Een kind groeit op met een strenge, doch rechtvaardige vader en een lieve, warme moeder. Dat beeld is inmiddels wel achterhaald. Sterker nog, de kwaliteiten die van oudsher aan vaders werden toegeschreven worden nu minder gewaardeerd en de vrouwelijke energie is dominant geworden in de opvoeding. Sarah Domogala buigt zich over de vraag of dat terecht is.
Het is best moeilijk om je kinderen werkelijk los te laten in de wereld, ze hun eigen problemen te laten oplossen en obstakels te laten nemen. In plaats van boogschieters zijn we steeds meer curling ouders – misschien betrap je jezelf er ook weleens op dat je de weg glad veegt voor je kind; toch nog even dat huiswerk zelf maakt, op de voetbaltrainer afstapt of een afwijzing wegmoffelt voor je kind zodat het er niet mee geconfronteerd wordt.
Uitdaging en tegenslag
Het is verleidelijk om je kinderen in bescherming te nemen en er zoveel mogelijk voor te zorgen dat het leven voor hen vlekkeloos verloopt en dat ze voor altijd gelukkig en gezond zullen zijn. Maar helaas is dat niet de aard van het leven. Het leven zit even vol uitdaging en tegenslag als het vol zit van liefde en plezier. En in een evenwichtige opvoeding zul je je kind ook moeten voorbereiden op de moeilijke momenten en de donkere stukken van het leven.
Evenwicht
Van oudsher is het de rol van de vader om het kind de wereld in te sturen om zijn eigen ervaringen op te doen. Dat kom je tegen in tal van sprookjes en verhalen en misschien was het bij jou thuis ook nog wel zo: in de oervorm van het gezin groeit een kind op met een standvastige vader en een lieve moeder, die samen bijdragen aan een evenwichtige opvoeding. Ze geven het beste van wat ze te bieden hebben vanuit hun mannelijke en vrouwelijke kwaliteiten.
Maar in de praktijk van het moderne leven is het anders. Niet alleen omdat heel veel kinderen opgroeien in één-ouder-gezinnen of omdat er veel meer vrouwen in de kinderopvang en het onderwijs werken, maar ook omdat mannelijke- en vrouwelijke energie helemaal niet verbonden hoeft te zijn met een vader en een moeder als opvoeder. Net als yin en yang zit de mannelijke en de vrouwelijke energie in ons allemaal, ze zijn diep met elkaar verbonden en zorgen ervoor dat we als mens evenwichtig de wereld tegemoet kunnen treden. Toch is er ergens het maatschappelijke idee ontstaan dat de kwaliteiten van de vrouwelijke energie het meest geschikt zijn voor kinderen en zijn deze daarom dominant geworden in de opvoeding. De warme, koesterende, beschermende energie die het kind laat opgroeien in de luwte van de wereld, zoals je een kiemplantje beschermt voor hagel en storm zodat het uit kan groeien tot een mooie stevige plant.
Grenzen
Zo zou je je kind misschien het liefst beschermen voor de woeste kanten van de wereld. Maar veel kinderen zijn juist op zoek naar grenzen, naar de spannende dingen, naar de uitdaging, omdat ze instinctief weten dat de wereld een plek is die niet alleen maar prettig en veilig is. Kinderen willen leren hoe ze zich moeten voorbereiden op het echte leven buiten de bescherming van het gezin. Maar die naar buiten gekeerde energie wordt vaak de kop in gedrukt en gezien als onveilig of onwenselijk, zeker als een kind veel rustig binnen moet zitten, zoals in een klaslokaal.
Uitbreken en verkennen
Het is mooi om kinderen te benaderen met eerbied voor wie ze zijn, om het voor ze op te nemen, hun mening te respecteren en ze de mogelijkheid te geven zich te ontwikkelen zonder de moeilijkheden van alledag, maar zoals met alles in de menselijke ervaring vragen kinderen ook hier om evenwicht. Ze voelen aan alles dat het ook de bedoeling is dat we de wereld in gaan, of dat nu belletje-trekkend of alleen naar school fietsend is. Of doordat ze de gelegenheid krijgen een ruzie zelf te beslechten of zelf moeilijkheden te overwinnen. Khalil Gibran beschrijft de mannelijke energie in de opvoeding treffend als de boog die het kind wegschiet. Dit is de energie die doelgericht is en wil uitbreken, verkennen en concurreren. Het is het avontuur, het verlangen iemand te worden die groot en stevig staat en karakter heeft. Het zijn de regels die niet altijd makkelijk of leuk zijn, maar wel rechtvaardig.
Tekst: Sarah Domogala
Meer lezen?
In Happi.kids 2-2020 ‘Vol energie’ lees je een inspirerende essay over dit onderwerp. Dit nummer is nu verkrijgbaar in de winkel en in onze webshop.
Meer Happinez?
- Veilig voelen: dit maakt je huis een thuis voor je kind
- Zo geef je je kind voetreflexmassage
- Zo bouw je je avond relaxed af als ouders
