Tot we een jaar of twaalf zijn, spelen emoties een grote rol in ons leven. We beleven ze dan nog heel rechtstreeks. Maar zodra we wat ouder worden, neemt de ratio het over. We willen begrijpen, verklaren. Toch moeten we niet vergeten hoe belangrijk ons ‘emotionele brein’ is, zegt psychiater Glenn Helberg. Dat helpt ons enorm in het contact met anderen.
Stel, je hebt ruzie met je partner. Het gaat over iets wat jou maar matig interesseert – nieuwe gordijnen – dus reageer je wat afwezig, en plotseling ontploft hij. Waarom luister je niet, waarom doe je niet wat meer moeite, je weet toch dat hij zich al tijden ergert aan het gebrek aan raambedekking?
Emotioneel brein
Gaat nergens over, kun je denken. Maar je kunt je ook afvragen waar deze boosheid vandaan komt, en of het misschien gaat over meer dan gordijnen. Psychiater Glenn Helberg zou je dat laatste adviseren. Bij boosheid is het namelijk het emotionele brein dat spreekt, en daarin ligt nog van alles opgeslagen van vroeger. Herinneringen waar je je niet meer van bewust bent, beïnvloeden hoe je nú reageert – al verklaar je dat vanuit een concrete situatie in het heden.
Emoties hebben dus nogal veel invloed, maar ze worden te weinig serieus genomen, vindt Helberg. In de Universele Rechten van de Mens staat vastgelegd dat we het recht hebben om onze mening te uiten, maar het gaat zelden over de gevoelens achter dat ‘vrije woord’.
Minder ontvlambaar
Spraken we er gemakkelijker over, namen we emoties serieuzer, dan zouden we ons eigen emotionele brein vast beter gaan begrijpen. En dat is belangrijk, want hoe beter je snapt waarom iets je boos maakt, verdrietig, geïrriteerd, hoe beter je kunt reageren. Dan ontvlam je minder snel, want je weet: mijn boosheid nu is vooral iets van vroeger. En dus kun je je woorden makkelijker wegen.
Dat laatste is ieders eigen verantwoordelijkheid, vindt Helberg. De mens is een ‘fundamenteel relationeel wezen’: we staan allemaal in relatie tot anderen, we kunnen (en willen!) niet anders. Voor elke relatie, met ieder ander mens, zijn we voor 50 procent verantwoordelijk. Kennen we onszelf goed, en de herkomst van onze emoties, dan kunnen we – hoe moeilijk het soms ook is – ons uiterste best doen om die 50 procent zo goed mogelijk in te vullen. Dat leidt tot minder ruzie en meer contact.
Benieuwd naar de inspirerende woorden van Glenn Helberg? Bekijk zijn hele lezing:
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Meer Happinez?
- Zo maak je écht verbinding, in vijf stappen
- Zo leef je volgens je waarden
- Honjok: zo word je een goede vriend voor jezelf
