Geluk, dat is toch het bereiken van je hoogste doelen? De ultieme liefde vinden, fantastisch werk doen, de beste prestaties leveren? Ehm, nee. Het draait om heel andere dingen, zegt psychiater-psychotherapeut Dirk de Wachter. Sterker nog: geluk op zich is niet iets om na te streven.
‘Gelukkig nieuwjaar!’ ‘Veel geluk in je nieuwe huis!’ Als we elkaar het beste wensen, dan wensen we elkaar geluk. En probeer maar eens iemand te vinden die in zijn persoonlijke leven geen geluk nastreeft: dat is waarschijnlijk niet zo makkelijk. Het feit dat we ernaar streven, geeft al iets weg van een belangrijke overtuiging die we over geluk hebben. Als je maar hard genoeg je best doet, dan bereik je het.
Streven naar geluk geeft winnaars en verliezers
Tegen dat idee van maakbaarheid verzet psychiater-psychotherapeut Dirk de Wachter zich. Als we allemaal streven naar geluk, en overtuigd zijn dat we het met genoeg wilskracht en hard werken bereiken, dan wordt de maatschappij volgens hem in tweeën gedeeld. Je hebt de winnaars, hen die het gelukt is, en de verliezers. ‘Wie minder geluk heeft, wordt daarop afgerekend. Wie niet mee kan in de gelukscarrousel heeft te weinig wilskracht getoond en heeft het dus zichzelf te verwijten,’ schrijft hij in zijn nieuwe boek De kunst van het ongelukkig zijn.
Verbinding
Daar komt nog bij dat streven naar persoonlijk geluk volgens De Wachter erg ‘ikkerig’ is. En dan komt hij op de essentie van zijn visie op geluk: je vindt het niet in je eentje. En je vindt het niet door ernaar te streven, maar juist door je te richten op zin, betekenis. En dat laatste vind je door te praten met de ander, door je voor hem of haar open te stellen.
Misschien kun je zelfs zeggen dat je geluk zelfs vindt door alle ruimte te maken voor ongeluk. Pijn en verdriet horen onlosmakelijk bij het leven, en door dat te delen ontstaat een diepe verbinding. Dieper dan wanneer je alleen vrolijkheid en gezelligheid met elkaar deelt. Als je open staat voor elkaars kwetsbaarheid, raak je betrokken en wil je de ander helpen, al is het maar door een luisterend oor te bieden. Jij vindt dan geluk in het zorgen voor de ander, en de ander in het ontvangen ervan.
Geef verdriet tijd
In deze tijd is aandacht voor verdriet niet zo modieus. Het is een stuk griezeliger om op sociale media te delen dat het niet goed met je gaat, dan dat je lekker op vakantie bent of iets gezelligs doet met je geliefde. De Wachter pleit ervoor dat we onze pijn juist delen. Wat je opkropt gaat gisten, dus laat het eruit! En laat je niet ophaasten. ‘Wachten is een moeilijke levensoefening, want we willen het verdriet zo snel mogelijk wegduwen. Maar verdriet heeft tijd nodig, en hoeveel tijd precies valt niet te voorspellen.’
Meer lezen?
- De kunst van het ongelukkig zijn, Dirk de Wachter. Uitgeverij Lannoo Campus
- Waarom verdriet meer ruimte verdient – we slepen het allemaal als een ballon aan een touwtje met ons mee
