeter je mij altijd als ik iets zeg over Chinezen?’ vroeg Jaya, oprecht nieuwsgierig.
Kinderlijke onschuld of niet
Het was even stil. Ik wist niet meteen de beste oplossing voor dit gesprek. Het is zo’n subtiel maar ook lastig onderwerp. Is het kinderlijke onschuld of is het discriminatie? Of iets ertussen? Maar ik ben zo’n grandioos groot voorstander van gelijkheid –in iedere vorm die er bestaat, voor ieder mens op aarde, dat ik mijn kinderen altijd verbeter, kinderlijke onschuld of niet.
Het is ingewikkeld
Mijn vriend bemoeide zich ermee. Een keer was hij met onze eenjarige dochter in het Stedelijk Museum. Bij een schilderij van een donkere man had onze dochter geroepen: ‘Aap!’ – één van de weinige woorden die ze kent. Mijn vriend was ervan geschrokken en had haar verbeterd. Nu vertelde hij dit verhaal aan mijn oudste zoon. Jaya heeft een donkere vader, en heeft zelf vaker dan ik zou wensen te maken gehad met discriminerende of huidskleur-gerelateerde opmerkingen. Ik vond het pijnlijk. Ik wilde eigenlijk niet dat hij dit verhaal van het schilderij te horen kreeg, maar het was al te laat.
Een moment van inzicht
Jaya luisterde. Een moment was hij stil. Toen zei hij (het verhaal over zijn zusje en dat schilderij helemaal negerend): ‘Oké. Ik bedoelde ook niet Chinezen. Ik bedoelde: toeristen hebben altijd selfie-sticks.’ Misschien was dit in een notendop wat Sunny Bergman in haar documentaire Wit is ook een kleur wilde laten zien.
Juist nu
Het heeft wél zin om met je kinderen over huidskleur te praten. Ze zijn slimmer dan we denken. Ze pikken meer op dan ons lief is en van meer plekken dan we weten dat ze komen. Laten we voor altijd met onze kinderen in gesprek blijven. Laten we ongemakkelijke onderwerpen niet vermijden, nu niet meer. Juist nu niet.
Meer Happinez?
- Inclusief opvoeden: hoe doe je dat?
- Zo zorg je voor een positieve gezinsdynamiek
- Fijn besef: andere moeders rommelen ook maar wat aan
